ABD-Çin uzlaşması küresel piyasaları rahatlattı

Küresel piyasalarda, ABD ile Çin’in ek gümrük vergilerini süreksiz olarak indirme konusunda uzlaşmaya varmasının yarattığı optimistlik sürerken, tarifelerin ekonomiler üzerindeki muhtemel tesirlerine ait soru işaretlerinin ise büsbütün giderilemediği bedellendiriliyor.
ABD idaresinin müdafaacı ticaret siyasetleri kapsamında uygulamaya aldığı gümrük tarifelerine ait gelişmeler piyasaların tarafı üzerinde tesirli olmaya devam ediyor. ABD ile Çin’in karşılıklı tarifeleri 90 gün boyunca indirme konusunda mutabakat sağlaması piyasalarda bir müddettir hissedilen gerilimi azaltmasına karşın, tarifelerin düşük de olsa uygulanacak olması ve gelecek periyotta muhtemel yeni restleşmelerin yaşanabileceğine dair soru işaretleri varlığını koruyor.
Öte yandan, tarifelerin global ticareti sekteye uğratabileceği ve enflasyonist baskıları yine canlandıracağına yönelik telaşlar sürerken, ABD’de son açıklanan enflasyon bilgilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesi kelam konusu gerginliğin bir ölçü azalmasına yardımcı oldu.
Analistler, dün açıklanan enflasyon bilgilerinin tarifelerin tesirlerini kısmen yansıttığını belirterek, bilhassa mayıs ayı enflasyon bilgilerinde gümrük vergilerinin fiyatlar üzerindeki tesirlerinin net olarak anlaşılabileceğini belirtti.
Bununla birlikte, ABD Merkez Bankasının (Fed), enflasyonda yıllık bazda yavaşlamaya karşın para siyaseti adımı atmak için tarife siyasetleri nedeniyle oluşabilecek fiyat baskılarının daha da belirginleşmesini bekleyeceği öngörüleri artarken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yapacağı faiz indirimine yönelik beklentiler eylül ayına kaydığı görüldü. Fiyatlamalarda Bankanın yıl genelinde ise toplam 2 sefer siyaset faizini indireceği öngörülüyor.
TRUMP: ROKET ÜZERE OLACAĞIZ
Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu çeşidi kapsamında ziyaret ettiği Suudi Arabistan’da, 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı. Burada düzenlenen yatırım forumunda konuşan Trump, Kongre’nin ABD tarihindeki en büyük vergi indirimi düzenlemesini geçirmenin eşiğinde olduğunu belirterek, “Bunu başarırsak ülkemiz roket üzere olacak.” dedi.
Trump, ABD borsalarındaki yükselişe de işaret ederek, piyasaların daha da yükseğe çıkacağını söyledi. Ayrıyeten toplumsal medya hesabından paylaşım yapan Trump, enflasyonun, akaryakıt, market ve güç fiyatlarının düştüğünü belirterek, Fed’in de siyaset faizini düşürmesi gerektiği istikametindeki telaffuzunu tekrarladı.
Diğer yandan milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD ile Çin’in karşılıklı tarifeleri süreksiz olarak düşürmesinin değerli bir tansiyonu azalttığını lakin bunun ticaret savaşının sona erdiği manasına gelmediğini bildirdi.
Kurumsal tarafta çip şirketi Nvidia da Suudi Arabistanlı şirket Humain’in yapay zeka fabrikalarında kullanılmak üzere birinci kademede 18 bin adet yapay zeka çipi göndereceğini duyururken, şirketin payları yüzde 5,6 bedel kazandı.
ABD’DE TAHVİL ALIŞI GÖRÜLÜYOR
Bu gelişmeler ışığında ABD tahvil piyasalarında son 4 iş gününde de devam eden satış eğilimi bugün sonlandı. Dün 4 baz puan yükselerek yüzde 4,50 düzeyine çıkan ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yeni günde yüzde 4,47’ye geriledi. Altının ons fiyatı ise ticaret tansiyonlarının azalacağı beklentileri, yatırımcıların kar realizasyonu güdülerinin tesirleriyle yeni süreç gününde yüzde 0,8 paha kaybıyla 3 bin 225 dolardan alıcı buluyor.
Dolar endeksi dün yüzde 0,6 düşerek 101 düzeyinden kapanırken, yeni süreç gününde de yüzde 0,1 azalışla 100,9 düzeyinde bulunuyor.
Brent petrolün varil fiyatı da şu sıralar yüzde 0,5 düşüşle 65,9 dolardan süreç görüyor.
Dün New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,72 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,61 yükselirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,64 geriledi. S&P 500 endeksi 7 Nisan’da 4.835 puana düşerek yılın en düşük düzeyine gerilemesinin akabinde buradan toparlanarak dün yıl başından bu yana olan kayıplarını geri kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise yükselişle başladı.
ALMANYA’NIN ENFLASYONU AÇIKLANACAK
Avrupa borsalarında ABD ile Çin ortasında yapılan mutabakat ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erebileceğine dair iyimserliklerle İngiltere hariç müspet bir seyir izlenirken, gözler bugün Almanya’da enflasyon datalarına çevrildi.
Hollanda Merkez Bankası Başkanı ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) İdare Kurulu üyesi Klaas Knot, dünyanın kimi değerli para ünitelerinin global sahnede dolarla rekabet etmeye çalışacağını fakat doların bir mühlet daha dünyanın temel para ünitesi olmaya devam edeceğini söyledi.
Bölgede siyasi gelişmeler de takip ediliyor. Avrupa Birliği (AB) Kurulu Lideri Antonio Costa, Bosna Hersek’teki mevcut siyasi kriz nedeniyle telaşlı olduklarını söz etti.
Ayrılıkçı telaffuz ve hareketlerin, Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve anayasal tertibine ters olduğunu aktaran Costa, “AB, Bosna Hersek’in Avrupa’daki geleceğine bağlı kalmaya devam ediyor, bunun çok kıymetli bir ileti olduğuna inanıyorum. Ayrılıkçı telaffuzlar, Bosna Hersek’in Avrupa yoluyla çelişmektedir. Şu anda tansiyonun düşürülmesi ve siyasi başkanların birlikte hareket ederek ülke genelinde istikrar ve güvenliği sağlaması değerli.” dedi.
Bu gelişmelerle dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,31, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,30, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,39 yükselirken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yatay seyretti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık seyirle başladı.
ASYA BORSALARI TANSİYONUN AZALMASININ ETKİSİNDE
Asya tarafında ise, ABD ile Çin ortasındaki tarife tansiyonunun azalması bölgede risk iştahının artırırken, gümrük vergilerinin karşılıklı olarak indirilse de görece bir ölçü yüksek kaldığı bedellendiriliyor. Gelecek aylarda tarifelerin nereye varacağı konusundaki belirsizlik bölge hisse piyasalarında bir risk ögesi olmaya devam ediyor.
Bölgede bugün açıklanan bilgilere nazaran, Japonya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık bazda yüzde 0,2 ile beklentilerin altında gerçekleşirken, yıllık bazda yüzde 2,4 artışla öngörülere paralel gerçekleşti.
Öte yandan, Hindistan ile Pakistan ortasında sağlanan ateşkese ait haber akışı da yakından izleniyor. Hindistan hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump’ın Cammu Keşmir probleminde Hindistan ve Pakistan ile birlikte çalışacağı tarafındaki açıklamasına reaksiyon göstererek, bahsin Pakistan ve Yeni Delhi idaresi ortasında ele alınması gereken bir sıkıntı olduğunu belirtti.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 kıymet kaybederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,2, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 yükseldi.
EBRD TÜRKİYE BÜYÜME VARSAYIMINI DÜŞÜRDÜ
Dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,48 kıymet kaybederek 9.700,17 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,2 azalışla 11.152,00 puanda süreç gördü.
Öte yandan, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Türkiye iktisadının bu yıl yüzde 2,8, gelecek yıl ise yüzde 3,5 büyüyeceğini öngördü. Banka, bölgesel ekonomik büyüme varsayımını Şubat 2025’teki öngörüsüne nazaran yüzde 0,2 düşürerek yüzde 3’e revize etti. Kelam konusu değişiklikte, global ekonomik ve ticaret belirsizlikleri, zayıf dış talep ve gümrük tarifelerindeki artışların ülke ekonomilerinde yaratabileceği dolaylı tesirler belirleyici oldu.
Bu ortada global endeks sağlayıcılarından MSCI, dünya genelinde endeks değişikliklerini açıkladı ve MSCI Küresel Standard Türkiye Endeksi’ne 9 hisseyi dahil ederken, 4 hisseyi çıkardı.
Dolar/TL, dün yatay seyirle 38,7910’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak altında 38,7900 düzeyinden süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde bilgi gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Almanya’da enflasyon datalarının takip edileceğini lisana getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.500 puanın dayanak, 9.800 ve 9.900 düzeylerinin direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
09.00 Almanya, nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları