Naci Görür’den İstanbul depremi için kritik uyarı! Tartışmalara son noktayı koydu

İstanbul’da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki sarsıntı, uzmanlar ortasında tartışmalara yol açtı. Prof. Dr. Celal Şengör ve Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’un karşı karşıya geldiği polemiklere, Prof. Dr. Naci Görür de katıldığı canlı yayında açıklık getirdi ve tartışmalara son noktayı koydu.

Prof. Dr. Naci Görür, Habertürk TV’de açıklamalarda bulundu.

Görür’ün açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:

-Marmara denizinde büyük Marmara sarsıntısı olacaktır. Günün birinde olacaktır. Buradaki tansiyon dönemini biraz daha öne çekti. Tansiyonda değişiklik meydana getirdi. Görüşler ne vakit iki, üç, dört olur.

-‘Ben bu türlü düşünüyorum’ demekle görüş çoğalmaz. Sokakta insanlara sarsıntıyla ilgili soru sor, 15 görüş çıkar. Sarsıntı biliminde görüş dediğinde, bir araştırma yaparsın, o araştırmanın künyesi vardır. Bilimin bir araştırma ünitesi vardır. Hangi usullerle, nasıl yaptınız, hangi bilgileri topladınız? O dataları nasıl yorumladınız, sonuca vardınız? Bu sonuçları hangi milletlerarası platformda tartıştınız ve hangi bilimsel mecmualarda yayınladınız, bu mevzu ne kadar atıf aldı diye sorarlar. Bu olmadan ‘Ben bu türlü düşünüyorum’ demek görüş değildir. Benim nezdimde tek görüş vardır. Marmara’da büyük sarsıntı olacaktır. Bu zelzeleler büyük zelzele olma mümkünlüğünü öne çekmiştir. Gerilim birikim alanını derinleştirmiş, çabuklaştırmıştır. Kumburgaz fayının kırılmamış 40 kilometresi hatta 50 kilometresi var. Kırılan 20 kilometrelik bir yer. Bu fayın birleştiği yerde Adalar yani 60 kilometre var. İki farklı yaklaşım yok. Milletin bilim dışı birtakım odaklanmalarını, telaffuzlarını bilimsel bir şey üzereymiş gibi söylemek anlamsız. Bilimsel araştırmalara bağlı olarak bu türlü görüş yok. Varsa denir ki, şu şu araştırmalara nazaran durum budur.

-1999 zelzelesinden sonra Marmara denizi hiç bilinmeyen karanlık denizdi. Bilimsel araştırma yoktu. 8 tane memleketler arası gemiyle binlerce kilometrelik jeofizik, jeolojik, sismik çalışmalar yaparak 2 tane beşerli 1 tane insansız denizaltı gemileriyle Marmara’nın tamamını haritalamak kaydıyla çalışmalar yaptık. Marmara’nın kuzey kolu, Kuzey Anadolu’nun kuzey kolu 160 kilometre.

-Biri Adalar’ın güneyinden geçen 65 kilometre Adalar fayı. Bu kırılırsa 6’lar mertebesinde sarsıntı üretir. Kumburgaz kolu 75 kilometre. Yeşilköy ile Silivri açıklarına kadar uzanıyor. Bu kırılırsa en az 7.2 zelzele üretir. Adalar kolu ile bu kol birleşirse o vakit 7,5 zelzele beklenir. Tekirdağ fayı kırılmış dedik. Denizaltı resimledi, görüntüler çekti. Çok kırık taze duruyor. Daha yeni kırılmış alan üzere duruyor. 1776 yılında kırılmış olsaydı üzeri kapanır, belirli ölçüde deforme olurdu. Bu 1912 Şarköy zelzelesinde kırılmış dedik.

-Kumburgaz ve Adalar fayı için tekerrür fayı dolmuş. En son 1766’da kırılmış. Üstüste eklersen bugünlere gelirsin.

-Marmara’dan korkmamız nedeni 6 şiddetinde değildi. 1999’da Marmaray’a dikkat diyen biziz. 1999 zelzelesi olduğu vakit Marmara’nın altı yüklendi dedik. Marmara’da açığa çıkan güç Marmara’yı yükledi. 1912’de Şarköy sarsıntısı Marmara’nın altını yükledi. Bir tarafta Şarköy bir tarafta Kocaeli. İkisinin ortasında Marmara var, zelzele var. Mutlak boşluk kesinlikle dolar. Bunu rahatlıkla diyebiliyoruz. Marmara kırılmak zorundadır. Kendimizi aldatmayalım. Beşerim ölmesin istiyorum. Bilimsel doğruları söylemek zorundayız. Bunun karşısında görüş varsa gelsin koysun önüme bilgileri. Memleketler arası yüksek mecmualardan geçmiş olmalı ki, şapka çıkartayım. Bilimsel bir bahiste görüş serdetmek bu türlü olmaz. Milletlerarası ölçütü var.

-23 Nisan sarsıntısında küçük zelzele oldu, herkes rahatladı. ‘Hiçbir şey yıkılmadı’ dendi. Bizim beklediğimiz zelzele bu değil. 3 milyona yakın takipçim var. Havayı alıyorum. İstanbul bölgesinde, Marmara denizinde beklediğimiz büyük zelzele olursa katiyen bugünkü görüntüyü görmeyeceğiz. Bir yıkım göreceğimiz kesin. İstanbul’daki iktisadın, büyük ölçüde üretimin duracağı kesin. İktisat, üretim durursa İstanbul oturur yerine, bütün Türkiye diz üstü çöker. Ne ekonomik ne siyasi bağımsızlığımız kalır. Bir İstanbul zelzelesi olduğu vakit beşerim ölmesin istiyorum. Can güvenliğimi istiyorum. Pekala nasıl yapacağım? Benim İstanbulumu ve bütün kentlerimi sarsıntı dirençli yapın. Büyük sarsıntı olduğu vakit en az hasarla bu sarsıntısı atlatsın. Biri Türkye’de 53 bin meyyit biri Tayvan’da 13 meyyit. O da tesadüfen meyyit. Büyük sarsıntı oluyor günlük hayat değişmiyor. Nasıl sarsıntı dirençli İstanbul’u yapabiliriz, bunu konuşmalıyız.

-Bilimin doğruları değişmez. Bilim net olarak söyler. İstanbul yahut rastgele kenti zelzele dirençli yaphmak istersen. Birincisi idaresi sarsıntı dirençli hale getireceksin, halkı, altyapıyı sarsıntı dirençli hale getireceksin. Yapı stokunu, eko sistem ve çevreyi, ekonomiyi sarsıntı dirençli yapacaksın. Yani 6 bileşeni zelzele dirençli yapacaksın. Devlet bana yol, köprü, baraj, fabrika az yapsın.

-Zamanı gelince çoğaltırız. Evvel can güvenliğimi sağlasın. Sayın Bahçeli de ‘beka sorunu depremdir’ dedi. Sayın Cumhurbaşkanı ve bakanımız da o denli dedi. Bir Afet Bakanlığı kurulsun, Türkiye’nin bütün kentlerini zelzele dirençli hale getirmeye soyunsun. 10 senede yapsın, 25 senede yapsın. Yalnızca İstanbul’u değil bütün Türkiye’yi 20 senede sarsıntı dirençli rahat rahat yaparız. Havaalanı, yol, köprü az yapalım. Filan bütçeye 3 lira verirken zelzeleye 5 lira verelim. Çoluk çocuğumuzun jenerasyonunu garanti altına alalım.

-Marmara’da Bizans’ta, Osmanlı’da olmuş, artık de olacak. Benim jenerasyonum zelzelede ölmemeli. Tayvan, Amerika, Japonya, Hindistan, Çin, İtalyan başarmış.

-Biz unutacak olsak hükümet, devlet, belediye mekanizmayı kurup yavaş yavaş yapacak bu işi. Gücümüzün yettiği kadar yapacak, yavaş yavaş yapacak lakin non stop yapacak. Sarsıntıya İstanbul’u yahut bir kenti hazırlamak masa başında olmaz. Sokağa inin ve 24 saat çalışılmalı. Başlangıçta paraya pula muhtaçlık yok. Sokağa inip çalışmak var.

Japonya’da adamın başına tabanca dayasan, sarsıntının aleyhine bir şey yaptıramazsın. Mümkün değil. Halkı eğitmek lazım.