İzmir’de Naht ve Kazaziye Sanatını Yaşatıyorlar
İZMİR’de yaşayan, ikisi de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı unvanına sahip, naht sanatı ustası Murat Vatan (48) ile kazaziye ustası Pınar Vatan (46) çifti, Kutu Han’daki atölyelerinde unutulmaya yüz tutmuş sanatlarını yaşatmaya çalışıyor.
İzmir
‘ÇOĞU KİŞİ NAHT SANATINI BİLMİYOR’
25 yıl laboratuvar teknisyenliği yaptığını, 1,5 yıl evvel istifa ederek büsbütün bu sanata yöneldiğini aktaran Vatan, “Hobi olarak gemi modelciliğine başlamıştım, kıl testereyi kullanmayı öğrenince naht sanatını tanıdım, hoşuma gitti. 18 yıldan beri bu sanatı icra etmekteyim. Bu sanata duyduğum aşk yüzünden devlet memurluğundan istifa ettim ve bu sanat kolu üzerinde kendimi daha çok geliştirdim. Naht sanatı Selçuklu ve Osmanlı periyoduna dayanıyor. Ahşap üzerinde oygu yapma olarak söz edebiliriz. Kıl testereyle ahşapta belli desenleri oyarak, içini boşaltarak oluşturduğumuz bir sanat. Bu sanatın içerisinde sedef ve metal de kullanabiliyoruz. Süsleme ve bezeme sanatı olarak geçer. Üretimi çok yaygın değil, unutulmaya yüz tutmuş sanatlar ortasında. Birçok kişi naht sanatını bilmiyor” dedi.
‘ORTAK ÜRETMEK HOŞ OLUYOR’
‘KENDİNE HAS MOTİFLERİ, DÜĞÜMLERİ VAR’
Mesleğinin sınıf öğretmenliği olduğunu, yaklaşık 8 yıldır kazaziye sanatıyla uğraştığını lisana getiren Pınar Vatan, “Tire’de devlet okulunda hala sınıf öğretmenliği yapıyorum. Kazaziye sanatı tespih püskülleriyle dikkatimi çekti. Tespih püsküllerinde görene kadar bu sanatla ilgili bir fikrim yoktu, çok ilgimi çekti. Araştırmaya başladım, deneme yanılma prosedürü ile bu sanata başladım, çok uğraştım, hoş bir yol katettim. Kazaziye bin ayar gümüşün ibrişim denilen ipek iplik üzerine çekilmesiyle hazırlanıyor. Kendine has motifleri, düğümleri var. Tellere çeşitli formlarda haller vererek, kendi tasarımlarınızı yarattığınız gümüş örme sanatı. Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş sanatlardan biri” dedi.
‘BİRLİKTE ÇALIŞMAK ÇOK GÜZEL’
Eşinin uzun yıllardır sanatın içinde olduğunu söyleyen Vatan, “Ona daima yardımcı ve takviye oluyordum. Birlikte eser çıkarıyoruz. Türkiye’de çok enderdir karı-koca birlikte farklı sanat kollarında somut olmayan kültürel mirası eserlerini yapmak. Birlikte çalışmak çok hoş. Birlikte hoş şeyler çıkarıyoruz. Emekli olduktan sonra kurs vermek, öğrenciler yetiştirmek istiyorum. Esasen sınıf öğretmeni olduğum için uzak olmadığım mevzular. Öğretmeyi çok seviyorum. Sanatların devamı için kursların yaygınlaşması gerektiğini düşünüyorum” diye konuştu.
Haber: Seza Parıltı ALPDÜNDAR – Kamera: Gökhan KILIÇ/ İZMİR,
Reklamdır
