Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’in Gazze’ye Yönelik Kısıtlamaları Ele Alınıyor
Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) İsrail’in Gazze Şeridi’nde Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına yönelik kısıtlamalarının tüzel sonuçlarına ait görüş bildireceği duruşmalar, Hollanda‘nın Lahey kentindeki Barış Sarayı’nda başladı.
İsrail’in 2 Mart’tan bu yana insani yardım ve besin girişine müsaade vermediği Gazze Şeridi, kitlesel açlık tehlikesiyle karşı karşıya bulunurken, Lahey’deki Milletlerarası Adalet Divanı, Türkiye dahil 40 kadar ülkenin dayanağıyla İsrail’in Filistinli sivillere acil insani yardım sağlanmasına yönelik tüzel yükümlülüklerini gündemine taşıdı.
Duruşmalar, BM temsilcisinin hitabıyla başladı
Hafta boyunca devam edecek duruşmalar, BM Hukuk Müşaviri ve Hukuk İşleri Genel Sekreteri Elinor Hammarskjöld’un hitabıyla başladı. İsveçli hukukçu ve diplomat Hammarskjöld konuşmasında, 2 Mart’tan bu yana Gazze’ye hiçbir insani yardım ve ticari mal girişine müsaade verilmediğine ve bunların yıkıcı insani sonuçlar doğurduğuna dikkat çekti. Hammarskjöld, “Uluslararası insancıl hukuk yükümlülükleri, İsrail işgali altındaki sivil toprakların tamamında geçerlidir. Bu yükümlülükler, Filistin halkının temsilcilerinin BM kuruluşlarından temel muhtaçlık unsurları ve hizmetlerin alınmasına yönelik kararlarına hürmet gösterilmesi ve halkın kendi geleceğini tayin hakkından tam manasıyla yararlanmasını da kapsar” dedi.
BM kuruluşlarının Filistin topraklarında hayati hizmetler ve kalkınma yardımı sağladığına dikkat çeken Hammarskjöld, çatışmaların başından bu yana en az 295 BM çalışanının hayatını kaybettiğine işaret etti. Hammarskjöld, “İsrail, lokal halkın faydasına olacak bir yönetim gerçekleştirmeli, yardım programlarının yürütülmesini kolaylaştırmalı, çocukların bakımı ve eğitimi için kurumlara takviye sunmalı ve BM tarafından kurulanlar dahil olmak üzere sıhhat ve hastane hizmetlerini sürdürmelidir” diye konuştu.
“İsrail, soykırım cürmünden yargılanan gayrimeşru ve işgalci bir güç”
Filistin’in Hollanda Büyükelçisi Ammar Hicazi ise, kelamlı sunumunda İsrail’in Gazze’de insan eliyle oluşturulan bir felakete neden olduğunu söyledi. Hicazi, “İsrail, 2 aydır Gazze’ye su, besin, ilaç, tıbbi materyal ve yakıt girişine müsaade vermiyor. Bu siyaset, yardım unsurlarının girişine yönelik çok sayıda müracaatı reddeden İsrail Yüksek Mahkemesi tarafından da destekleniyor. Bu halde de insan eliyle oluşturulan bir felakete ve açlıktan ölümlere neden oluyor” sözlerini kullandı. BM Genel Sekreteri’nin Gazze’yi bir “ölüm tarlası” olarak nitelendirdiğine dikkat çeken Hicazi, UAD’nin bu davaya bakma yetkisinde kuşku bulunmadığını ve bu mevzunun BM’nin temel misyon alanının merkezinde yer aldığını söyledi.
Hicazi, Filistin Devleti’nin İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki ve Batı Şeria’daki aksiyonlarının kalıcı ilhak ve etnik paklık maksadı taşıdığına ait kanıtlar sunacağını belirtti. Büyükelçi, “İsrail, soykırım hatasından yargılanan gayrimeşru bir işgalci güçtür. Başbakanı da Milletlerarası Ceza Mahkemesi tarafından aranmaktadır” biçiminde konuştu.
Filistinli temsilci, “İsrail, Filistin halkını yok etmeye ve Filistin’i haritadan silmeye çalışıyor. İsrail, İnsani yardım kuruluşlarını engelleyerek ve faaliyetlerini yasaklayarak BM Kontratı ve öbür milletlerarası hukuk dokümanları kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ediyor” dedi.
Türkiye sunum yapacak
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurası’nda geçtiğimiz aralık ayında kabul edilen ve Memleketler arası Adalet Divanı’ndan İsrail’in türel yükümlülüklerine ait görüş bildirmesini talep eden bir karar çerçevesinde bugün başlayan duruşmalar, 5 gün boyunca devam edecek. İsrail’in BM’nin Filistinli mültecilere yardım ajansı UNRWA’nın İsrail denetimindeki topraklarda faaliyet göstermesini yasaklamasının akabinde kabul edilen BM Genel Kurulu kararı sonrasında başlayan duruşmalarda, Türkiye’nin yanı sıra ABD, Çin, Fransa, Rusya ve Suudi Arabistan dahil 40’a yakın ülkeden temsilciler, 15 yargıçtan oluşan panele sunum yapacak. Milletlerarası Mahkeme yargıçlarına birebir vakitte İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Birliği ve Afrika Birliği de sunum gerçekleştirecek.
İsrail Dışişleri Bakanı tepki gösterdi
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Birleşmiş Milletler’in esas yargı organı UAD’dedeki duruşmaları, “ülkesi aleyhindeki sistematik adaletsizliğin ve ülkesini gayrimeşrulaştırma sürecinin bir parçası” olarak tanımladı. İsrailli bakan, UAD’nin tamamen siyasallaştığını savundu ve Lahey’deki duruşmaları “utanç verici” olarak tanımladı. – LAHEY
