AP, son dönemde adının sıkça anıldığı “yolsuzluk”la mücadele için lobicileri merceğe aldı
Avrupa Parlamentosu (AP), tekraren tekrarlanan yolsuzluk skandallarının akabinde, bu olaylara imkan veren ögelerden “lobicilik” sistemine yeni kurallar getirdi.
Fransız siyasetçi Marine Le Pen’in 31 Mart’ta AP’nin fonlarını zimmetine geçirmekten karar giymesi, yolsuzluk skandallarını kısa mühlet evvel bir sefer daha akıllara getirdi.
Bu olayların en sarsıcısı, Aralık 2022’de ortaya çıkarılan AP Lider Yardımcısı Yunan milletvekili Eva Kaili’nin karıştığı skandaldı.
Aradan geçen 2,5 yılda AP’nin yolsuzluğa imkan tanıyan ögelerden “lobicilik” sistemi kaynaklı açıkları kapatmak için yapısal bir ıslahata gitmemesi dikkati çekiyordu.
Aksine, Avrupa’nın “demokrasi evi”, diğer yolsuzluklarla da gündeme geldi.
AP basın ünitesinin AA muhabiriyle paylaştığı bilgilere nazaran, 1 Mayıs prestijiyle lobicileri merceğe alan yeni kurallar getirildi.
AB kurumlarında lobicilik faaliyetleri yürütmek, Birliğin karar alma sürecinin bir kesimi olarak görülüyor.
Temsil ettikleri kümenin yahut kuruluşun çıkarlarını korumak gayesiyle karar vericileri etkilemek için çalışmalar yürüten lobiciler, AP’nin “şeffaflık kaydı” ismi verilen sistemine akredite olarak giriş kartları elde ediyor, bunları kapıda göstererek içeri girebiliyordu.
Ancak bu bireylerin içeride kiminle görüştüğü, ne niyetle girdiği takip edilemiyordu.
Geçen ay ise kelam konusu karta sahip olan tüm lobicilere bir e-posta gönderilerek, AP binalarının girişlerine birer kart okuyucu yerleştirileceği bildirildi.
Lobiciler, binalara her giriş çıkışlarında güvenlik görevlilerine ziyaret maksatlarını iletecek, bu bilgiler kartlarına işlenecek ve ekranlarda görünecek.
Böylece rastgele bir soruşturma patlak verdiğinde makul bir lobicinin hangi gün, hangi aktifliğe katılmak, hangi milletvekili yahut AP çalışanıyla görüşmek için binaya girdiği net olarak bilinecek.
Bilgiler kapalı olacak ve sırf güvenlik departmanı tarafından saklanacak.
Bir AP sözcüsü, “Bu değişiklikler, AP’nin milletvekillerinin özgür yetkilerini korurken, bütünlüğünü, bağımsızlığını ve hesap verebilirliğini güçlendirmek hedefiyle son yıllarda benimsediği kapsamlı ıslahat paketinin bir modülüdür.” tabirlerini kullandı.
Daha evvel gün yüzüne çıkarılmış yolsuzluklar
1999’dan ülkesinin AB’den çıktığı 2020’ye kadar AP milletvekilliği yapan İngiliz çok sağcı siyasetçi Nigel Farage’ın AP ile ilgili olmayan hususlarda çalıştırmak üzere asistan işe aldığı ortaya çıktı, AP 2016’da Farage’ın partisinden adapsız kullanılan on binlerce avroyu iade etmesini istedi.
AP’nin birinci yasama devrinden 2019’a kadar milletvekilliği yapan Alman Hristiyan Demokrat siyasetçi Elmar Brok’un Brüksel’deki ofisine gelen ziyaretçi kümelerinden ödemeler topladığı öğrenildi. Brok’un, Nisan 2019’da geçirdiği kontrolde paranın geri ödendiği ortaya çıkmıştı.
Bu olayların en sarsıcısı ise AP Lider Yardımcısı Yunan milletvekili Kaili’nin karıştığı yolsuzluk skandalı oldu. Aralık 2022’de Belçikalı makamların yürüttüğü soruşturma kapsamında çok sayıda noktada yapılan aramalarda 1,5 milyon avro ele geçirildi. Lider Yardımcılığı vazifesi sona erdirilen Kaili ve AP’de asistan olarak çalışan partneri Francesco Giorgi ile beraberindeki birtakım isimler gözaltına alındı. Bu bireylerin, AP’nin ekonomik ve siyasi kararlarını etkilemek üzere bir Körfez ülkesinden rüşvet aldığı öne sürüldü. Vakit içinde tüm tutuklular kurallı tahliye edildi.
Aşırı sağcı Alman AfD mensubu milletvekili Maximilian Krah’ın asistanı Jian G, geçen yıl Çin ismine casusluk yaptığı suçlamasıyla gözaltına alındı, Almanya Başsavcılığının talebiyle 7 Mayıs’ta da Krah’ın Brüksel’de AP’de bulunan ofisinde arama yapıldı. Krah, eski çalışanına yönelik kuşkular hakkında hiçbir bilgisi olmadığını beyan etti.
13 Mart’ta Belçika Federal Polisi, AP’de Çinli teknoloji şirketi Huawei ismine lobi faaliyeti yürütme kisvesi altında rüşvet, sahtecilik ve kara para aklama cürmünden dört kişi hakkında tutuklama kararı verdi.
Son olarak çok sağcı siyasetçi Le Pen, 31 Mart’ta Fransız mahkemesi tarafından AP milletvekilli olduğu 2004-2017 yıllarında parlamentonun fonlarını zimmetine geçirdiği gerekçesiyle görülen davada hatalı bulundu.
Reform gecikti
AP Lider Yardımcısı Kaili’nin karıştığı yolsuzluk skandalı, AB içinde büyük yankı uyandırdı, AB kurumlarının güvenilirliği sorgulanmaya başlandı.
Bunun üzerine AB’nin gündemi yolsuzlukla uğraş ve ıslahata odaklandı.
AP, milletvekillerinin mali deklarasyonlarının incelenmesi, parlamentonun ifşacıları muhafaza sisteminin güçlendirilmesi, resmi olmayan tüm dostluk kümelerinin yasaklanması, parlamentoya kimlerin girebileceğinin yine kıymetlendirilmesi üzere bir dizi tedbiri 2023’te kabul etti.
AP Başkanı Roberta Metsola’nın sözcüsü Heyet Laas, mevcut uğraşlara karşın zimmete para geçirme olaylarının ortaya çıkarılmaya devam etmesiyle ilgili fikrinin sorulması üzerine, “bu hadiselerin kelam konusu tedbirler sayesinde gün ışığına kavuşturulduğunu” belirtmişti.
