Abdurrahman Peşaveri, Anadoluda 100. Yılında Sempozyumla Anıldı
Türkiye‘de kaldığı 13 yılda yaptığı hizmetlerle Cumhuriyet’in güçlü figürleri ortasında yerini alan ve Anadolu Ajansı‘nın birinci muhabirlerinden Abdurrahman Peşaveri, vefatının 100. yılında İstanbul Üniversitesinde (İÜ) düzenlenen memleketler arası sempozyumla anıldı.
İÜ’nün Yunus Emre Enstitüsü işbirliğinde düzenlediği “Vefatının 100. yılında Abdurrahman Peşaveri” memleketler arası sempozyumun açılışı, Rektörlük Binası Doktora Salonu’nda yapıldı.
Açılışa, İÜ Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi ve sempozyumun Düzenleme Kurulu Lideri Prof. Dr. Halil Toker, Sindh Madrasatul İslam Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mujeebuddin Sahrai Memon, Shah Abdulatif Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yousuf Khushk, İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gülsüm Ak, Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Yusuf Cüneyd, İstanbul Vali Yardımcısı Hasan Gözen, Anadolu Ajansı Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Özhan da katıldı.
Açılışta konuşan Prof. Dr. Gülsüm Ak, Abdurrahman Peşaveri’nin Türk milletinin bağımsızlık uğraşına omuz verdiğini vurgulayarak, “Abdurrahman Peşaveri bilimin, dayanışmanın ve kardeşliğin hudutları nasıl aştığının canlı bir tabiridir. 19. yüzyılın sonlarından itibaren ülkemiz topraklarındaki savaşta, bu güç vakitlerde uzak bölgedeki kardeşlerimiz Türk kardeşlerinin yanında yer almak için yayınlar yapmışlar gazete ve dergilerle. Halkı maddi ve manevi yardıma davet etmişlerdir.” sözlerini kullandı.
Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Yusuf Cüneyd ise Peşaveri’nin verdiği bildirinin aslında “Müslümanlar nerede olursa olsun birliktedirler” olduğunu belirterek, Müslümanların her vakit birlikte ilerleyeceğini lisana getirdi.
Cüneyd, “Deprem vaktinde kurulan bağ gereksinim sebebiyle değil kardeşlik sebebiyle kurulan bir bağ. Bu bağ yüzlerce yıl öncesine dayanıyor. Bu kardeşliği gençliğimize de aşılamamız gerekiyor. Bu sempozyum aslında bunu sağlıyor.” diye konuştu.
İstanbul Vali Yardımcısı Hasan Gözen de Abdurrahman Peşaveri’nin kıymetinin kendi doğduğu topraklardan çıkıp Türk milleti için çok kıymetli olan bir dönemeçte dayanak vermesi olduğunu söyledi.
Konuşmaların akabinde Abdurrahman Peşaveri ve çalışmalarından oluşan fotoğraflarının yer aldığı stant açıldı.
Çok sayıda yerli ve yabancı davetlinin katıldığı sempozyum, yarın sona erecek.
Kabil Büyükelçisi olarak vazife yaptı
Pakistan’ın Peşaver kentinde 1886’da etnik olarak Peştun bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Abdurrahman Paşaveri, üniversite eğitimi devam ederken Balkan Savaşları için Osmanlı Devleti’ne yardım etmek üzere Dr. Muhtar Ahmed Ensari başkanlığında İstanbul’a gitmeye hazırlanan Hilal-i Ahmer (Kızılay) heyetine dahil oldu ve 1912’de geldiği Türkiye’den bir daha ülkesine dönmedi.
Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarına katılan Peşaveri, kurulduğu periyot AA’nın birinci muhabirlerinden oldu ve daha sonra Türkiye’nin birinci Kabil Büyükelçisi olarak vazife yaptı.
Peşaveri, 1925’te Rauf Orbay sanıldığı düşünülerek işlenen bir suikast sonucu aldığı yara nedeniyle İstanbul’da hayatını kaybetti.