Deprem Uyarısı: Kentsel Dönüşümde Bütüncül Yaklaşım Şart
MAKİNA Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Lideri Prof. Dr. İbrahim Atmaca, yaşanan son zelzelenin ikaz niteliğinde kıymetlendirilmesi gerektiğini belirterek, kentsel dönüşümün yalnızca bina yenilemeden ibaret olmaması gerektiğini, bütüncül yaklaşımla toplanma alanları, altyapı ve kent içi ulaşım yollarını da yenileyecek biçimde mahalle bazlı yenilemelerin kural olduğunu belirtti.
MMO Antalya Şube Lideri Prof. Dr. İbrahim Atmaca, İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde, daha evvelki davetlerini yineleyip, alınması gereken tedbirler konusunda ısrarcı olduklarını söz etti. Atmaca, şuurlu kentsel dönüşüm, bina projelerinde mesleksel kontrol, binaların periyodik denetimi, toplanma ve süreksiz barınma alanlarının altyapılarının hazır edilmesi üzere alınacak fiziki tedbirlerin, mümkün afetlere hazırlık konusunda son derece hayati olduğunu söyledi. Atmaca, “Daha fazla geç kalınmadan bu fiziki önlemler konusunda kanun ve yönetmelik bazında süratle yol alınmalıdır. Yaşanan bu son İstanbul zelzelesinin bir ihtar niteliğinde olmasını temenni ediyor, yetkilileri gerekli önlemleri acilen almaya davet ediyoruz. Zelzeleye dirençli kentlerin lakin ve lakin bilim ve mühendislik rehberliğinde inşa edileceğini bir kere daha hatırlatmak istiyoruz” dedi.
Uzun müddettir kentsel dönüşümün yalnızca bina yenilemeden ibaret olmaması gerektiğini, bütüncül yaklaşımla toplanma alanları, altyapı ve kent içi ulaşım yollarını da yenileyecek biçimde mahalle bazlı yenilemelerin koşul olduğunu belirttiklerini aktaran Atmaca, “Ancak maalesef bina yenilemenin isminin ‘kentsel dönüşüm’ olarak tabir edildiğini üzülerek görmekteyiz. Yapılan yenilemeler bir afet anında kaçış yolları, toplanma alanları ve altyapı üzerinde bir uygunlaştırmayı maalesef sağlamamaktadır” dedi.
PROJELERDE ODA ONAYI SÜRECİ TEKRAR SAĞLANMALI
Atmaca, bir öbür konunun da bina projelerinin mesleksel kontrolü olduğunun altını çizerek, “Bir binanın mimari, taban, statik, mekanik ve elektrik projeleri kesinlikle ilgili meslek odası kontrollerinden geçmeli, projelerin oda onayı süreci tekrar sağlanmalıdır. Bir binanın ömrü boyunca hiçbir kontrolden geçmemesi de büyük bir sorun olarak önümüzde durmaktadır. Bir bina ömrü boyunca denetimsiz olarak birçok tadilat ve revizyona maruz kalabilmekte, taşıyıcılarından tesisat irtibatları da geçirilmek suretiyle benzeri birçok uygunsuzluk oluşabilmektedir. Bu bağlamda binalardaki asansör kontrollerine benzeri biçimde, vazife, yetki ve sorumlulukları bariz bir denetleme prosedüründen geçmesi yaşanabilecek birçok olumsuzluğun baştan önüne geçilebilmeyi sağlayacaktır. Bütün bunların yanı sıra riskli bölgeler için süreksiz barınma alanlarının yalnızca yerlerinin belirlenmesi kâfi değildir. Belirlenen bu alanların tesisat ve elektrik alt yapılarının da hazır hale getirilmesi, gereksinim halinde süratli aksiyon alınabilmesi için hayati gözükmektedir. Daha fazla geç kalınmadan riskli bölgeler için bu fiziki önlemler konusunda yol alınmalıdır” diye konuştu.
SÜREÇ YÖNETİMİ
Fiziki önlemler kadar süreç idaresinin de kıymet arz ettiğini söz eden Atmaca, “İstanbul’da yakın vakitte tüm okulların zelzele güçlendirilmesi yapılsa da olağan olarak yeniden de okullar tatil edildi. Her ne kadar güçlendirme yapılsa da pek tabi olarak ruhsal etmenler ya da mümkün bir afet anında toplanma hususu göz arkası edilemez. Fakat başka yandan idari müsaadeli ya da uzaktan çalışma imkanı olmayan mavi yaka ya da özgür çalışanların okula gitmeyecek çocukları için süreci nasıl yöneteceği de dikkate alınmalıdır. Zelzele üzere teknik bir mevzunun fiziki önlemlerini yıllardır maalesef alamadık, lakin anlık idari durumunu her tarafıyla gerçek planlamak zorundayız” sözlerini kullandı.
Atmaca, yaşanan son zelzelenin ihtar niteliğinde kıymetlendirilmesi gerektiğinin altını çizerek, “Yaşadığımız her sarsıntı afeti sonrası olağan olarak teknik beşerler, yani mühendis ve mimarların yaptığı işler sorgulanıyor ve yargılanıyor. Fakat bilhassa karar alıcılar ve kanun yapıcılar alınacak fizikî önlemler konusunda daha süratli davranmalı, gerekli kanun ve yönetmelikler çıkarılarak kesinlikle uygulanması sağlanmalıdır. Yaşanan bu son İstanbul sarsıntısı bir ikaz niteliğinde değerlendirilmeli, yetkililer gerekli önlemleri acilen almalıdır” dedi.
