Bakan Yumaklı: Zirai don nedeniyle zarar gören ağaçlarda gelişigüzel budama yapılmamalı

TARIM ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Önümüzdeki yıl da bu ağaçların tekrar randımana geçebilmesi için yapılması gereken şeyler var. Bu nedenle, bu süreçlerin kulaktan dolma bilgilerle değil; Bakanlığımızın, tarım vilayet müdürlüklerinin belirttiği biçimde yapılmasını bilhassa istirham ediyoruz. ‘Artık bundan bir şey olmaz’ deyip aslında yapılabilecek çok şey varken, bu ağaçların ölçüsüz budanması, kesilmesi üzere uygulamalardan bilhassa uzak durulmasını istiyoruz” dedi.
Türkiye’de fındık başta olmak üzere 16 farklı eseri etkileyen zirai don sebebiyle Ordu’yu ziyaret eden Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ulubey ilçesi Sayacabaşı Mahallesi’ndeki bir fındık bahçesinde incelemelerde bulundu. Zirai don ile ilgili yerinde tespitler yapan Bakan Yumaklı, üreticilere ‘geçmiş olsun’ dileklerini iletti.
‘FINDIĞIN 2,7 MİLYAR DOLAR ÜLKE İKTİSADINA KATKISI VAR’
Türkiye’nin fındık üretiminin yüzde 28’inin Ordu’da gerçekleştiğini tabir eden Bakan Yumaklı, “Fındık, bizim bu bölge için çok değerli, lakin tıpkı vakitte ülke iktisadı için de çok değerli bir eserimiz. 2024 yılında 717 bin ton üretildi, bunun 324 bin tonu ihraç edildi. Yaklaşık 2,7 milyar dolarlık ülke iktisadına bir katkısı var. Birebir vakitte bu bölge beşerinin iktisadı için de son derece değerli. Fındık üretiminin yüzde 28’i Ordu’da gerçekleşiyor. Hasebiyle bu üretimin, bu zirai don hadisesiyle ne kadar etkilendiği konusunda arkadaşlarımız ağır bir uğraş ve tespit çalışması içerisindeler. Geçtiğimiz salı gününden itibaren Türkiye’de halihazırda 34 ili ve 16 farklı eseri etkileyen bu zirai don hadisesinin ön sinyalleri Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından verilmişti. Bununla ilgili bakanlık takımlarımız alana çıktı ve mümkün olduğu kadar alınabilecek tedbirleri çiftçilerimizle, üreticilerimizle birlikte almak üzere çalışmalara katıldılar. Lakin bugünün teknolojileriyle tesir edebilecek ya da bu etkiyi minimuma indirebilecek teknolojiler muhakkak bir sıcaklık düşüşünden itibaren maalesef geçerli olamıyor. Tahminen daha sonrasında bu teknolojiler gelişir lakin şu an için yapılabilecek rastgele bir şey yok” diye konuştu.
ZİRAİ DONDAN 16 ESER ETKİLENDİ
Zirai dondan etkilenen eserleri tek tek sayan Bakan Yumaklı, “Giresun’da saydım, artık tekrar müsaadenizle bu 16 eseri tekrar saymak istiyorum; armut, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, nektarin, portakal, şeftali, üzüm ve fıstık. Doğal bu eserlerin her vilayet için manası ve o ile olan katkısı farklı. Sorumluluk sahibi kurum temsilcileri daha bizim çalışmalarımız devam ederken, ellerinde hiçbir bilgi olmamasına karşın olma ihtimali de yokken büsbütün kendi kestirim ve yorumlarıyla ülke gündeminde yer almaya çalışıyorlar. Bunların hiçbirisinin yanlışsız olmadığını ve yalnızca bakanlık açıklamalarımızın takip edilmesi gerektiğini bilhassa istirham ediyorum” dedi.
‘EMEKLERİN GARANTİ ALTINA ALINMASININ TEK YOLU TARSİM’DİR’
Tarım sigortasına da değinen Yumaklı, “Bunu daima tabir ediyoruz, artık iklim değişikliği, bizim de önümüzde giden bir tesire sahip yıkıcı bir halde geliyor. Bunu artık söz etmeye gerek yok, zira biz esasen yaşıyoruz. Hasebiyle bir yıllık emeğin, çabanın, gayretin garanti altına alınmasının tek yolu tarım sigortasıdır, yani TARSİM’dir. Bugün burada olmamız vesilesiyle başta Ordulu üreticilerimiz olmak üzere, genelinde de Malatya’dan Manisa’ya, Niğde’den Aksaray’a, Karaman’a ve öbür tüm vilayetlerimizdeki etkilenen üreticilerimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Üretim faaliyetleri, gayretleri ve önümüzdeki yıllarda bu üretimin devamına dönük çabaları sebebiyle de kendilerine teşekkür ediyorum” diye konuştu.
‘ZARAR GÖREN AĞAÇLAR ÖLÇÜSÜZ BUDANMAMALI’
Zirai donla ilgili gelecek yılın da düşünülmesi gerektiğini belirten Yumaklı, “Bu sene olan oldu. Fakat önümüzdeki yıl da bu ağaçların tekrar randımana geçebilmesi için yapılması gereken şeyler var. Bu nedenle, bu süreçlerin kulaktan dolma bilgilerle değil; bakanlığımızın, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, Tarım Vilayet Müdürlükleri’nin belirttiği formda yapılmasını bilhassa istirham ediyoruz. ‘Artık bundan bir şey olmaz’ deyip aslında yapılabilecek çok şey varken, bu ağaçların özensiz budanması, kesilmesi üzere uygulamalardan bilhassa uzak durulmasını istiyoruz. Bizim takımlarımızın gezmediği, uğramadığı hiçbir yer kalmayacak. Bütün vilayetler için bunu söylüyorum. Bu bahse özel bir hassasiyet gösterilmesi bizim açımızdan son derece önemli” dedi.
KAHVERENGİ KOKARCA İLE 2017’DEN BU YANA ÇABA EDİYORUZ
Kahverengi kokarca ile ilgili de açıklamalarda bulunan Yumaklı, “Kahverengi kokarca bu yılın ya da geçtiğimiz yılın konusu değil, malumunuz 2017 yılından bu yana gayret ediliyor. Lakin 2022, 2023 ve 2024 bu 3 yılda pandemi yaptı. Bununla ilgili ilaçlama çalışmaları başta olmak üzere, yeniden bu zararlının da düşmanı olan samuray arısının üretilmesi ve gibisi bahislerde bir gayret takvimi oluşturuldu. Geçtiğimiz kasım ayında, 13 ilin valisiyle bir toplantı yaptık. Bu uğraş planımızı kendileriyle paylaşıp, onlara da bu hususta ne yapılması gerektiğiyle ilgili, bu planın gerçekleştirilmesi yolunda ödev verdik. Sağ olsunlar, bütün valilerimiz çok ciddiyetle bunu takip etti. Biz bu sene çok önemli bir ilerleme kaydettik. Bütün dünyada kahverengi kokarca ile uğraş eden yalnızca biz değiliz. Hatta bütün ülkeleri Türkiye’nin sınırında düşünürsek, onlar da kahverengi kokarca ile gayret ediyor. Bizim aldığımız bilgilerde, en çok samuray arısı üreten 240 binden bahsediliyor. Lakin bakanlığımızın bütün araştırma enstitüleri buna ağırlaştı, bu sene 1 milyon samuray arısı üretimi tamamlanıp alana salınmış olacak. Tekrar kışlaklarda, kırsalda, serender, depo, boş mesken biçimi yapıların ilaçlanmasını planlamıştık. Bugün prestijiyle 659 bin bu stil yapılar ilaçlanmış vaziyette. Lakin bu bizde rastgele bir gevşemeye yol açmamalı. Bu çaba yalnızca devletin tek başına başarabileceği bir uğraş değil. Hasebiyle bütün üreticilerimizin omuz omuza vermesi gerekir. Siz bir köyde yüzde 90 oranında ilaçlama yaptınız lakin yüzde 10 oranında 3-5 tane konut kapısını kilitledi, gitti. Bu ziyanlı da orada kışladı, çoğaldı. Havalar düzeldiğinde de bahçelere saldırdı. Sizin yaptığınız bütün çalışma boşa gidiyor. Yani burada hem bu emeğin hem bu çabanın boşa gitmemesi için bütün üreticilerimizin, vatandaşlarımızın bize takviye olmasını bekliyoruz, istirham ediyoruz” diye konuştu.
Haber-Kamera: Emrah GEMİCİOĞLU/Ordu,
