Kaş’taki Camide Hatalı Restorasyon Skandalı

ANTALYA’nın Kaş ilçesindeki tarihi Süleyman Çavuş Mescidi’nde kök boya yerine saf altın varak kullanılan yanlışlı onarımı ortaya çıkaran periyodun Antalya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu ünite sorumlusu Cemil Karabayram, teknik raporu göndermediği teziyle suçlandı. Karabayram’ın raporu ilgili makamlara teslim ettiği ortaya çıkınca hakkında soruşturma müsaadesi verilmedi.
Kaş ilçesindeki Süleyman Çavuş Mescidi, 1932 yılında Kaşlı hayırsever ‘Süleyman Çavuş’ lakaplı, Süleyman Yıldırım tarafından yaptırıldı. Birinci Derecede Kentsel ve Arkeolojik Sit Alanı’nda bulunan, Cumhuriyet Devri taş ve ahşap mimari stilinin kıymetli örneklerinden olan tek minareli cami, 2022 yılında Antalya Valiliği’nin kültür varlıkları ödeneğinden 3 milyon 144 bin TL’lik tahsisle Kaş Belediyesi tarafından gerçekleştirilen Süleyman Çavuş Mescidi Onarımı İmali İşi kapsamında restore edildi.
HATALI UYGULAMALAR TEKNİK RAPORDA
Restorasyon sonrasında tarihi caminin mihrap, minber ve vaiz kürsüsünde projeye terslikler belirlendi. Onarımın ödeneğini karşılayan Antalya Valiliği’ne bağlı Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı’na (YİKOB) bağlı periyodun Taşınmaz Kültür Varlıkları ünite sorumlusu müdafaa ve onarım uzmanı Cemil Karabayram, yaptığı incelemeler sonucunda tarihi caminin onarımında çok sayıda yanılgılı uygulama tespit etti. Karabayram tarafından onarım yanılgılarına ait teknik rapor hazırlandı. Raporda, Antalya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun onayıyla Kaş Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü teknik takımlarınca yapılan onarım yanlışları tek tek vurgulandı.
MİNAREYE TAŞ TAKLİDİ YAPAY DEKORE
Teknik raporun birinci hususunda, cami dış duvarının onaylı onarım projesinde sıvalı iken uygulamada sıvasız teşhir edildiği kaydedildi. Minare yapısının dış cephesinde ise mevcut mescitle bütünlük sağlaması için minare dış sıvasına taş taklidi yapay dekoratif duvar kağıdı algısı uyandıracak biçimde farklı bir kaplama ve sıva metodu kullanıldığı belirtildi.
KÖK BOYA YERİNE SAF ALTIN VARAK
Teknik raporda ayrıyeten yepyeni kök boyaların silinip, yerine uygulanan 23,75 karat saf altın varak kalem işinin projede öngörülmediği, uygulamanın neden yapıldığının bilinmediği kaydedildi. Uygulamanın yüklenici ve kontrol elemanları tasarrufunda yapıldığı belirtilerek, kaynakların ekonomik, tesirli ve verimli kullanımı kapsamında valilik tarafından bu uygulamaya yönelik ödeme yapılamayacağı, yanlışlı uygulamadan kaynaklı sökümü ve paklığı gerektirecek çalışmalara da ödeme yapılmayacağı tabir edildi.
‘RAPORU GÖNDERMEDİ’ SUÇLAMASI
Tarihi caminin özgün kök boyaları yok edilerek, yerine saf altın varak ve minaresine taş duvar görünümü veren yapay dekoratif gereç kullanımı üzere yanlışlı süreçlere ait hazırlanan raporun kendilerine bildirilmemesiyle ilgili Antalya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu, teknik raporu hazırlayan devrin ünite sorumlusu Karabayram da dahil projede muhalif uygulamalarda bulunanlar hakkında 2863 sayılı Kanun uyarınca Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’na kabahat duyurusunda bulundu. Kabahat duyurusu üzerine savcılık, Antalya Valiliği’ne soruşturma müsaadesi için talepte bulundu. Talep üzerine Antalya Valiliği İl İdare Kurulu inceleme başlattı.
RAPORU GÖNDERDİĞİ ORTAYA ÇIKTI
Raporun Antalya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’na gönderilmediği gerekçesiyle yapılan kabahat duyurusu üzerine başlatılan incelemede; Karabayram’ın, raporun şuraya gönderilmesi için YİKOB Başkanlığı ve uygulamayı yapan Kaş Belediyesi’ne gönderdiği belirlendi. Ayrıyeten Karabayram tarafından yanlışlı onarım süreçlerine mevzu yaklaşık 2 milyon TL’lik bedeli de hakedişten çıkarttığı ve bu ödemelerin yapılmasını engellediğine de yer verildi. Tabirler ve yapılan incelemeler sonucunda Antalya Valiliği, soruşturmaya müsaade vermediğine dair kapsamlı bir rapor hazırladı. Rapor savcılığa gönderildi.