Antik kentin şifresi çözüldü: 2 kilometrelik surları gün yüzüne çıkıyor
Derebağ Mahallesi’nde yer alan, Klasik, Helenistik ve Roma periyotlarına ilişkin yapıların bulunduğu antik kentte, birçok alanda yapılan hafriyatlarda gün yüzüne çıkarılan eserler ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Karia bölgesinin iç bölümlerinin en eski yerleşim yerlerinden biri olarak öne çıkan, surlarla çevrilmiş Hyllarima, tiyatro, meclis binası, agora üzere değerli yapıları bünyesinde barındırıyor.
Kenti çevreleyen sur kalıntıları önümüzdeki devirde korunarak onarımı yapılıp kültür turizmine kazandırılarak ziyaretçilerin seyahat alanları ortasında yerini alacak.
Kazı Lideri Prof. Dr. Bekir Özer, antik kentin tarihin her devrinde Anadolu’dan yahut kıyılardan gelen tehditlere karşı savunulması gereken bir yer olduğunu söyledi.
Bunu Hitit devrinden itibaren arkeolojik olarak, tarihi açıdan belgeleyebildiklerini belirten Özer, “Burası yüksek bir kaya kütlesi üzerinde yer alıyor. Buranın sakinleri kenti milattan evvel 4. yüzyılda Asar Zirve’den bu tarafa taşımaya karar verdikleri vakit yüksek surlarla çevrili ve güvenliği sağlanmış bir yerleşim planlanmış. Birkaç yıldır yürüttüğümüz hafriyat ve araştırmalar sonucunda milattan evvel 4. yüzyılda başlayan sur inşaatının 3. yüzyıl başlarında devam ettiğini görüyoruz. Bilhassa kentin doğu yarısında yer yer 4-5 metreyi bulan sur yüksekliğiyle savunma sistemi, sur duvarları ve kuleleriyle epeyce âlâ korunmuş durumda” diye konuştu.
Özer, sur duvarlarının yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda olduğunu tespit ettiklerini ancak bunun süreçte değişebileceğini kaydetti.
O periyotta Karyalıların bu coğrafyada güçlü savunma sistemine sahip bir kenti olması gerektiğini vurgulayan Özer, bunun için Hyllarima’yı seçtiklerini lisana getirdi.
“Bazı noktalardaki kuleler ve sur kalıntıları restore edilecek”
Sur duvarlarında ve yapı elemanlarında kullanılan materyallerin özgün olduğuna işaret eden Özer, şöyle konuştu:
“Kentin doğusunda mermer kaynağına yakın olan yerlerde temel taşları mermerden inşa edilmiş ancak mermer kaynağına uzak olan noktalarda ise temelde kentin inşa edildiği kaya kütlesinden kesilen taşlarla surlar inşa edilmiş. Yani farklı teknikler kullanılmış. Bu taşların Hyllarima Antik Kenti’ne kimlik kazandıran bir öge olduğunu düşünüyoruz zira bu taşları almak için açtıkları ocaklar yahut alanlar kentin ömür, işlik yahut caddeleri olarak planlanmış. Hasebiyle hangi taş kaynağı yakınsa duvarlar o halde oluşturulmuş.”
İlerleyen süreçte kimi noktalardaki kuleler ve sur kalıntılarını restore etmeyi planladıklarını anlatan Özer, “Bazı noktalarda ise sur duvarlarını yepyeni, yıkılmış biçimiyle bırakmayı planlıyoruz. Gayemiz alana gelen ziyaretçilerin hayal güçlerini zenginleştirmek” dedi.
Özer, kente kimlik kazandıran en kıymetli ögelerden birinin de şimdi kazmadan bile görebildikleri Helenistik ve Roma periyotlarını gösteren özgün sokak sınırları olduğunu kelamlarına ekledi.
