Yeni aşı takvimi, bebeğe ‘anne karnından itibaren’ koruma kalkanı olacak
İrem Çağla ZİNCİRLİ-Ulaşcan ÖZER/ANTALYA, – SIHHAT Bakanlığı’nın geçtiğimiz ay rutin aşılama programında kıymetli bir güncelleme yaparak, hamilelere yönelik yeni başlattığı aşı uygulamasıyla, bilhassa aşı zıtlığıyla birlikte artan ve yeni doğan devrinde ani nefes ve hatta kalp durmasına yol açarak ölümlere dahi neden olabilen boğmaca olaylarının önüne geçilmesi planlanıyor. Yeni uygulamaya nazaran artık gebeliğin ikinci ve üçüncü trimesterinden itibaren, 36’ncı gebelik haftasına kadar uygulanması planlanan tetanos ve difteri aşısına, boğmaca aşısı da eklendi. Uzmanlar, ülkemizde 1937 yılından bu yana uygulanan boğmaca aşısının gebelikte de inançla uygulanabildiğini, böylelikle bebeğin rutin aşılama takvimindeki aşı vakti gelene kadar, boğmacaya karşı muhafaza kalkanıyla doğduğunu kaydetti. Prof. Dr. Özlem Pata, geçen yıl Diyarbakır’da bir ay içinde üç bebeğin boğmacadan kaybedildiğine dikkat çekerek, Bakanlığın aldığı bu yeni kararın çok yerinde olduğuna işaret etti.
Antalya’da 23-27 Nisan tarihleri ortasında düzenlenen 15’inci Türk Alman Jinekoloji Kongresi’nde gebelik periyodundaki aşı konusu da ele alındı. Sağlık Bakanlığı‘nın geçtiğimiz mart ayında güncelleyerek uygulamaya koyduğu gebelik periyodu aşı takvimindeki yeni değişiklikle, hem anne adayı hem de doğacak bebeğinin boğmacaya karşı korunması planlanıyor. İkinci ve üçüncü trimesterden itibaren, 36’ncı gebelik haftasına kadar uygulanan tetanos ve difteri aşısına ek olarak yapılacak boğmaca aşısı, hamilelere aile sıhhati merkezlerinde fiyatsız olarak uygulanacak. Yeni uygulamanın değerine değinen Kongre Düzenleme Heyeti’nden Prof. Dr. Özlem Pata, aşıyla hem anne, hem fetüs hem de doğumdan sonra bebeğin birinci 6 ay boyunca boğmacaya karşı korunacağını söyledi. Kongre Lideri Prof. Dr. Cihat Ünlü ise gebelikte itimatla uygulanan boğmaca aşısı ile yalnızca anne değil, anne karnındaki bebeğin de enfeksiyondan korunduğunu kaydetti.
“GEBELİK ENFEKSİYONLARA KARŞI SAVUNMASIZ BİR DÖNEM”
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Anabilim Kolu’ndan Prof. Dr. Özlem Pata, gebeliğin birtakım enfeksiyonlara karşı en korunmasız periyot olduğunu vurgulayarak “Gebelik müddeti 280 günlük bir süreç. Bayanda birçok fizyolojik değişiklikler meydana geliyor. Bu devirde birtakım enfeksiyonlara karşı annenin korunması azalıyor. Onun için gebelik devrinde birtakım aşıları Dünya Sıhhat Örgütü ve Sağlık Bakanlığı öneriyor. Bu dönemde enfeksiyonlara yatkın olan ve muhafaza sistemi daha farklılaşan bayan, bilhassa sonbahar kış aylarında hamile kalacaksa, influenza, yani grip aşısını kesinlikle yaptırmalı. Ayrıyeten grip aşısından diğer tetanos, bağışık değilse Hepatit aşısını da kesinlikle yaptırmalı” dedi.
“GEÇEN YIL 3 BEBEK BOĞMACADAN ÖLDÜ”
Prof. Dr. Pata, normalde boğmaca aşısının rutin aşılama takvimi içinde en son çocukluk çağında yapıldığına dikkat çekerek şu bilgileri verdi:
“Ama oluşan antikorlar 10 yıl içerisinde maalesef ki azalıyor. 20-30’lu yaşlara, gebelik devrine geldiğimizde, çocukluk periyodunda yaptırdığımız aşıların muhafazası neredeyse yarıdan daha aza düşüyor. Onun için Bakanlık bilhassa boğmacaya karşı da gebelik müddetinde bir kez aşılanmamızı istiyor. Nitekim gerekli mi? Evet. Zira 2010 ve 2014 yıllarında İngiltere’de ve Kaliforniya’da boğmacadan ötürü çocuklar vefat etti. Geçen yıl Diyarbakır’da bir ay içerisinde 3 tane çocuğumuzu yenidoğan periyodunda boğmacadan ötürü kaybettik. Boğmacaya karşı bebekleri 2, 4 ve 6’ncı aylarda aşılıyoruz. Birinci 6 ayda bu aşıların koruyuculuğu daha tam oturmamış oluyor. Pencere devri dediğimiz o periyotta bebeği koruyabilmek için anneyi 28 – 32’nci haftalar ortasında bir doz boğmaca aşısıyla aşılamak gerekiyor. Zira gebelikte oluşan antikorlar anne sütü verirken bebeği de boğmacaya karşı koruyor. Onun için her bayan, gebelik periyodunda tek doz boğmaca aşısıyla aşılanmalıdır.”
Son yıllarda tüm toplumlarda ve ülkemizde de aşıya karşı bir tepki oluştuğuna ve buna bağlı yanlış bilgilerin toplumda yayıldığına vurgu yapan Prof. Dr. Pata, “Temiz su kaynağının bulunmasından sonra hastalıklardan en büyük müdafaa sağlayan prosedür aşılama oldu. Onun için aşıdan korkmayın, aşı hayat kurtarır, bunu unutmamak lazım, aşı hayat kurtarır. Bu aşı emniyetli bir aşı. Ne size, ne bebeğinize, ne de anne karnındaki fetüse bir ziyanı olmayan aşılar.”
‘AŞISIZLIK BEBEK İÇİN ÇOK DAHA TEHLİKELİ’
Aşının bebeklerde nörolojik bir hasara yol açabileceği telaşıyla ailelerin gereksiz yere endişelendiğine de dikkat çeken Prof. Dr. Pata, bu bahiste da şu bilgileri verdi:
“Tam bilakis, şayet bir çocuğumuz yenidoğan periyodunda tetanosla yahut boğmacayla karşılaşırsa, onun tehlikesi çok daha büyük. Kurtaramayabiliyoruz. Boğmacayla karşılaşabilir, bebek ölmeyebilir. Ancak maalesef ki hastane yatışları artıyor, akciğer enfeksiyonları ve bununla da meseleler çok fazla oluyor. Ayrıyeten gebelik sırasında aşılama hakikaten kıymetli. Bu aşıları sağlık ocaklarında da bulabilecekler.”
PROF. DR. ÜNLÜ: AŞILARDAN ÜÇLÜ MUHAFAZA
Gebelik devri aşılamalarıyla ilgili yanlış bilgilerin tabipler ortasında dahi olabildiğini belirten Prof. Dr. Cihat Ünlü ise şunları söyledi:
“Halkımızın bir kısmında yanlış bilgilere dayalı olarak aşıların ziyanlı olabileceği söyleniyor. Hatta bizim meslektaşlarımızın yanlış yönlendirmeleri dahi olabiliyor. Birincisi, aşılarla ilgili hiçbir hastaya hiçbir ziyan gelmez. Bunun hiçbir örneği yok. Zira günümüzdeki aşılar tam bilakis pek çok hastalıktan koruyor. Örneğin bir grip aşısı o kadar yararlı ki, zira bir hamile gribe yakalandığı vakit sizin benim üzere olmuyor. Çok daha ağır geçirebiliyor. Bağışıklık sistemi baskılandığı için gebelikte çok daha ağır geçirebiliyor. Boğmaca aşısı da çok değerli bir aşı. Bu yalnızca, anneyi korumuyor. Anne karnındaki bebeği o enfeksiyondan koruyor, doğmuş olan bebeği de koruyor. Münasebetiyle da üçlü bir yarar kelam konusu. Anne, anne karnındaki bebek, annenin doğurduğu bebek. O nedenle de bayanlarımızın aşılamaya gitmelerini tavsiye ediyoruz.”
