İran ve ‘Avrupa Üçlüsü’ temsilcileri 16 Mayıs’ta İstanbul’da bir araya gelecek

Reuters’in Avrupalı ve İranlı diplomatik kaynaklardan aktardığı haberde, İran ve İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan Avrupa Üçlüsü temsilcilerinin 16 Mayıs’ta İstanbul’da nükleer programla ilgili görüşmelerde bulunmak üzere bir ortaya geleceği belirtildi.
İran Dışişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, Tahran’ın ABD ile dördüncü cins istişareler tamamlandıktan sonra Avrupa Üçlüsü ile görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Yapılan açıklamada şu sözler yer aldı:
İran ile Avrupa Üçlüsü’nün, 2 Mayıs’ta İran’ın nükleer programına ait istişarelerde bulunması bekleniyordu lakin ABD’nin İran’la yapılacak dördüncü müzakere cinsini ertelemesinin ardından Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İran’la nükleer toplantının yapılmayacağını zira ‘bu teknik istişarelerin ABD ile İran ortasındaki üst seviye toplantıdan evvel planlandığını’ söylemişti. Akabinde Barrot, “Bu toplantı gerçekleşmediğinden, istişarelerin en azından şu an için bir manası kalmamıştır.” tabirini kullanmıştı.
İran ile ABD ortasında dördüncü cins görüşmeler 11 Mayıs Pazar günü gerçekleşmişti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü bu turu ‘zor lakin yapıcı’ olarak tanımlarken, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise ‘tarafların durumlarının bu çeşitte birbirine yaklaştığını’ ve ‘görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini’ belirtmişti. Arakçi ayrıyeten, İran’ın ABD ile itimat inşa etmek maksadıyla uranyum zenginleştirme düzeyini tekrar düzenlemeye hazır olduğunu fakat büsbütün vazgeçmeyeceğini vurgulamıştı.
Tahran ile Washington ortasındaki dolaylı görüşmelerin birinci ve üçüncü cinsleri 12 ve 26 Nisan tarihlerinde Umman’da, ikinci çeşidi ise 19 Nisan’da Roma’da gerçekleşmişti.
Görüşmelerde İran’ı Abbas Arakçi, ABD’yi ise Başkan’ın özel temsilcisi Steve Witkoff temsil ediyor. 2015 yılında İngiltere, Almanya, Çin, Rusya, ABD, Fransa ve İran arasında imzalanan nükleer muahede, İran’ın nükleer programını sonlandırması karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngörüyordu.
Ancak ABD, Lider Donald Trump periyodunda, Mayıs 2018’de Kapsamlı Ortak Hareket Planı’ndan çekilmiş ve Tahran idaresine yönelik yaptırımları yine uygulamaya koymuştu. Buna karşılık İran, mutabakattaki taahhütlerini evreli olarak azaltacağını açıklamış ve bilhassa nükleer araştırmalar ve uranyum zenginleştirme düzeylerine ait sınırlamalardan vazgeçmişti.