İzmirli Mühendis, Depremi 9 Saniye Önceden Bildiren Uyarı Sistemi Geliştirdi

1) İZMİRLİ MÜHENDİSİN ÜRETTİĞİ İHTAR SİSTEMİ, SARSINTISI 9 SANİYE EVVELCE BİLDİRMİŞ

İZMİR’de yaşayan Elektrik ve Elektronik Mühendisi Kürşat Yurdagül, ürettiği zelzele erken ihtar sistemi aygıtının İstanbul‘un Silivri ilçesi açıklarında meydana gelen zelzelesi 9 saniye öncesinden devreye girerek ikaz verdiğini söyledi. Yurdagül, “Bu, kısa müddette insanların tahliye edilmesi değil, patlama, yangın üzere risklerin önüne geçen ve tedbir alınmasını sağlayan bir sistem. Şayet kişi giriş katında ise tekrar tahliye edilmesi açısından büyük avantaj sağlayabilir” dedi.

Elektrik ve Elektronik Mühendisi Kürşat Yurdagül, sarsıntı erken ikaz sistemi aygıtını üretti. Aygıtın, 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş sarsıntılarından evvel ihtar vermesinin akabinde İstanbul Silivri açıklarında meydana gelen sarsıntıda de 9 saniye öncesinden devreye girerek ikaz verdiğini söyleyen Yurdagül, “Cihaz, tıpkı vakitte zelzele sırasında yaşanan patlama, yangın ve asansörde kalmak üzere risklerin de önüne geçmeyi sağlayarak can kaybının önüne geçiyor. Sistem, fay sınırlarının üzerinde bulunan sismometreler ile gelen sinyalleri, internet aracılığıyla sunucuya data olarak yolluyor. Sunucu ise bulunduğu yere yönelik aygıtlara verileri iletiyor. Cihaz kurulu olan yerde sarsıntı olmaya başlamadan evvel şahsa ihtar veriyor” tabirlerini kullandı.

‘UYARI VERME MÜHLETİ FAYIN KIRILMA SURATINA VE MERKEZE YAKINLIĞINA BAĞLI’

Cihazın ikaz sisteminin sarsıntının şiddetine nazaran de ayarlandığını, örneğin 5 ve üzeri şiddetteki sarsıntılardan ikaz alınmak istenirse buna yönelik bir suram olduğunu söyleyen Yurdagül, “Cihaza data ulaşıp ihtar vermeye başladığında da bina dışından doğal gazı, elektriği keser ve asansörü en yakın kata çekerek devre dışı bırakır. Binadaki yanıcı, patlatıcı üzere aktivatörleri tek başına kapatabiliyor. Aygıtın sarsıntıdan evvel ihtar verme mühleti ise fayın kırılma suratına ve merkeze yakınlığına bağlı oluyor. Örneğin 100 kilometre uzaklıkta bir fay hareket haline geçtiyse ve kırılma suratı 5 kilometre ise aygıt 20 ile 22 saniye öncesinden haber veriyor. Lakin İstanbul’da son yaşanan sarsıntıdaki üzere 100 kilometre uzaklıkta olup kırılma şiddeti 8 ve üzerinde bir kilometredeyse müddet kısalıp 9 saniyeye düşüyor. Bu, kısa müddette insanların tahliye edilmesi değil, patlama, yangın üzere risklerin önüne geçen ve tedbir alınmasını sağlayan bir sistem. Şayet kişi giriş katında ise tekrar tahliye edilmesi açısından büyük avantaj sağlayabilir” dedi.

‘PATLAMA YA DA YANGIN ÜZERE DURUMLARIN ÖNÜNE GEÇİYOR’

Ürünün Teknolojik Eser Evrakı, Yerli Üretici Evrakı ve Milletlerarası Standartlar Teşkilatı (ISO) evrakına sahip olduğunu belirten Yurdagül, en son 6 Şubat Kahramanmaraş sarsıntılarında Adana’daki bir fabrikada bulunan aygıtlarına ihtarın 82 saniye öncesinden geldiğini tabir etti. Yurdagül, “Böylece yanında bulunan fabrikalarda yangın çıkarken, o fabrikada bir patlama ya da yangın çıkmadı. Tüm bunların önüne geçmiş oluyor. Bu büsbütün fayın uzaklık aralığı ve kırılma suratı ile alakalı bir durum. Aygıt birebir vakitte Devlet Materyal Ofisi’ne bağlı olduğu için de kamu kurumları da kullanabiliyor” sözlerini kullandı.