Sadece bir hafta bu yiyeceklerden uzak durdu, kendini çok daha iyi hissettiğini söyledi!

Bağırsaklarımızdaki trilyonlarca mikroorganizma, sıhhatimizi düşündüğümüzden çok daha geniş bir yelpazede etkiliyor. Uzmanlar, bu “görünmez organ” mikrobiyotanın yalnızca sindirimi düzenlemekle kalmayıp; bağışıklık sisteminden ruh haline, uyku nizamından nörodejeneratif hastalık riskine kadar sayısız fonksiyonu yönettiğini vurguluyor.

Beslenme uzmanı Linda Jungwirth, mikrobiyotayı “genetik malzemeyle birlikte sindirim sisteminde yaşayan bakteri, virüs ve mantar topluluğu” olarak tanımlıyor. 

Jungwirth’e nazaran bu canlı topluluk, diyet liflerini kısa zincirli yağ asitlerine dönüştürerek bağırsak sıhhatini destekliyor; ayrıyeten yararlı bakteriler, bağışıklık hücrelerinin gelişimini teşvik edip patojenleri ayırt ederek kronik inflamasyon riskini azaltıyor.

Mikrobiyota olmadan yaşamak mümkün değil

Gastroenterolog Dr. Facundo Pereyra ise mikrobiyotanının ürettiği bütirat, K ve B kümesi vitaminlerinin yanı sıra serotonin üzere nörotransmitterlerle beyin-bağırsak eksenini yönettiğini belirtiyor. Pereyra, “Mikrobiyota olmadan yaşamamız mümkün değil; bu nedenle ona ‘görünmez bir organ’ diyoruz” diyor.

Mikrobiyota istikrarını bozan esas etkenlerse şöyle sıralanıyor:

Diyet: Rafine şeker ve işlenmiş besinler çeşitliliği kısıtlarken; lif ve fermente besinler, Akkermansia muciniphila, Bifidobacterium ve Lactobacillus üzere faydalı cinsleri destekliyor.

Antibiyotik Kullanımı: Geniş spektrumlu antibiyotikler, mikrobiyotik çeşitliliği aylarca hatta yıllarca zayıflatabiliyor; tedavi sonrasında probiyotik dayanağı öneriliyor.

Stres ve Uyku Nizamı: Yüksek kortizol düzeyi bağırsak geçirgenliğini artırıp dengesizliğe yol açarken; uyku eksikliği bu döngüyü tırmandırıyor.

Fiziksel Aktivite: Düzenli idman, mikrobiyota çeşitliliğini güçlendiriyor; hareketsiz hayat ise ziyanlı cinslerin çoğalmasına taban hazırlıyor.

Mikrobiyota hayat uzunluğu dinamik bir yapıya sahip: Doğum hali ve emzirme periyodu, çocukluk, yetişkinlik ve ileri yaşla birlikte kompozisyonu daima değişiyor. Doğal doğum ve anne sütü, bebeklikte çeşitliliği artırırken; yaşlılıkta faydalı çeşitlerin azalması fırsatçı mikropların artmasına neden olabiliyor.

Hasarlı mikrobiyota nasıl onarılır?

Hasarlı mikrobiyotayı onarmak için uzmanlar; kısa periyodik eliminasyon diyetleriyle bağırsak dinlenmesi, prebiyotik ve probiyotik açısından güçlü beslenmenin daima uygulanması, bol su tüketimi, tertipli antrenman, kaliteli uyku ve gerilim idaresini öneriyor. 

Sindirim yahut iltihap belirtilerinin görüldüğü durumlarda Pereyra, sindirim istirahati, kısa periyodik bir eliminasyon diyeti (bir hafta boyunca glüten, süt eserleri yahut çok işlenmiş besinler yok) ve buna prebiyotik alımının da eklenmesiyle, kendi kendini onarma düzeneklerinin ve “iyi” bakterilerin üretiminin desteklenmesi öneriliyor.

Disbiyoz belirtileri yoksa gastroenterolog haftada 30 çeşit zerzevat ve günde en az bir fermente besin içeren bir diyetin direkt uygulanmasını, ayrıyeten isteğe bağlı olarak prebiyotik yahut probiyotiklerin de eklenmesini öneriyor.

Ayrıca, güzelleşme sürecinde bol sıvı tüketmenin, antrenman yapmanın, yeterli uyku hijyeni uygulamanın ve meditasyon, terapi yahut kendileri için işe yarayan öteki tekniklerle gerilimi yönetmeye çalışmanın değerini vurguluyor .

İdeal mikrobiyota sorulduğunda Pereyra , bunun birbirleriyle istikrar içinde olan çok sayıda virüs, bakteri, mantar, arke ve parazit tipi içeren çeşitli bir mikrobiyota olduğunu söylüyor .

“Bir yahut iki adedinin baskın olmasın, tersine ahenk içinde bir ortada var olsunlar,” diyor ve şöyle sonlandırıyor: “ Bağırsak sıhhatini iyileştirdiğinizde, başka her şey de düzgünleşir. Hipokrat’ın dediği üzere, her hastalık orada başlar.”