4 bin yıllık mezar bilinen tarihi değiştirdi: Sanılandan çok daha karmaşıkmış

Arkeologlar, bu çalışmada 3000 ile 500 yılları ortasına tarihlenen yerleşimleri inceledi. Tespit edilen üç mezarlıktan biri, yaklaşık 4 bin yıl öncesine, yani M.Ö. 2000 yılına tarihlenen taşla çevrili bir mezar içeriyor. Bu mezarın radyokarbonla tarihlendirilmiş olması, Kuzeybatı Afrika’da bu cins mezarlar için elde edilen birinci direkt tarihi ispat olarak kayıtlara geçti.

Bu mezarlar ortasında “kist mezar” ismi verilen yapılar da yer alıyor. Kaya içine oyulmuş bu mezarlar, kimi vakit üzerleri taş levhalarla örtülerek işaretlenmiş. Araştırmacılar, bu tıp mezarların inşasının epeyce zahmetli olduğunu ve yüksek bir emek gerektirdiğini belirtiyor.

Araştırma ekibinin lideri ve Barselona Üniversitesi’nde tarih ve arkeoloji doktorası yapan Hamza Benattia, “Bu keşifler, Tanca Yarımadası’ndaki ritüel peyzajın daha evvel varsayılandan çok daha yaygın ve karmaşık olduğunu gösteriyor” dedi.

Bölgedeki kaya sığınaklarında ise yaklaşık bir düzine farklı kaya sanatı örneği bulundu. Bu çizimler ortasında kareler, noktalar, dalgalı çizgiler ve insan gibisi figürler yer alıyor. Birtakım figürler, ilahları yahut ritüel karakterleri temsil ediyor olabilir.

Araştırmacılar ayrıyeten “kupa izleri” olarak isimlendirilen, dairesel oyukların duvarlara kazındığını belirtti. Bunların kimileri dairesel düzenlemeler yahut paralel çizgiler oluşturacak formda yerleştirilmiş. Bilhassa üst üste yerleştirilmiş sekiz üçgenden oluşan figürler dikkat alımlı bulundu. Bu semboller, bölgedeki bayan temsilleriyle ilişkilendiriliyor ve İber Yarımadası’nda da emsal örneklerine rastlanmıştı.

Tüm bunlara ek olarak, mezarlık ve kaya sanatı alanlarında dikili taş kalıntılarına da ulaşıldı. Bazıları 2,5 metreyi aşan bu taşlar, çoğunlukla göğe dik olarak yerleştirilmiş. Benattia, bu taşların tarihöncesi devirde hudut belirleyici işaretler olarak kullanıldığını ve birebir vakitte toplulukların ritüel buluşma noktaları olduğunu belirtiyor.