Spora başlamadan kalp sağlığınıza baktırın
Spora başlamadan kalp sıhhatinize baktırın
Doç. Dr. Mehmet Fatih Karakaş : “Spor sırasındaki gelişen ani ölümlerin birden fazla ısınmadan yapılan birden başlayan sporların birçok genel itibariyle altta bulunan tanısı konmamış bir kalp hastalığının işaret eder”
“Mutlaka spora başlamadan önce muhakkak bir yaşın üzerinde kalbimizi bir denetim ettirmemiz gerekir”
KAYSERİ – Acıbadem Kayseri Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Fatih Karakaş, muhakkak bir yaşın üzerinde spora başlarken kalp sıhhatine baktırılması gerektiğini söyleyerek, “Spor yaparken gelişen ani ölümlerin nedeni, teşhis konulmamış kalp hastalığı olabilir” dedi.
Spor yaparken ani vefat olaylarının son vakitlerde çok sık duyulmaya başladığını söyleyen Doç. Dr. Mehmet Fatih Karakaş, “Ani vefatları medyadan çok sık duymaya başladık. Bu haberler de haklı olarak toplumda tasa oluşturuyor. Akıllara, ‘sağlıklı görünen genç yaştaki beşerler neden birdenbire kaybediliyor?’ sorusu geliyor. Herkes kendisi için de sevdikleri için de bir kaygı duyuyor. Bu sorulara birden fazla vakit bu ani kalp ölümlerinin kalp krizine mi bağlı olduğu, artış gösterip göstermediği, kimlerin risk altında olduğu, pandeminin de tesiri var mı üzere sorular ekleniyor. Pekala, aslında durum nedir? Bu soruları yanıtlamak için öncelikle kalbin çalışma sistemini anlamak gerekiyor. Kalp anne karnında oluşan ve çalışan birinci organımızdır ve bir ömür uzunluğu durmadan çalışmaya devam eder. Bir dakikada bedenimizdeki tüm kanı hem akciğerlere hem bedene pompalayarak hayatımızı devam ettirmemizi sağlar. Pekala kalp tek başına çalışır mı? Kalp bu işleri yaparken, kanı pompalarken kalbin kasları, kalbin kapakları, kalbin elektriksel sistemi ve kalpten çıkan damarlar bir ortada çalışır. Bir ortada durmadan daima çalıştığı için de bir güce gereksinimi vardır. Bu enerjiyi sağlayan kalbin kendisini besleyen koroner damarlar denilen damarlar, kalbin sistemli çalışması için gereken gücünü sağlar. Şayet bu kalp damarları tıkanırsa kalp beslenemez ve kalp krizine neden olur. Kalp krizi ani gelişen bir durumdur ani kalp durmalarında ölümlere neden olabilir. Yani sayı vermek gerekirse Sağlık Bakanlığı verilenlere göre senede 300 bin kişi Türkiye’de yeni kalp krizi geçiriyor ve yani her 40 saniyede bir kişinin kalp krizi geçirdiğini düşünmemiz gerekiyor. Bilhassa krizlerindeki vefatlar, birinci saatlerde olmakta. Burada şunu anlamamız lazım ani ölümlerin bir kısmı kalp krizinden olsa da kalbin tertipli olarak çalışabilmesi için biraz önce anlattığım formda kalbin kaslarının, kalbin elektriksel sisteminin, kalpten çıkan damarların düzgün bir formda çalışması lazım. Buralardaki rastgele bir sorun da tıpkı bir biçimde kalbin durmasına neden olabilir” dedi.
“Spor sırasındaki vefatlar tanısı konmamış kalp hastalıklarından kaynaklanabilir”
Doç. Dr. Mehmet Fatih Karakaş, spor sırasındaki ani ölümlerin tanısı konmamış kalp hastalıklarını işaret ettiğini söyleyerek, “Spor sırasındaki gelişen ani ölümlerin nedeni, birçok vakit tanısı konmamış bir kalp hastalığı olabilmektedir. Bu şahıslar spora ısınmadan birdenbire başlarlar ve kalpteki sorun ortaya çıkar; kalp damar tıkanıklığı olabilir, yüksek rekabetle heyecanla, ısınmadan fizikî olarak fit olmayan birisinin birden yüklenmesi kalp krizine, damarlarda tıkanmalara, damarların yırtılıp kalbin beslenmesine neden olan bir kalp krizine neden olabilir. Ama tıpkı vakitte doğuştan itibaren gelen ve fark edilmemiş kalp kası hastalığı, kalp kapağı hastalığı üzere kalp damar hastalığı üzere hastalıkları varsa, bu hastalıklar kalbin birden durmasına neden olabilir. Bu kalp hastalıklarının bir kısmı doğuştan bile olsa belirti vermediğinden bireyler, sağlıklı görünse de aslında teşhis konmamış bir kalp hastasıdır” tabirlerini kullandı.
“Kalp muayenesini ihmal etmeyin”
Doç. Dr. Karakaş, “Bazı kalp hastalıklarının belirti vermemesi ya da belirti verse bile önemsenmiyor olması risklidir. O yüzden kesinlikle herkesin makul yaşın üzerinde bir kalp muayenesi olması gerekir. Altta yatan yapısal kalp hastalığının kalp ultrasonu ile bakılması, kalp iletim sistemi ile ilgili bir sorun olup olmadığını EKG sistemi ile kıymetlendirilmesi gerekir. Kalbin yükü arttırıldığı vakit rastgele bir şikayeti oluyor mu olmuyor mu bunu gösteren testlerin yapılması gerekir. Bilhassa spor yapmadan önce ve makul yaşın üzerindeki şahıslar kalp kıymetlendirilmesi yapılmadan ağır bir spor yapmaması lazım. Şikayetimiz varsa, aile hikayemiz varsa kesinlikle ihmal etmemeli ve spor yapacağımız vakit her şeyimiz olağan olsa bile birden yüklenmeden ısınıp ve denetimli bir biçimde spor yapılmasını öneririm. Tahminen önemsediğimiz çarpıntı üzere bayılma üzere ailedeki akrabalardaki kalp hastalıkları üzere durumlar kalp hastalığının işaretçisi olabilir. Bu türlü durumlar varsa kesinlikle bir sıhhat profesyoneline gitmek önemli” dedi.
“Covid, pıhtıya neden olabiliyor”
Kalp krizine yol açan etkenlerden birinin pandemi ve aşılar olabileceğine dair soruların da oluştuğuna dikkat çeken Doç. Dr. Karakaş, “Pandemi sonrası ani vefatlar arttı mı? Sorusu sık sık kamuoyunun gündemine geliyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün ve Avrupa Sıhhat Birliği’nin yakın vakitte yayınlanmış bilgileri var. Ani mevt riskinin pandemi öncesi ile artık birebir olduğunu söylüyor. Biz bu virüsün, kan pıhtılaşmasına ve krizlere neden olduğunu biliyoruz fakat aşı ile ilgili yapılmış büyük çalışmalarda aşının kalp krizi riskini artırmadığı gösterilmiş. Değerli olan bireylerin kalp sıhhati ile ilgili şuurlu olmalarıdır ve kalp denetimini ihmal etmemelidir. Böylelikle kalpteki problemler tespit edilir ve tedbir alınabilir. Burada son itibariyle bir ileti vermem gerekirse kesinlikle spora başlamadan önce belirli bir yaşın üzerinde isek kalbimizi bir denetim ettirmemiz gerekir” ifadelerini kullandı.