Şimşek programı raf ömrünü doldurdu
19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik siyasi operasyon Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in zor bela toparlamaya çalıştığı iktisatta ivmeleri yeniden aşağı çekti. Doları tutmak için yaklaşık 50 milyar dolar döviz satışı yapılırken, programın uygulandığı 23 ay boyunca güzelleştirilen Merkez Bankası rezervleri dört haftayı bulmadan tekrar riskli bölgeye girdi. Bozulan inanç ortamı, hem şirketlerin hem de hanehalkının sabırla beklediği faiz indirim sürecini de rafa kaldırdı. Piyasada oluşan gecelik faizler yüzde 49’a yükselirken, yüksek faiz ortamı üretimi ve istihdamı riske soktu. Nisanda gerileyen imalat kapasite kullanım oranı da iktisadın sakinliğe sürüklendiğinin sinyalini verdi.
‘UZATMALARI OYNUYOR’
Merkez Bankası eski Lider Yardımcısı Prof. Dr. Fatih Özatay, X hesabından son iki yılın en düşük düzeyine gerileyen kapasite kullanım oranı grafiğini paylaşarak, “Ekonomi programı başarısız oldu ve raf ömrünü doldurdu. Uzatmaları oynuyor. Haziran 2023’ten bu yana uygulanıyor. Ancak hâlâ ticari kredi faizi %60, çeşitli maliyetlerle en az %70. TCMB 22 Nisan yüklü ortalama fonlama faizi %48. Kapasite kullanım oranı baş aşağıya gidiyor” dedi. Şimşek’in tüm bunların üzerine ABD’ye gitmesi, ‘ekonomi idaresi para arıyor’ yorumlarına neden oldu. Dün Barclays, Jefferies, JP Morgan ve Bank of America’nın yatırımcı toplantılarına katılarak sunumlar gerçekleştiren Bakan, “Tüm bu toplantılarda programda bir değişiklik olmadığını söyleyeceğiz” demişti. Şimşek, ABD’de IMF Başkanı Kristalina Georgieva ile de bir ortaya geldi.
Güney Kıbrıs’ı tanıyan Kazakistan’la anlaşma
Türkiye, 12 milyar Euro’luk yatırım taahhüdü karşılığında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni adanın “tek yasal yönetimi” olarak tanıyacaklarını resmen ilan eden Kazakistan’la ikili para takası (swap) anlaşması imzaladı. TCMB Başkanı Fatih Karahan ile Kazakistan Merkez Bankası Başkanı Timur Suleimenov tarafından ABD’de imzalanan swap muahedesi tenkitlere neden oldu. Swap mutabakatının, iki merkez bankası ortasında azami 28 milyar TL yahut 423 milyar Kazakistan tengesi pahasında lokal para ünitesi takasına imkan sağlayacağı söz edildi.
