116 milyon yıllık kehribarda saklı… Bilim insanları en eski tsunami kanıtını buldu

Araştırmacılar Aya Kubota, Yusuke Takeda, Keewook Yi, Shin-ichi Sano ve Yasuhiro Iba’nın Nature’ın Scientific Reports mecmuasında yayımlanan çalışmasına nazaran, bu kehribarlar okyanusa bir ya da birden fazla tsunami tarafından sürüklenmiş olabilir. Reçinenin havayla çok az temas etmiş olması, bu varsayımı güçlendiriyor.

Fosilleşmiş ağaç reçinesi olan kehribar, olağan koşullarda havayla temas ettikten sonra yaklaşık bir hafta içinde katılaşıyor. Lakin araştırmacılar, inceledikleri tortullarda alışılmadık formda deforme olmuş kehribar örnekleri buldu. Bu deformasyonlar, reçinenin su altında biçim değiştirdiğini ve yumuşak halde deniz tabanına yayıldığını gösteriyor.

Bazı kehribar örnekleri, akan suyun oluşturduğu alev gibisi yapılarla şekillenmişti. Başkaları ise, yüzeye yanlışsız yayılan ve hala yumuşak olan reçinenin oluşturduğu düz şeritler halinde kaydedildi.

Araştırma grubu, bu tip deformasyonların derin deniz ortamında meydana gelmiş olmasının en mümkün nedeninin büyük çaplı tsunamiler olduğunu belirtiyor. Karasal ormandan direkt açık deniz tabanına bu kadar süratli bir taşınımın fakat dev dalgalarla mümkün olabileceği vurgulanıyor.

Ayrıca, bu hipotezi destekleyen diğer deliller da bulundu. Tortullarda, karasal bitki kalıntıları ve odun modülleri üzere materyallere rastlandı. Bu malzemelerin birçok çürüme belirtisi göstermiyordu, bu da açık denize çok süratli taşındıklarını ortaya koyuyor.

Makale, deniz tabanındaki kiltaşlarında bulunan kütüklerin, odunların akıntı değil sürüklenme yoluyla taşındığını gösterdiğini belirtiyor. Bu da tsunami tesirinin ispatı olarak bedellendiriliyor.

Araştırmacılar, bu bulgunun şimdiye dek bilinen en eski tsunami kaydı olabileceğini düşünüyor.