Asırlık Saya Geleneği Sivas’ta Yeniden Hayat Buldu

Görenler dönüp bir daha baktı, asırlık gelenek yine canlandırıldı

SİVAS – Yarım asırdan fazla bir müddettir gerçekleştirilmeyen, unutulmaya yüz tutmuş Saya gezdirme geleneği Sivas’ın Zara ilçesinde tekrar canlandırıldı. Birbirinden farklı kıyafetler giyen vatandaşlar, ilçe merkezinde kortej oluşturdu.

Orta Asya’dan geldiğine inanılan ve Zara ilçesine bağlı birtakım köylerde geçmişte oynanan köy seyirlik oyunu, Zara 4. Eğrilce Şenlikleri kapsamında yine yaşatılmaya başlandı. Rahmet ve bolluğun simgesi olarak ilçe kırsalında her yılın Şubat ayında bir hafta süren etkinliklerle gerçekleştirilmiş saya gezdirme köy cümbüşü, birinci kere Zara ilçesi merkezinde esnaf ve vatandaşları ziyaret ederek izleyenlerin beğenisine sunuldu. Cadde ve sokaklarda gezen saya grubu, ziyaret ettikleri mesken ve işyerlerinin kapılarında maniler ve türküler okuyarak halaylar çekti. Vatandaşların alkışlarla karşıladığı saya grubuna esnaflar da geleneğe sahip çıkılması ismine çeşitli armağanlar verdi.

Saya gezdirme geleneği hakkında açıklama yapan Kültür ve Turizm Bakanlığı El Sanatları Sanatçısı Nilgün Gökkuş Bozalioğlu, “Orta Asya’dan gelme bir kültür olduğunu biliyoruz saya gezmesinin. Deveyi yapıyoruz merdivenle, vücut olarak devenin içini üç şahısla giydirdik. Kırmızı yakalı olan Arap, aslında rahmeti temsil ediyor. Gittiği konuttan kapıdan saya için para yahut yiyecek topluyor. Gittiği meskenin evvel toprağına elindeki asayla vuruyor, toprak bereketleniyor. Sonra ahırına vuruyor, ahırın kapısına, orada da rahmet oluyor. Konutunda de huzur olması için konutun dış kapısına vuruyor” dedi.

Oyunun olağanda Şubat ayında yapıldığını söyleyen Bozalioğlu, “Bir hafta sürüyor bu oyun aslında. Yalnızca içerisinde bir günü seçiyorlar lakin hiç kimseye söylemeden, köy halkının haberi olmadan gençler bir yerde toplanıyorlar ve birbirlerine hissettirmeden hazırlığını yapıp kıyafetini giyiniyorlar. Ondan sonra halkın ortasına dağılıyorlar. Bunun sebebi de hayvanların daha güzel döl tutması, alacakları o yılın mahsulünün daha düzgün olması, yoğurdu, peyniri, sütü çocuklarıyla birlikte bolluk ve rahmet içerisinde yemesi üzere o kadar çok şeyi kapsıyor ki aslında çok hürmet duyulacak bir oyun. Biz de bugün bunu daima birlikte, kalabalık bir halde temsil etmeye çalıştık ve gördüğümüz kadarıyla da Zara’nın birçok insanı bize alkış tuttular” diye konuştu.