Deprem izolatörleri sayesinde binalar ayakta kalacak
Deprem izolatörleri sayesinde binalar ayakta kalacak
Sismik izolatör zelzele sarsıntısını üçte teğe kadar düşürüyor
Depreme karşı sismik izolatör güvencesi
BURSA – Marmara Denizi’nde yaşanan 6.2’lik sarsıntının ve artçı sarsıntıların akabinde, binaların hasar görmesini önleyen sismik izolatörlü projelere ilgi arttı. Başta Japonya olmak üzere sarsıntılardan etkilenen gelişmiş ülkelerde yaygın olarak kullanılan sismik izolatörler artık Türkiye’deki konut projelerinde kullanılmaya başlandı. Bursa’nın birinci izolatörlü konut projesini hayata geçiren Adiloğlu Grup Yönetim Kurulu Lideri Muhammet Adiloğlu, alınacak önlemlerin ehemmiyetine dikkat çekti.
Bursa’daki Yapı Ömür Fuarı’nda tanıtılan ‘Sismik izolatörlü’ konut projesi ziyaretçilerin ilgi odağı oldu. Sarsıntısı simüle eden hareketli maket konutlar dikkatleri üzerine çekti. Bursa’nın birinci sismik izolatörlü konut projesini hayata geçiren Adiloğlu Grup Yönetim Kurulu Lideri Muhammet Adiloğlu, zelzele gerçeğiyle ömrün hiçbir vakit unutulmaması gerektiğini söyleyerek, Bursa’da hayata geçirilen birinci sismik izolatörlü proje olan ‘Cevher Cumalıkızık’a yaşanan son zelzeleden sonra ilginin arttığını söz etti.
İstanbul’da yaşanan 6.2 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde sismik izolatörlü projelerin ağır ilgi gördüğünü söyleyen Muhammet Adiloğlu, “Biz 6 Şubat Kahramanmaraş sarsıntısından evvel sismik izolatörlü proje çalışmalarımıza başlamıştık. 6 Şubat sarsıntısından sonra bölgede yaptığımız incelemelerde sismik izolatörlerin ne kadar kıymetli olduğunu, orada binlerce yeni yapının kullanılmaz hale gelmesiyle gördük. Sismik izolatörler, bize can güvenliğinin yanında mal güvenliğini de sağlıyor. Bu sayede fırın, buzdolabı ve eşyalar sarsıntı sonrasında düşmeden tıpkı biçimde yerinde duruyor. Sismik izolatörler tıpkı vakitte zelzele esnasında sarsıntıyı sönümleyerek üçte teğe kadar düşürüyor. Sismik izolatör olmayan bir binada yaşanan sarsıntısı üçte bir oranında hissetmiş oluyoruz. Bu bahiste sismik izolatörlü projelerin yaygınlaşmasını ve farkındalık oluşması için proje başlattık” dedi.
Projelerde sismik izolatör kullanarak kentsel dönüşüm faaliyetleri gerçekleştirmek istediklerini belirten Adiloğlu, “Projemizi 1 yıl içerisinde tamamlayıp teslim edeceğiz. Bundan sonraki projelerimizde yüklü olarak sismik izolatör kullanarak kentsel dönüşüm faaliyetleri gerçekleştirmek istiyoruz. İnşallah ülkemizde bunun önü açılır ve sismik izolatörlü konut projelerinin sayısı artar. Oluşturduğumuz yapay sarsıntıyla bir bina olduğu üzere sallanırken sismik izolatörlü bir bina ise kendine özgün formda sallanıyor ve sarsıntıyı en az halde hissettiriyor. Bizim kullandığımız bu izolatörler yerli üretim ve tıpkı vakitte sürtünmeli izolatörler. Sismik izolasyonun birçok çeşidi var. Bunların şu an en kullanışlısı sismik izolatörler. Farklı tiplerde de sismik izolasyon sağlanabiliyor. Sarsıntı öldürür diye alışılagelmiş bir şey var. Halbuki zelzele öldürmez, yaşadığımız binalar öldürür. Yaşadığımız binalar zelzele yönetilmeliğine uygun halde yapıldıysa can kaybını önlemiş oluyoruz. Sismik izolasyon ve sismik izolatörler kullanırsak can kaybını önlemenin yanında mal güvenliğini de sağlamış oluyoruz. Sarsıntı esnasında en kıymetlisi kaygı. İstanbul zelzelesinde vatandaşlar camlardan atladı. Zelzelenin hissetme oranını düşürebilirsek bunlar yaşanmaz. En ufak yaralanma dahi olmadan tıpkı formda binamızı kullanmaya devam ederiz” halinde konuştu.
İstanbul zelzelesinin akabinde toplumun ruhsal olarak da etkilendiğini söyleyen Sismoteknik Kurucu Ortağı Prof Dr. Gökhan Özdemir, ise “Deprem, ortaya çıkarttığı sarsıntı sırasında enerjiyi bertaraf etmek için yolu üzerindeki yapılarda hasar oluşturarak o binaların titreşimini ve şayet kâfi mühendislik hizmeti almadıysa da yıkımına sebep oluyor. Ortaya çıkan enerjiyi belli bir düzeyde odaklayıp, inşaat mühendisliği dizaynını bütün hareketi orada olacak formda gerçekleştirirsek, binalarımızda rastgele bir titreşim nedeniyle oluşacak hasar olmayacağı için yalnızca küçük bir baş dönmesi hissedeceğiz. İstanbul’daki 6.2 büyüklüğündeki sarsıntıdan sonra çok önemli bir kaos yaşandı. Bu kaosun temel sebebi binalarda oluşan hasarlardan fazla, sarsıntıya hazırlıklı olmayan toplumun ruhsal olarak da sarsıntılardan etkilenir hale gelmiş olması. Buradaki temel prensip, artık zelzeleyle yaşamayı öğrenmek. Temel metotlarından birisi de ruhsal olarak da bu işe hazırlıklı hale gelmek” dedi.
Sismik izolatör sayesinde zelzele tesirini yüzde 80 oranında azaltıldığını söyleyen Özdemir, “Sismik izolatörün en büyük avantajlarından birisi bina içerisindeki eşyaların zelzeleden sonra da tıpkı halde yerinde kalması. Çok kolay bir prosedür ve artık ülkemizde önemli bir halde yaygınlaşmış durumda. Bu hususta öncülüğü yapan devletimiz hastanelerle birlikte bu işi mecburî hale getirdi. Bu işin konutlarla birlikte halkın kullanımına da sunulacak hale geldiğini söyleyebiliriz. İzolatörler sayesinde zelzelede oluşacak yıkıcı tesirleri yüzde 80 oranına kadar azaltabiliyoruz. 7.5 büyüklüğünde bir zelzele olduğunda izolatör kullanırsak 3 büyüklüğünde hissedeceğiz. Binanın temeli ve üstü ortasında ilişkiyi sağlayan izolatör ortasında kayıcı bir yüzey bulunuyor. İzolatörlerin hareketi kayıcı gereç sayesinde sönümlenen sürtünme gücüyle sarsıntının tesirini azaltıyor. İzolatörlerin temel çalışma prensibi sarsıntı sırasında ileri geri hareket ederek sürtünme yoluyla bizim binamızda oluşacak hasarı ortadan kaldırmak. İzolatörler, olabilecek en büyük sarsıntı senaryosu gözetilerek tasarlandığı için hasar almaz. Zelzele sonrasında yaşanabilecek mekanik bir arıza durumunda izolatörlerin yerinden çıkartılıp yenisiyle değiştirilmesi mümkün. Bu biçim yapıların projeleri bunlar gözetilerek hazırlanır” ifadelerini kullandı.
(PTÖ-UGR-İHS)
