Adalet Bakanı Tunç: “Türkiye’nin hukuk devleti vasfını daha da güçlendirdik”

Adalet Bakanı Tunç: ” Türkiye‘nin hukuk devleti vasfını daha da güçlendirdik”

ANKARA – Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “Askerlerin ve sivillerin başka yargı kollarında yargılanmasına son vererek, Türkiye‘nin hukuk devleti vasfını daha da güçlendirdik” dedi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, ‘İdari Yargı Kıymetlendirme Toplantısı’na katıldı. Dikmen Hakimevi’nde düzenlenen programda çok sayıda yargı mensubu yer aldı. Bakan Tunç, konuşmasında geçen hafta isimli yargı teşkilatı toplantısı gerçekleştirdiklerini hatırlatarak, “Hep birlikte daha inanç veren bir idari yargı sistemi için neler yapmamız gerektiğini istişare edeceğiz. Ayrıyeten 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılar nedeniyle zelzele bölgesinde devam eden idari yargı süreçleri var. Daha evvel Gaziantep’te bir buçuk yıl evvel bir çalıştay gerçekleştirmiştik. Bilhassa sarsıntı bölgesindeki idari yargı süreçlerinin aksamaması açısından neler yapılabileceğini konuşmuştuk ve oradan çıkan değerlendirmeler sonrasında Meclisimizde bir süreksiz husus düzenlemesi yapılmıştı” dedi.

“İdari yargı hukuk devletinin yaşayan vicdanıdır”

Anayasaların bir milletin ortak iradesini, temel bedellerini ve gelecek tasavvurunu yazılı hale getirdiği evraklar olduğunu lisana getiren Tunç, “Bu tarafıyla anayasalar bir milletin tarih önündeki ahdidir ve o ahdin en kıymetli unsurlarından biri de kuşkusuz hukuk devleti prensibidir. İdari yargı işte bu vazgeçilmez ülkenin yani hukuk devletinin yaşayan vicdanıdır. Adaletin tecellisinin ön kuralı hukuk devletidir. Hakikaten anayasamızın 125. hususunda ‘İdarenin her türlü aksiyon ve süreçlerine karşı yargı yolu açıktır’ denilerek idari yargının anayasal desteği ortaya konulmuştur. İdari yargı, yönetimin aksiyon ve süreçlerine karşı bireylerin hakkını koruyan ve hukuk devleti prensibini somutlaştıran yargı koludur. İdari yargı, şahısların devlete, yönetime karşı hak arayışında başvurduğu en tesirli kapıdır. İdari yargı, devletin kendine ayna tuttuğu, kendi gücünü hukukla sınadığı, kendi otoritesini adaletle ölçtüğü büyük bir kürsüdür” dedi.

“Sizler hakkın, hukukun ve adaletin tarafsız bir vicdanla somutlaşmasını sağlayan kararların mimarlarısınız”

İdari yargı yargıçlarının yönetimin hukuk içinde kalmasını sağlayan, hakkaniyetin, şeffaflığın ve eşitliğin teminatı olduğunu vurgulayan Tunç, “Sizler bireylerin sesiyle devletin kudreti ortasında ince fakat güçlü bir istikrar kurarak devletin gücünün keyfi değil, hukuksal hudutlarla tanımlanabileceğini gösteren yargı mensuplarısınız. Şunu açıkça tabir etmek gerekir ki bugün Türkiye‘de rastgele bir idari süreç yapılmadan evvel Danıştay ne der, ilgili idari mahkeme bu süreci iptal eder mi, idari yargı hudutları nasıl çizer diye düşünen bir yönetim aklı varsa, işte bu sizin sayenizdedir. Sizler hakkın, hukukun ve adaletin tarafsız bir vicdanla somutlaşmasını sağlayan kararların mimarlarısınız” tabirlerini kullandı.

” Türkiye‘nin hukuk devleti vasfını daha da güçlendirdik”

İdari yargıdaki çift başlı sistemi değiştirdiklerini kaydeden Tunç, “Anayasa değişikliği ile askeri yüksek yönetim mahkemelerini kapatarak idari yargı-askeri yargı ayrımı ortadan kaldırıldı. Böylelikle askerlerin ve sivillerin başka yargı kollarında yargılanmasına son vererek Türkiye‘nin hukuk devleti vasfını daha da güçlendirdik. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçmeden evvel cumhurbaşkanının süreçlerine karşı yargı yolu kapalıydı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtikten sonra cumhurbaşkanının tüm kararları ve düzenleyici süreçleri yargı kontrolüne birinci sefer açılarak, yürütmenin tüzellik kontrolü daha da güçlendirilmiş oldu” dedi.

Bölge yönetim mahkemesi sayısını 9’a yükselttiklerini tabir eden Bakan Tunç, yeni bölge yönetim mahkemeleri kurmayı da planladıklarını vurguladı. 2021 yılında yapılan değişikliklerle vatandaşların yönetime yaptığı müracaatlara karşılık mühletinin 60 gün olduğuna dikkat çeken Tunç, bu mühletin 30 güne indirildiğinden bahsetti. Tunç, düzenleme kapsamında vatandaşların yargısal süreçlerinin daha süratli ve aktif bir biçimde yürütülmesini sağladıklarını söz etti.

“Avrupa’da en yeni temel kanunlara sahip olan bir ülke konumundayız”

Son 23 yılda Türkiye‘de idari yargılama metodu hariç temel kanunların tamamını yenilediklerini söyleyen Tunç, “Toplumun milletimizin gereksinimlerine uygun ceza kanunlarımız başta olmak üzere borçlar kanunumuz, ticaret kanunumuz, hukuk mahkemeleri ceza kanunumuzun tamamı yenilendi. Şu anda Avrupa’da en yeni temel kanunlara sahip olan bir ülke pozisyonundayız. Natürel vakit içerisinde değişiklik gereksinimleri doğdu, bu değişiklik muhtaçlıklarını da tekrar yargı strateji evrakları kapsamında planlı bir halde Cumhurbaşkanımızın açıkladığı 4. Yargı Islahatı Strateji Evrakı ile çok değerli gayeler ortaya koyduk. Bunların birçoğu da yasal düzenleme gerektirdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bunlar tartışıldı, görüşüldü. Yargı paketleri ile de çok sayıda yeni değişikliği hayata geçirerek mevzuatımızın toplumun gereksinimlerine uygun hale getirilmesi ve hukukun üstünlüğünü öne alan, gecikmeyen, öngörülebilir bir adalet sisteminin tesisi manasında değerli uzaklıklar aldık” diye konuştu.

4. Yargı Islahatı Strateji Dokümanı’nda çok değerli maksatlar olduğuna dikkat çeken Tunç, şunları söyledi:

“Orada beş temel maksadımızı belirledik. Yargı Islahatı Strateji Evrakımızı incelediyseniz bilhassa orada yargıdaki gecikmeyi sağlayan adil karara daha çabuk ulaşmayı sağlamaya yönelik değerli gayeler var. Birincisi kurumsal yapının güçlendirilmesi ve süreçlerin sadeleştirilmesine yönelik çalışmalar olacak. Yeniden insan kaynakları kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik çalışmalar olacak ve hukuk idari yargı süreçlerinin aktifliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar olacak. Ceza adaleti sisteminin aktifliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar, maksatlar olacak. Bütün bu faaliyet ve düzenlemeler yeterli işleyen idari yargı sistemimizin daha da güçlendirilmesine olumlu katkı sağlayacaktır. Hem idari yargı alanında hem de hukuk ve ceza yargılaması alanında tıpkı anlayışla hareket ederek sizlerin de bugün çok kıymetli katkılar sunacağınıza yürekten inanıyoruz ve bu katkılarla çalışmalarımızı daha da verimli hale getireceğimize inanıyoruz.”

Adalet Bakanı Tunç, gelişmemiş ülkelerin dahi hukuk güvenilirliğinde Türkiye’den daha üst sıralarda gösterilmesine ait ise şunları dedi:

“Objektif kriterlere dayanmayan ve hür seçimlerin bile yapılmadığı, demokrasisi olmayan ülkelerin Türkiye’nin üstünde hukuk güvenliğinde gösterilmesinin hiçbir inandırıcılığı olamaz. Bu yargımıza ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne saygısızlıktır. Bunu tekrar eden siyasetçiler var.”

Program fotoğraf çekiminin ardından noktalandı.