TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Yüksel’den, Türkiye’nin UAD’deki sunumuna ilişkin değerlendirme Açıklaması

TBMM Adalet Kurulu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, Memleketler arası Adalet Divanının (UAD), İsrail’in Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına yönelik yükümlüklerini kıymetlendiren istişare görüşü duruşmalarına ait, “Türkiye, 1967 hudutları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan coğrafik bütünlüğe sahip, bağımsız ve hükümran bir Filistin devletinin kurulmasını güçlü bir formda savunuyor ve bunu bir defa daha orada tabir ettik.” dedi.

Yüksel, UAD’nin, İsrail’in BM kuruluşlarına yönelik yükümlüklerini pahalandıran müracaat görüşü duruşmalarında Türkiye’nin sunumunu takip eden, TBMM Hukuk Heyeti’ndeki Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komitesi Eş Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel, Anayasa Kurulu Üyesi ve AK Parti Denizli Milletvekili Cahit Özkan ile Meclis’te basın toplantısı düzenledi.

ABD’de Filistin’e dayanak verdiği gerekçesiyle gözaltında tutulan doktora öğrencisi Rümeysa Öztürk’ün özgür bırakılmasının sevindirici olduğunu belirten Yüksel, Öztürk’ün ailesi, sevenleri ve okuluyla kavuşması ile sıhhati ve özgürlüğü konusunda duydukları telaşların sona ermesinin, tüm Türkiye için büyük bir sevinç kaynağı olduğunu söyledi.

UAD’nin, İsrail’in BM kuruluşlarına yönelik yükümlüklerini kıymetlendiren müracaat görüşü duruşmalarında Türkiye’nin kelamlı beyan sunduğunu anımsatan Yüksel, Türkiye’nin beyanının, yalnızca memleketler arası hukukun üstünlüğüne olan güçlü inancı değil, tıpkı vakitte Filistin halkının yıllardır süregelen acılarının, hak ihlallerinin ve zulmün artık durması gerektiği tarafındaki kararlılıklarını lisana getirdiğinin altını çizdi.

“Türkiye, 1967 hudutları temelinde, başşehri Doğu Kudüs olan coğrafik bütünlüğe sahip, bağımsız ve hükümran bir Filistin devletinin kurulmasını güçlü bir halde savunuyor ve bunu bir sefer daha orada tabir ettik. İsrail’in cezasızlık algısına son verilmesi gerektiğini vurguladık ve bu bağlamda 1948 tarihli Soykırım Mukavelesi çerçevesinde açılan davada Türkiye’nin müdahillik beyanında bulunduğunu da belirttik. Türkiye evvelki istişare görüşleri süreçlerinde de etkin bir biçimde orada yer almıştı. UAD’de İsrail’in ihlal ettiği BM Ayrıcalık ve Muafiyetler Kontratı, Cenevre mukaveleleri, BM Genel Şura Güvenlik Kurulu kararları ve UAD’nin evvelki müracaat görüşleri ve ihtiyat önlem kararlarına ters davrandığını bir kere daha ortaya koyduk.”

Yüksel, İsrail’in 2 Mart 2025 tarihi prestijiyle Gazze’ye insani yardım sevkiyatını büsbütün durdurma istikametinde tek taraflı bir karar almasının, Gazze’deki sivillere yönelik toplu bir cezalandırma teşkil ettiğine dikkati çekerek, bu davranışının Cenevre Sözleşmesi’ne nazaran savaş cürmü olduğunu vurguladı.

İsrail’in izlediği siyasetler nedeniyle bugüne kadar 51 binden fazla sivilin hayatını kaybettiğini ve 50 binden fazla mültecinin yerinden edilmesine sebep olduğunu belirten Yüksel, 15 Nisan prestijiyle 294’ü BM olmak üzere 417 insani yardım kuruluşu çalışanının hayatını kaybettiğini söyledi.

“Hukukun üstünlüğü lakin unsurlar karşısında tarafsız ve kararlı bir tavırla sağlanabilir”

TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Yüksel, Türkiye’nin, Filistin halkının yaşadığı trajedinin yalnızca bir insani kriz olmadığı, tıpkı vakitte milletlerarası sistemin temel prensiplerine yönelik ağır bir tehdit olduğunu da vurguladığını lisana getirerek, UAD’den, İsrail’in BM üyesi ve işgalci güç olarak memleketler arası hukuk çerçevesindeki yükümlülüklerinin teyit edilmesi; UNRWA’nın işgal altında olan Filistin topraklarındaki operasyonel yetkisinin tanınması ve korunması; İsrail’in insani yardımları engellemesi ve BM çalışanını maksat almasının memleketler arası ve insancıl hukukun açık ihlali olarak ilan edilmesi, Filistinli mültecilerin temel haklarının korunması ve savunulması ile İsrail’in BM operasyonlarına, insani yardım çalışanına ve sivil altyapıya yönelik sistematik taarruzlarından hukuken sorumlu tutulması talebinde bulunduklarını kaydetti.

Türkiye’nin bugüne kadar Gazze’ye yönelik yardımlarını da aktaran Yüksel, Türkiye’nin insani yardımlarda karşılaşılan zorlukları aşmak ve Filistin halkının yanında olmak için uğraşlarını sonuna kadar sürdüreceğini vurguladı.

Yüksel, “UAD’nin, tüm beyanları değerlendirip kamuya açık bir oturumda istişare görüşünü kısa müddet içerisinde açıklayacağını bekliyoruz. Bu süreç, memleketler arası hukuk ve insan hakları perspektifinden büyük değer taşımaktadır. Milletlerarası toplumun bu trajedi karşısındaki tepkisizliği, gelecekte benzeri ihlallerin artmasına taban hazırlayacaktır. Hukukun üstünlüğü fakat prensipler karşısında tarafsız ve kararlı bir tavırla sağlanabilir. Türkiye olarak bu kararlılığı geçmişte olduğu üzere bugün de sürdürmekte, adaletin sesini yükseltmekten geri durmayacağımızı burada bir sefer daha belirtmek istiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.