‘Son Akşam Yemeği’nin geçtiği yerde ilginç bulgu: Gizemli yazıt ortaya çıktı
Araştırmacılar, büyük kısmı Orta Çağ’ın son periyotlarına ilişkin olan yaklaşık 40 adet grafiti ögesi tespit etti. Bunlar ortasında beş farklı arma ve çeşitli eski lisanlarda yazılmış bildiriler bulunuyor.
Keşfedilen yazıtlar, bölgenin memleketler arası hacılar tarafından ağır halde ziyaret edildiğini gösteriyor. Sırbistan, günümüz Çek Cumhuriyeti, Almanya, Ermenistan ve Suriye’den gelen hacılar, duvarlara kendi lisanlarında izler bırakmış. Çoğunluğu ise Arapça konuşan Hristiyanlara ilişkin.
Öne çıkan bulgular ortasında, bir Alman armasının üzerinde resmedilmiş bir Son Akşam Yemeği sahnesi bulunuyor. Bu sahnede bir kadeh, bir tabak ve ortasında delik olan yuvarlak bir ekmek modülü — Kudüs simidi üzere — betimlenmiş.
Ayrıca, 1300 yılına ilişkin “Noel” yazılı bir Ermenice yazıt ve “ya al-Ḥalabīya” (Ey Halep’li kadın) sözünün yer aldığı bir Arapça yazıt keşfedildi. Araştırmacılar, Arapça yazıttaki dişil eklerin kullanımına dayanarak bunun Halep’ten gelen bir bayan Hristiyan hacıya ilişkin olduğunu belirtti. Bu bulgu, pre-modern periyoda ilişkin bayan hacılığına dair az gereç delillerinden biri olarak değerlendirildi.
Yazıtlar, çoklu spektral fotoğrafçılık ve Yansıtma Dönüşüm Görüntüleme (RTI) teknikleriyle belgelenip laboratuvar ortamında tahlil edildi. Elde edilen manzaralar dijital olarak birleştirilerek yazıtların okunabilirliği sağlandı.
Tarihçi Ilya Berkovich, yapılan açıklamada yazıtlardaki coğrafik çeşitliliğe dikkat çekerek, “Bir ortaya getirildiğinde bu yazıtlar, hacıların kökenlerinin düşündüğümüzden çok daha çeşitli olduğunu gösteriyor,” dedi.
Bu keşif, son periyotta Hristiyanlıkla ilişkili bulunan birçok arkeolojik bulgudan yalnızca biri. Geçtiğimiz Nisan ayında, Kutsal Kabir Kilisesi’nde yapılan hafriyatlarda İncil’e uygun bir antik bahçenin varlığına dair ispat bulunmuştu. Aralık ayında ise İtalya’nın kuzeyinde Hristiyanlıkla bağlı bilinen en eski deliller ortasında yer alan, MS 230-260 ortasına tarihlenen bir gümüş yazıt gün yüzüne çıkarılmıştı.
