HSK üyeliği için adaylar belli oldu, muhalefet salonu terk etti

TBMM Anayasa ve Adalet Kurulları Üyelerinden oluşan Karma Komisyon, AK Parti Tokat Milletvekili Yusuf Beyazıt başkanlığında toplandı. Kurul toplantısının açılışında konuşan Beyazıt, HSK aday üyeliği için alt kurul kurulması kararı alındığını hatırlattı ve alt kurulun hazırladığı raporun başkanlığa sunulduğunu söyledi.

“101 ADAYIN BAŞVURUSU GEÇERLİ BULUNMUŞTUR”

Komisyon Başkanı Beyazıt, daha sonra kelamı alt Komisyon Başkanı AK Parti Ankara Milletvekili Murat Alparslan’a verdi. Alparslan, aday adaylarının müracaat evraklarının incelenmesinin akabinde raporlarını oluşturduklarını söz etti. İncelemeler sonrasında 101 aday adayının başvurduğunun belirlendiğini aktaran Alparslan, müracaat yapanların tamamının mevzuat mucibince ve TBMM’nin ilan duyurusunda öngörülen HSK üyeliği aday adaylığı müracaat kurallarını taşıdığının tespit edildiğini söyledi.

Karma Komisyon Başkanı Yusuf Beyazıt da “Alt Kurulca yapılan incelemeler sonucunda 48 Yargıtay üyesi, 6 Danıştay üyesi, 39 avukat ile 8 öğretim üyesi olmak üzere toplam 101 aday adayının başvurusu geçerli bulunmuştur.” diye konuştu.

CHP’DEN “15 ADAY İÇİN BAŞKA FARKLI OYLAMA YAPILSIN” TALEBİ

Görüşmeler sırasında CHP milletvekilleri belirlenecek 15 adayın her biri için farklı başka oylama yapılmasına yönelik önerge sundu. CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan, kurulun her bir üyelik için üç aday belirleyeceğini, bu üç adayın üç kademede tespit edileceğini belirtti.

Anayasadaki seçim metoduna ait kararları hatırlatan Tezcan, birinci oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun aranacağını, birinci oylamada aday belirleme sürecinin sonuçlandırılamaması halinde ikinci oylamada üye tamsayısının beşte üç çoğunluğuyla seçim yapılacağını söz etti.

Tezcan, ikinci oylamada da nitelikli çoğunluk bulunamadığında en çok oyu alan iki aday adayı ortasında isim çekme yordamıyla aday belirleneceğini lisana getirdi. Anayasa değişikliği sırasında “kura usulüne” itiraz ettiklerini anımsatan Tezcan, üçte iki ve beşte üç çoğunluk aranmasını kabul ettiklerini, kura yordamının uzlaşma konusundaki hassasiyete gölge düşürülebileceğini savundu. Bülent Tezcan, 15 aday için başka farklı oylama yapılmasını istediklerini bildirdi.

CHP Küme Başkanvekili Murat Buyruk, 2017’deki Anayasa değişikliğiyle Meclis’e, 7 HSK üyesi seçme yetkisi verildiğini anımsattı. HSK’de nitelikli çoğunlukla seçilmiş yargıçların olması gerektiğini kaydeden Buyruk, Konseye 2021’deki üye seçiminde uzlaşmanın sağlandığını, isim çekme uygulamasının yapılmadığını anlattı. Buyruk, “Öyle görünüyor ki birinci kere bir isim çekme metodu uygulanacak. Anayasanın 159. unsurunda açıkça yazdığı üzere her bir adaylık için farklı ayrı oylama yapılması kaidedir.” değerlendirmesinde bulundu.

“YENİ BİR SEÇİM TEKNİĞİNİN BELİRLENMESİNE GEREK YOKTUR”

TBMM Adalet Kurulu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, HSK’nin adalet sisteminin temelini oluşturduğunu belirtti. Seçimlerin şeffaf olması için uğraş gösterilmesi gerektiğini vurgulayan Yüksel, HSK üyeliğine ait Anayasa’nın 159. unsuru ile Hakimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun 20. unsurundaki kararları hatırlattı. Yüksel, bu hususlarda Karma Komitede her bir üyelik için üç adayın belirleneceğinin düzenlendiğini söz etti.

İlgili unsurlarda Karma Kuruldaki seçimin yöntemine yönelik rastgele bir düzenlemeye yer verilmediğine işaret eden Yüksel, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Daha evvelki tarihlerde yapılan HSK üyelik seçimlerine bakıldığında pusulada yer verilen adayların üç adedinin işaretlenmesinin yönteminin benimsendiği görülmektedir. Şimdiye kadar uygulanan bu usulden vazgeçilerek yeni bir seçim tekniğinin belirlenmesine gerek yoktur. TBMM’de, İçtüzük’te karar bulunmayan hallerde teamüllere başvurulması yaygın bir uygulama olup teamül haline gelmiş olan bu adabın de uygulanmasına devam edilmesinin uygun olduğu kanaatindeyim.”

“OY PUSULALARINDA 3 ADAYIN İŞARETLENMESİ GEREKMEKTEDİR”

TBMM Anayasa Komitesi Sözcüsü ve AK Parti Bursa Milletvekili Osman Mesten, Karma Kurulun her bir üyelik için üç aday belirleyeceğini hatırlattı. Karma Kurulun 2017, 2021 ve 2024’te yaptığı seçimlerdeki uygulamaları anlatan Mesten, şunları kaydetti:

“Bu seçimlerde Genel Şuraya gönderilecek her bir aday için oy pusulalarında 3 kişi işaretlenmiştir. Geçmiş uygulamalarımızda da HSK seçimlerinde seçilecek her bir üyelik için oy pusulasında 3 şahsa oy verileceği ve üçten fazla şahsa oy verilmesi durumunda ilgili pusulaların geçersiz olacağı hususu açıkça belirtilmiş ve oylamalar konusunda bu doğrultuda bir içtihat geliştirilmiştir. Mevzuat gereği Kurul tarafından her bir üyelik için 3 aday seçilecek olması, gerekse Komite uygulamalarımız ve teamüllerimiz göz önüne alındığında her bir üyelik için oy pusulalarında 3 adayın işaretlenmesi gerekmektedir.”

CHP’NİN ÖNERGESİ REDDEDİLDİ

DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Mithat Sancar da adaylıklar için başka ayrı oylama yapılması gerektiğini söyledi. Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, aday adaylarıyla ilgili kanaatlerinin bulunmadığını, “görücü usulü” seçim yapıldığını ileri sürdü. Görüşmelerin akabinde CHP’nin önergesi oy çokluğuyla reddedildi. Daha sonra Tasnif Komitesi kurularak HSK’ye seçilecek 5 üyenin üç katı adayın belirlenmesi için seçime geçildi. 5 HSK üyeliği için 48 Yargıtay, 6 Danıştay, 8 yükseköğretim üyesi ve 39 avukat olmak üzere 101 aday adayı seçime girdi. Seçimler basına kapalı gerçekleşti.

MUHALEFET SALONU TERK ETTİ

CHP ve Yeni Yol Partisi milletvekilleri, Yargıtay üyeleri için seçilecek adayların belirlenmesi sırasında seçim metoduna reaksiyon göstererek salonu terk etti, oy kullanmadı. Seçimler öteki partilerin üyelerinin iştirakiyle devam etti. Yaklaşık 7 saat süren komite toplantısı ve seçimlerin akabinde HSK üyeliği için 15 aday belirlendi.

HSK ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLAR ŞÖYLE:

Yargıtay üyelerinden:

1. Fuzuli Aydoğdu,
2. Ömer Faruk Aydıner,
3. Mustafa Yapan,
4. Hakan Yüksel,
5. İbrahim Temir,
6. Hakan Türkön,
7. Ergün Şahin,
8. Seyfi Han,
9. Şerafettin Latife.

Danıştay üyelerinden:

1. Aysel Demirel,
2. Cengiz Aydemir,
3. Kemal Açıkgöz.

Avukatlardan:

1. Alişan Tiryaki,
2. Hasan Oğuz Altınkaynak,
3. Figen Şaştım.

GENEL KURUL’DAKİ SEÇİM SÜRECİ

TBMM Genel Kurulu, gelecek haftalarda 5 HSK üyesi seçecek. Karma Kurul tarafından belirlenen 15 aday ortasından her bir üye için farklı başka zımnî oyla seçim yapılacak. Birinci oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu, bu oylamada seçimin sonuçlandırılamaması halinde ikinci oylamada üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu gerekecek. İkinci oylamada da üye seçilemezse, en çok oyu alan iki aday ortasında isim çekme usulüyle üye seçimi gerçekleştirilecek. Seçilecek HSK üyeleri 4 yıl misyon yapacak.

Kaynak: AA, DHA