TBMM’nin Açılışı ve 23 Nisan’ın Anlamı
Kurtuluş uğraşını başlatan, Cumhuriyet’e giden yolda büyük adımlar atılmasını sağlayan Türkiye Büyük Millet Meclisi, 105 yıldır ulusal iradenin simgesi olmaya devam ediyor.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde, düşman işgali altındaki Anadolu ve Rumeli topraklarında Kurtuluş Savaşı’nı başlatan ve Cumhuriyet’e giden yolda kıymetli adımlar atılmasını sağlayan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 105 yıl evvel 23 Nisan‘da açıldı.
TBMM’nin açılışı, kurtuluş gayretinin en kıymetli safhalarından birisi oldu.
Osmanlı İmparatorluğu’nun 1. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmasının akabinde, Mondros Mütarekesi’ne karşın ülkenin işgal edilmeye başlanması üzerine Mustafa Kemal Paşa, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.
Amasya Tamimi ile Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararlar, “ulusun egemenliğini tekrar ulusun sağlayacağı”nı ortaya koydu.
Osmanlı Mebusan Meclisi, 1919 sonbaharında yapılan seçimlerden sonra, 12 Ocak 1920’de 168 üyesinden 162’sinin iştirakiyle toplandı. Mustafa Kemal, Erzurum mebusu seçilmişti lakin o Ankara’da kaldı. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yanlısı milletvekillerinin çoğunlukta olduğu bu Meclis, 28 Ocak 1920’de yaptığı bâtın oturumda Misakımilli’yi kabul etti.
İstanbul’un 16 Mart’ta işgali ve Ulusal Gayret yanlılarının tutuklanmaya başlamaları üzerine, milletvekilleri ve aydınlar, Ankara’ya gelmeye başladı.
Mebusan Meclisi de 18 Mart’ta son defa toplanarak, Meclisin süresiz olarak tatil edilmesini kararlaştırdı.
Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mart 1920’de yayımladığı genelgeyle “Ankara’da inanılmaz yetkili bir Meclis”in toplanacağını duyurdu.
Genelgede, “Ulusun bağımsızlığını ve devletin kurtarılmasını sağlayacak tedbirleri düşünüp uygulamak üzere ulusça harika yetki verilecek bir Meclisin Ankara’da toplantıya çağrılması ve dağıtılmış olan mebuslardan Ankara’ya gelebileceklerin de bu Meclise katılmaları” istendi.
Seçimle belirlenen milletvekilleri ile dağıtılan Osmanlı Mebusan Meclisinden Ankara’ya gelen milletvekillerinden 84’ü, birinci Mecliste yer aldı. Mustafa Kemal, 22 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi’nin açılışını duyurdu.
23 Nisan 1920’de, Hacıbayram Mescidi’nde cuma namazı kılınıp, kurbanlar kesildikten sonra birinci TBMM, İttihat ve Terakki Kulübü olarak yapılan binada açıldı. Cumhuriyet’e giden yolda büyük adımlar atılmasını sağlayacak Türkiye Büyük Millet Meclisinin 105 yıl evvel 23 Nisan‘da açılması, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurtuluş gayretinin en değerli safhalarından birisi oldu.
“Milletin irade ve hedeflerine uymayanların talihi hüsrandır, çökmedir”
TBMM, açıldığından bu yana ulusal iradenin yansımasının simgesi oldu. TBMM’nin ilk Başkanı Mustafa Kemal Atatürk, Meclisin 4. toplantı yılının açılışında da bunun önemine dikkati çekti.
Atatürk’ün sözleri tutanaklara şöyle yansıdı:
“Hep birlikte bakışlarımızı, vicdanımızın merkezi olan millete dikelim. Orada faziletin, vefa ve içten bağlılığın, yenileme isteğinin, egemenlik aşkının ve geleceğin sönmeyen ateşi yanmaktadır. Bu kutsal ateş, kendi içindeki bilgisizlik ve karanlığı yakacak ve bağımsızlığımızın önüne dikilecek olan bütün mahzurları yıkacaktır. Efendiler, millet önünde, onun hak ettiği bağımsızlığın önünde, onun layık olduğu gelişme ve yenileme isteği önünde, her kuvvet lakin milletin irade ve hedeflerine uymak kuralıyla yaşayabilir. Milletin irade ve gayelerine uymayanların talihi hüsrandır, çökmedir.”
98 yıldır çocuk bayramı olarak kutlanıyor
Öte yandan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 23 Nisan 1921’de ulusal bayram olarak kutlanmaya başlandı.
23 Nisan’ın Ulusal Bayram Addine Dair Kanun, Birinci Büyük Millet Meclisinin açılışından bir yıl sonra, 23 Nisan 1921’de kabul edildi ve 2 Mayıs 1921’de yürürlüğe girdi.
1921’de ulusal bayram olarak kutlanmasına karar verilen 23 Nisan, 1927’de Atatürk’ün himayesinde birinci sefer Çocuk Bayramı olarak kutlandı. Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği 23 Nisan, 98 yıldır çocuk bayramı olarak kutlanıyor.
23 Nisan, 27 Mayıs 1935’te çıkarılan Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun ile “Ulusal Egemenlik Bayramı” olarak kutlanmaya devam edilirken 1981 tarihli Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’da 20 Nisan 1983’te yapılan değişiklikle “23 Nisan Ulusal Egemenlik Bayramı”nın ismi, “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak değiştirildi.
İlk olarak, 6 ülkenin iştirakiyle memleketler arası boyuta taşınan bu ulusal bayramda, dünyanın birçok ülkesinden çocuklar Türkiye’ye 1979’da gelmeye başladı. Türkiye, dünyada çocuklarına bayram armağan eden ve bu bayramı bütün dünya ile paylaşan birinci ve tek ülke olmayı sürdürüyor.
Reklamdır
