6 Şubat Depremlerini Belgesellerle Unutmayalım

AKDENİZ Üniversitesi’nden (AÜ) Dr. Gökhan Evecen, 6 Şubat sarsıntılarını bahis alan 137 belgeseli inceleyen bir makale yazdı. Bu belgesellerin toplumsal hafızayı canlı tutan birer tanıklık olduğunu aktaran Evecen, “Asrın felaketi sırf bir doğal afet değil, toplumsal bir kırılma anıydı. Bu nedenle unutulmaması, sadece bilimsel değil, insani bir sorumluluk” dedi.

AÜ İletişim Fakültesi Öğretim Vazifelisi Dr. Gökhan Evecen, 6 Şubat 2023 sarsıntılarını bahis alan 137 YouTube belgeselini inceleyerek, afetin toplumsal hafızadaki yerini kıymetlendiren bir makale yayımladı. Memleketler arası çapta dikkati çeken ‘Witnessing the 2023 earthquakes in Turkey through YouTube documentaries (YouTube belgeselleriyle Türkiye’deki 2023 sarsıntılarına tanıklık)’ isimli makalenin, 6 Şubat 2023 sarsıntılarının üzerinden geçen bir yıllık süreçte dijital mecralarda üretilen içeriklerin, zelzelenin unutulmaması ismine kıymetli bir tanıklık fonksiyonu gördüğünü ortaya koyduğunu aktaran Evecen, belgesellerin tarihe tanıklık yaptığını belirtti.

‘SADECE KAYIT TUTMAKLA KALMIYORLAR’

Depremin akabinde organize edilen yardım ve kurtarma çalışmalarının hem doküman niteliğinde hem de toplumsal dayanışmayı gösteren içeriklere dönüştüğünü belirten Evecen, “Bu üretimler yalnızca kayıt tutmakla kalmıyor, birebir vakitte geçmişi hatırlatıyor, geleceğe doküman bırakıyor. Belgesellerin, unutmaya meyilli toplum yapımıza karşı hafızayı canlı tutan bir fonksiyonu var” dedi.

‘GÜNDEM DEĞİŞTİKÇE İLGİ AZALDI’

Süreç içinde en ağır içerik üretiminin, zelzelenin yıl dönümüne denk geldiğini vurgulayan Evecen, “İlk günlerde büyük toplumsal refleksle içerikler üretildi, vakitle gündem değiştikçe ilgi azaldı. Yıl dönümü, hafızanın canlandığı bir eşik oldu. Bu da afetin unutulmaması ismine içerik üretiminin sürekliliğini gerekli kılıyor. Afet anının yanı sıra sonrası da değer taşıyor” diye konuştu.

‘AFET ÇOK BOYUTLU BELGELENDİ’

Belgesel üretiminin artık yalnızca medya profesyonellerine ilişkin olmadığını belirten Evecen, “Youtuber’lardan belediyelere, sivil toplumdan özel kesime kadar herkes kendi bakış açısıyla tanıklık etti. Bu çeşitlilik afetin çok boyutlu olarak belgelenmesini sağladı, lakin tıpkı vakitte nesnellik telaşını da zayıflattı. Tekrar de bu içerikler, toplumsal belleği canlı tutan bilgiler olarak büyük değer taşıyor. Araştırma bunun altını çiziyor” dedi.

‘HER BELGESEL BİR HATIRLATMA’

Araştırmasının Avustralya’da, milletlerarası bir akademik mecmuada yayımlandığını belirten Evecen, “Asrın felaketi sırf bir doğal afet değil, toplumsal bir kırılma anıydı. Bu nedenle unutulmaması, sırf bilimsel değil, insani bir sorumluluk. Her belgesel bir hatırlatma, her içerik bir tanıklıktır. Asrın felaketi ortadan iki yıldan fazla geçmiş olmasına karşın memleketler arası alanda da dikkat çekmeye devam ediyor” diye konuştu.