BES havuzunda toplam fon büyüklüğü 1.4 trilyon liraya yaklaştı
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 22. yılına yaklaşırken, iştirakçilerine sağladığı getirilerin yanı sıra yurt içinde uzun vadeli tasarruf düzeyini artırarak ülke iktisadına katkı sağlamaya devam ediyor.
Emeklilik Nezaret Merkezinden elde edinilen bilgilere nazaran, 31 Mart prestijiyle BES’te iştirakçilerin fon fiyatı 1 trilyon 146 milyar 665,2 milyon liraya, devlet katkısı fon meblağı ise 150 milyar 754,2 milyon liraya ulaştı. Böylelikle BES’teki iştirakçilerin fon büyüklüğü 1 trilyon 297 milyar 419,4 milyon lirayı buldu. OKS’de ise iştirakçilerin fon fiyatı, devlet katkısı fon fiyatıyla birlikte 94 milyar 81,6 milyon liraya yükseldi.
BES havuzunda toplam fon büyüklüğündeki artış 157 milyar lirayı aştı
2024 sonunda BES’teki iştirakçi sayısı 9 milyon 526 bin 390, iştirakçilerin fon meblağı da 1 trilyon 2 milyar 570,3 milyon lira olarak kaydedilmişti. Devlet katkısı fon fiyatı ise 137 milyar 497,3 milyon lira olarak gerçekleşmişti.
Söz konusu devirde OKS’ye bakıldığında, çalışanların biriktirdiği fon meblağı 81 milyar 724,3 milyon lira, devlet katkısı ise 5 milyar 437,5 milyon lira olmuştu. Kesim 2024 yılını BES ve OKS dahil toplamda 1 trilyon 227 milyar 229,4 milyon lira fon büyüklüğü ve 17 milyon 101 bin 701 iştirakçi ile tamamladı.
Böylelikle 2024 sonundan 31 Mart’a kadar geçen müddette, BES’te iştirakçi fon meblağı devlet katkısı dahil 157 milyar 351,8 milyon lira artış gösterirken, OKS iştirakçilerinin biriktirdiği fon meblağı da devlet katkısı dahil 6 milyar 919,8 milyon lira yükseliş kaydetti.
BES ve OKS’deki iştirakçilerin fon fiyatında, devlet katkısı fon meblağları da dikkate alındığında 2024 yıl sonundan 31 Mart 2025’e kadar 164 milyar 271,6 milyon liralık artış görüldü. Tıpkı periyotta BES’te iştirakçi sayısı 165 bin 978 kişi artarak 9 milyon 692 bin 368’e çıkarken, OKS dahil toplam iştirakçi sayısı 17 milyon 249 bin 586’ya yükseldi.
18 yaş altı BES iştiraki 1 milyon 494 bin kişiyi aştı
Türkiye’de Haziran 2021’de hayata geçirilen ve 18 yaş altı çocukların istekli sisteme dahil olması amaçlanan uygulama büyümeye devam ediyor.
31 Mart prestijiyle 18 yaş altı iştirakçilerin fon büyüklüğü 43,6 milyar lira oldu. Fon meblağının 35 milyar 641,9 milyon lirasını iştirakçilerin biriktirdiği fonlar oluştururken, devlet katkısı fon meblağı 7 milyar 927,7 milyon lira olarak gerçekleşti. Sisteme 1 milyon 494 bin 184 çocuk dahil olurken, en çok iştirak 136 bin 648 ile sıfır yaşta görüldü.
31 Aralık 2024’ten 31 Mart 2025’e kadar geçen müddette 18 yaş altı uygulamasındaki kişi sayısı 74 bin 240 kişi artarken, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 9 milyar 185 milyon 997 bin artışla 43 milyar 569 milyon 546,6 bin liraya yükseldi.
Kredi için 241,6 milyon liralık BES fonu teminat olarak gösterildi
Söz konusu tarihte bankalar tarafından iletilen kredi müracaat sayısı 1386, gösterilen teminat meblağı ise 292 milyon 193 bin lira oldu.
Emeklilik şirketleri, 1224 kredinin 250 milyon 446 bin liralık teminatına onay verirken, yapılan müracaatların yüzde 85’i olan 1189 kredinin başvurusu katılaştı ve merkezi alacağın devranı fonuna aktarılan teminat meblağı 241 milyon 561 bin lira oldu.
Evlilik ve konut edinimi için hayata geçen kısmi ödeme uygulaması kapsamında, 31 Mart prestijiyle evlilik için 22 kontrattan 9,7 milyon lira, konut alımı için 350 kontrattan 225,3 milyon lira olmak üzere toplam 372 mukaveleden toplam 235 milyon liralık ödeme yapıldı.
Bireysel Emeklilik Uzmanı Zeynep Candan Aktaş, AA muhabirine, Ferdî Emeklilik Sistemi’nin (BES) iştirakçi sayısı ve birikim meblağıyla büyümeye devam ettiğini belirterek, “Büyümenin itici gücü 18 yaş altından geliyor. Aileler bilhassa yeni doğan bebeklerini BES’e dahil etme konusunda istekli görünüyor” tabirini kullandı.
Katılımcıların kendi istekleriyle sisteme girdiği kısmı tabir eden istekli BES’te 9,7 milyon iştirakçinin birikimlerinin 1,3 milyar liraya ulaştığını anımsatan Aktaş, çalışanların patronları tarafından sisteme dahil edildiği Otomatik İştirak Sistemi’nde (OKS) ise 7,6 milyon çalışanın 95 milyar liraya ulaşan birikimi bulunduğunu paylaştı.
BES havuzunda altın fonlarına ilgi artıyor
Aktaş, son bir yılda BES havuzunda yıllık yüzde 70 ila 80 düzeylerine ulaşan getiriyle altın fonlarının birinci sıralarda yer aldığını belirterek şunları kaydetti:
“Altının memleketler arası piyasalardaki yükselişi, yatırımcılarda altın iştahını artırıyor. BES yatırımcıları bir taraftan altın fonlarında yatırımlarını artırırken, öteki taraftan fonların bedel artışından faydalanıyorlar. Çift taraflı bu tesirle BES havuzundaki altın yatırımları, tüm birikimin yüzde 37’sine ulaştı. Bu büyümeyle sistemde altın fonlarında yatırımı olanların sayısı 7 milyonu aştı.”
TEFAS altın fonlarında stopajın yüzde 15’e yükselmesiyle de BES altın fonlarının cazibesinin arttığını belirten Aktaş, “BES’te emeklilik hakkının kazanılmasıyla yüzde 5’e düşen stopaj, TEFAS’a karşı BES altın fonlarını bir adım ileri taşırken, yüzde 30 devlet katkısının olması BES altın fonlarını daha da parlatıyor” değerlendirmesini yaptı.
Altın fonlarına olan ilgide pay senedi piyasasındaki karmaşanın da tesirli olduğunun altını çizen Aktaş, toplam pay senedi yatırımlarının yüzde 19’a gerileyerek, altın yatırımlarının yaklaşık yarısı düzeyinde bulunduğunu bildirdi.
Aktaş, BES yatırımcılarının pay senedi fonlarından çıkışlarının devam etmesinin ve kıymet kayıplarının BES havuzundaki pay yatırımlarının oranını azalttığını belirterek, “Temmuz 2024’ten bu yana düşmekte olan pay senedi piyasası, son devirde yatırımcılar tarafında Trump tesiriyle daha da telaşla izleniyor” sözlerini kullandı.
“BES portföyü çeşitlendirilmeli”
BES yatırımlarında uzun vadeli düşünülmesi ve BES portföyünde çeşitlendirme yapılması gerektiğini kaydeden Aktaş, “BES’e girerken altın, pay senedi, agresif değişken, endeks, dış borçlanma araçları fonları üzere yüksek riskli fonlara yatırım yapılması getiri potansiyelini artıracaktır. Emeklilik tarihine gerçek ise temkinli değişken fonlar ve para piyasası fonlarına kademeli bir geçiş planlanarak, risk düşürülebilir” görüşünü paylaştı.
