Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan önemli açıklamalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutluk’un başşehri Tiran’a yaptığı resmi ziyaret dönüşünde, uçakta gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Erdoğan’ın gazetecilerin sorularına verdiği cevaplar şöyle:
SORU: İstanbul’da Rusya Devlet Lideri Sayın Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenskiy arasındaki görüşme ihtimali tarihi bir fırsat olarak görülmüştü. Siz, gerek arabuluculuk noktasında gerekse kalıcı bir ateşkes ve barışın sağlanması noktasında dünyada en samimi ve ağır uğraşı gösteren dünya önderisiniz. Bu görüşmelerin gerçekleşememesi, Putin ve Zelenskiy ortasındaki görüşmenin olmaması hangi faktörlere bağlı sanki? Nerede aksaklık yaşandı? Bundan sonra sürecin yeniden olumlu bir noktaya gelinebilmesi için hangi adımların atılması gerekir? Sizin beklentiniz nedir efendim?
Burada bizden kaynaklı rastgele bir durum kelam konusu değil. Burada etkin pozisyonda olan başkanlar kimlerdir diye baktığımız vakit, Sayın Putin burada önemli bir başat aktör. Sayın Trump da aynı formda başat aktör. Sayın Zelenskiy de aynı durumda. Biz bunların hepsine davetimizi yaptık. İstanbul’da iki ülkenin heyetlerini bir ortaya getirmemiz 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın sona ermesi ve bölgede barışın tesisi için son derece değerli. Biz başından beri savaşın sona ermesi için ağır bir uğraş sarf ediyoruz. Bu tepe de çabalarımızın nihayetinde barışın kapılarını açacak değerli bir adım olarak planlandı. Türkiye olarak adil ve kalıcı barış için çaba gösteriyoruz. Yalnızca “savaş bitsin” demekle kalmıyor, bunun için metot öneriyor, yer hazırlıyor, davetler yapıyoruz. Öncelikle savaşın sona ermesi için silahların susması, diplomasinin konuşması lazımdır. Barış müzakereleri başlamalı, bu fırsat kaçırılmamalıdır. Bu savaşın çatışmalarla, silahlarla bir sonuca ulaşması mümkün değildir. Barış görüşmelerinden kesin bir sonuç almak en büyük dileğimiz. Münasebetiyle biz bu savaşın nihayete ermesi için arabuluculuk rolümüzü sürdürmeye kararlıyız. Taraflar ortasında diyalog kanallarının açık tutulması ve müzakerelerin devam etmesi için her türlü çabayı göstereceğiz.
SORU: ABD direkt Hamas ile görüşerek Hamas’ın elindeki Amerikalı vatandaşı hür bırakması Netanyahu’yu açıkçası biraz kızdırdı. Netanyahu’ya yönelik Avrupa’dan da reaksiyon sesleri artmış durumda. Siz de son konuşmanızda “Gazze için yüreklere su serpen müjdeli haber almayı umut ediyoruz” dediniz. Gazze’ye sizin teşebbüsleriniz sayesinde Kurban Bayramı’ndan evvel müjdeli bir haber gelebilir mi?
Biz şu anda Kızılay’ımızla, kendi altyapımızla Gazze’ye her türlü besin yardımını yapıyoruz, yapmaya devam ediyoruz. 7’den 70’e o çoluk çocuk, bayan, erkek Gazzelilerin ellerinde tencere, tava ile nasıl yemek sırasına girdiklerini görüyorsunuz. Orada adeta açlığa mahkûm edilen bir millet var ve bunlara yönelik neler yapıldığını görüyoruz, görüyorsunuz. Elimizden gelen her şeyi yapıyoruz ve bölgeye yönelik besin yardımını yapmış durumdayız. Sağ olsun Kızılay’ımız orada çok önemli bir vazife icra ediyor. Ellerinde önemli ölçüde konserve kavurma var. Bu konservelerle Kızılay o yoksul fukaranın, aç açıkta kalmış olanların imdadına yetişmenin çabasında. İşte Kurban Bayramı geliyor. Kurban Bayramı ile birlikte de yeniden inşallah bölgeye gerek et olarak, gerek kurban olarak yardımlarımızı ulaştırmanın çabası içindeyiz. Birebir halde yeniden konserve tipi yardımlarla oralara ulaşmanın çabası içerisinde olacağız. Gazze bu noktada sahiden çok mağdur, çok yoksun. Allah yardımcıları olsun. Gazze’nin bir gün bile kaybedecek vakti yok. Bunu her platformda lisana getiriyoruz. Biz görüştüğümüz her başkana, her muhatabımıza bunu anlatıyoruz. Gazze’deki İsrail saldırganlığı durdurulmalı. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz. Bölgede kalıcı barışın yolu iki devletli tahlilden geçer. 1967 sonlarında, başşehri Doğu Kudüs olan, coğrafik bütünlüğü haiz Filistin devletinin kurulması en faal yoldur. Daha fazla yıkımla, bombayla, mevtle varılacak bir yer yok. İsrail vatandaşlarının güvenliğini, her gün onlarca Gazzeli çocuğu, bayanı, pakı katlederek sağlayamaz. Bu cinnet halini ne kadar erken terk ederlerse, herkes için o kadar yeterli olur.
SORU: Gazze konusundan sonra aslında onunla çok ilintilenecek bir husus Keşmir sıkıntısı. Türkiye, Hindistan ve Pakistan ortasında kronikleşmiş daha çok sefer savaş sebebi olmuş Keşmir sıkıntısında de bir arabulucu vazifesi üstlenecek mi?
Bu hususla ilgili de elimizden gelen uğraşı gösteriyoruz. Gerçekten bu son gelişmelerde biz Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile her türlü görüşmeleri yaptık. Ne yapabiliriz? Biz size nasıl yardımcı olabiliriz? Bunları kendileriyle konuşarak planladık. Ona nazaran adımlarımızı attık. Hamdolsun aşikâr bir yere de iş geldi. Sonunda barıştılar. Sükûnet ortamı neyse ki sağlandı. Tansiyonun yine tırmanmaması için sıkıntıların itidalli bir formda ele alınması tarafları tahlile yaklaştırabilir. Türkiye olarak memleketler arası kuruluşların da dahil olduğu, insan haklarını temel alan bir yaklaşımla sorunun tahlile kavuşmasını istek ediyoruz. Taraflardan talep gelmesi halinde biz alışılmış ki üzerimize düşeni yaparız. Biz barış istiyoruz, iki komşu ortasında tansiyon olmasın istiyoruz.
SORU: ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’ye 300 milyon doları aşan havadan havaya füze satışına onay verdiğini açıkladı. Bu CAATSA yaptırımlarının aşılması manasında bir birinci adım mıdır? Devamı gelir mi? F-35 süreci hızlanır mı? Ve onun ötesinde son devirde yaşanan gelişmeler Türkiye-Amerika ilgileri açısından iş birliğinin daha da güçleneceği manasına mı geliyor? Yeni bir periyoda mi giriliyor?
CAATSA’da şunu rahatlıkla söyleyebiliriz, bir yumuşama var. ABD Lideri Sayın Donald Trump ile ve Türkiye’ye yeni atanan ABD Büyükelçisi Tom Barrack’ı kabulümüzde kendisiyle bunları görüştük, konuştuk. O denli zannediyorum ki CAATSA sürecini de çok daha hızlı aşacağız. Bizim iki büyük müttefik NATO üyesi olarak ortamızda savunma alanında hiçbir kısıtlama, mani olamaması lazım. Alınan karar, bu bakımdan çok isabetli bir karardır. Stratejik iştirakimizin ruhuna alışılmamış olan tüm manilerin kaldırılması, en büyük beklentimiz. Bu istikamette atılan her olumlu adım bizim için değerli. Devamının geleceğine de inanıyorum. Dostum Trump’ın vazifeye gelmesiyle birlikte bu hususlarda daha açık, daha yapan, daha samimi bir bağlantıya kavuştuk. Savunma sanayiinden ekonomik münasebetlere, bölgesel güvenlikten global sıkıntılara kadar Amerika Birleşik Devletleri ile ortak çıkarlarımız var. İş birliğimizi her vakit olduğu üzere karşılıklı hürmet ve anlayış temelinde devam ettireceğiz. Bölgemizde ve dünyada istikrarın tesisi için Türkiye-ABD paydaşlığı hayati kıymete sahip. Bu doğrultuda, yapan ve sonuç odaklı bir diyalog yeri oluşturmanın uğraşındayız.
