Bakan Şimşek: “Merkez Bankası’nın enflasyon hedefi yüzde 20-19 arası”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Merkez Bankamızın bir biliyorsunuz koridoru var. Maksat koridoru, kestirim aralığı diyelim. Bu da yüzde 20-19 ortası. Biz enflasyonun bu amaç kestirim aralığı içerisinde kalması ihtimalini epey yüksek görüyoruz” dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TGRT Haber yayınında gündeme ait soruları yanıtladı.

Bakan Şimşek, enflasyonun düşüş sürecinin devam ettiğini ve hayat pahalılığı ve çaba en kıymetli gündem unsurlarının başında olduğunu belirterek, “Bir müddettir uyguladığımız programın da ana maksadı enflasyonu kalıcı bir formda aşağıya çekmek. Biliyorsunuz biz bu programa başlarken bir yıllık bir geçiş devri görmüştük. Yani dezenflasyon için siyaset kurgusunun tam olarak oluşturulması için vakte gereksinim vardı. Yani para siyasetinin tekrar inşasından tutun, öteki bütün bileşenler açısından konuşuyorum. Haziran 2024’ten bu yana daima yıllık enflasyon düşüşte. Yani 11 aydır yıllık enflasyon aşağı istikametli devam ediyor. Bu son yaşanan iç ve dış şoklara karşın yıllık enflasyonun sonlu da olsa düşüşe devam etmiş olması olumlu” açıklamasında bulundu.

“Sıkı Para Siyaseti enflasyonun düşmesine katkıda bulunacak”

Gelecek süreçte enflasyonun düşmeye devam etmesini beklediklerini de kelamlarına ekleyen Şimşek, “Bunun birinci sebebi gecikmeli para siyaseti tesiri net bir formda ortaya çıkmış durumda. Sıkı Para Siyaseti enflasyonun düşmesine katkıda bulunacak. Bu sene için hem maliye siyaseti hem gelirler siyaseti daha destekleyici bir nitelik kazanacak. Arz taraflı uğraşlarımız ağır bir halde devam ediyor. Yani konut arzından tutun öteki bütün alanlara kadar. Yani hasebiyle yalnızca maliye siyaseti, para siyaseti üzerinden değil. Aslında arz taraflı de dezenflasyon iş sürece katkı verecek kıymetli gayretler içerisindeyiz.

“Merkez Bankası’nın enflasyon gayesi yüzde 20-19 arası”

Bakan Şimşek, geçen sene enflasyonun yüzde 44’e indiğini ve 20 puanlık önemli bir düşüş olduğunu hatırlatarak, enflasyon düşüşü maksatlarına ait, “Bu sene için alışılmış maksadımız 20’li sayılar. Yani Merkez Bankamızın bir biliyorsunuz koridoru var. Amaç koridoru, kestirim aralığı diyelim. Bu da yüzde 20-19 ortası. Biz enflasyonun bu gaye kestirim aralığı içerisinde kalması ihtimalini hayli yüksek görüyoruz. Bu manada hala biz amaçlarımıza inanıyoruz. Artık burada olağan şu anda enflasyon yüzde 37,9 civarı. Ancak temel mal enflasyonuna baktığınız vakit, yani temel mallarda enflasyon önemli bir biçimde düştü. Yüzde yirmi civarı. Besin enflasyonu alkolsüz içekler dahil olmak üzere yüzde 36 civarı. Hizmet enflasyonu yüksek seyrediyor. Burada da yüzde 55 civarı bir hizmet enflasyonu var. Yani münasebetiyle aslında genel manada mal enflasyonuna baktığınız vakit yüzde 31 civarına inmiş durumdayız. Münasebetiyle burada enflasyonu nispeten yüksek tutan faktörlerden bir tanesi hizmet enflasyonu” sözlerine yer verdi.

“Temmuz’dan itibaren kira enflasyonunda olağanlaşma olacak”

Hizmet enflasyonunda kira enflasyonunun ön plana çıktığını lisana getiren Şimşek, “Fakat şunu da söyleyeyim 2023’te kira enflasyonu yüzde 110 civarı iken 2024’te yüksek seyretmişken tekrar yüzde 100’ün üzerindeyken şu anda yüzde 90’ın altına indi. Ben inanıyorum ki bilhassa Temmuz’dan sonra, zira biz geçen sene Temmuz ayında bu kiralar üzerindeki yüzde 25’lik üst limiti kaldırdık. Temmuz’dan itibaren burada bir olağanlaşma olacak. Eğitimde de misal bir şekilde” diye konuştu.

“Konut arzında önemli bir artış var”

Konut arzlarına ait de konuşan Şimşek, sarsıntı konutlarına ait, “Şu an itibariyle 202 bin sarsıntı konutu teslim edildi. Yerinde dönüşüm dahil olmak üzere 2023’e oranla bu sene sonu itibariyle geçen Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanımızla bir toplantı yapma fırsatımız oldu. Kendileri bana 560 bin konutun devreye girmiş olacağını söylediler bu yıl sonu itibariyle. Hasebiyle yani konut arzında önemli bir artış var. Biz natürel ki sarsıntı konutlarını önceliklendirdik lakin kentsel dönüşümdür, yerinde dönüşümdür, o çerçevede bilhassa dirençli kentlerin inşasıdır, bütün bu mevzularda bütçeden kıymetli imkanları seferber etmiş durumdayız” formunda konuştu.

“Bizim en değerli gündemimiz hayat pahalılığı ile mücadeledir”

Şimşek, enflasyonun düşmesinin mevcut kurallarda epey beklenen bir sonuç olduğunu tabir ederek, “Biz enflasyonun düşmeye devam edeceğini öngörüyoruz. Son şoklarda da yani içeride yaşanan dışarıda Türkiye’yi etkileyen dış şoklarda biz enflasyonu ve programı önceliklendirdik. Bizim en kıymetli gündemimiz hayat pahalılığı ile mücadeledir” değerlendirmesinde bulundu.

Programın işleyişine ait yapılan tenkitleri pahalandıran Şimşek, programın en önemli amaçlarının enflasyonu düşürmek ve cari açığın sürdürülebilir bir patikaya çekilmesi olduğunu belirterek, bu amaçlarda sonuç aldıklarını ve almaya devam ettiklerini aktardı.

“İmamoğlu’nun tutuklanmasının piyasalara tesiri 3 gün sürdü”

Şimşek, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının piyasalara olan tesirine ise, “İlk üç gün olağan çok önemli bir çıkış oldu Türkiye’den. Yüklü olarak offshore. Ancak bir sonraki Pazartesi günü büsbütün durulmuştu. Hatta offshore’dan girişler başlamıştı. Daha sonra bilhassa ABD merkezli ticaret savaşları üzerinden global büyüme münasebetin kıymetli bir belirsizliğinin ortaya çıkması, riskli alanlardan kaçışı önemli bir halde tetikledi. Yani herkes nakde dönmeye çalıştı ya da çok bu türlü hani inançlı işte hazine kağıtlarına Türkiye için konuşmuyorum, dünya için konuşuyorum. Yani o cinsten tercihler ortaya çıktı. O da alışılmış Türkiye’yi etkiledi. Münasebetiyle yalnızca bu faktör etkiledi demek yanlış olur. Her iki faktöründe tesiri var” biçiminde konuştu.

“Bütçede ulusal gelirde bir artış olacak”

Merkez Bankası’nın ortaya koyduğu önlemlere ait tenkitlere de yanıt veren Şimşek, bu önlemlerin programı korumak gayesiyle konulduğunu belirtti. Şimşek, şu tabirlere yer verdi:

“Merkez Bankası’nın yaptığı şey, enflasyon iddia aralığında tutmak için bu adımlar atılıyor. Hayat pahalılığı ile gayret için kararlıyız. Bütçede daha uygun bir performans görmek isterim. Hükümetimizin en büyük önceliklerinden biri zelzele yaralarını sarmaktır. Bu sene bütçede ulusal gelirde bir artış olacak. Harcama kesintileri üzerinde çalışıyoruz. Tasarruf paketi uyguluyoruz. Mevcut kaynakların daha üretken alanlara nasıl aktarılacağını masaya yatırmış durumdayız. Bilhassa cari harcamalarda, sanki daha verimli alanlara nasıl kaynak aktarırız, bunu çalışıyoruz. Gelir ayağı bizim denetimimizde değil, değerli ölçüde tüketime bağlı. İthalat tesirli, tüketim tesirli. Bizim için kıymetli olan harcamaların denetim altına alınması. Dezenflasyon açısından kıymetli olan harcamaların aşağı istikametli tutulması.”

“Cari açık Şubat prestijiyle 12,8 milyar dolar bu son derece makul bir rakam”

Son gelişmelerin cari açıkta artışı sınırlayacağının altını çizen Şimşek, “Bir taraftan dış talep yavaşlayacak. Bu ihracatı olumsuz etkileyebilir. Fakat iç talepteki yavaşlama ithalatı aşağı çekecek. Petrol fiyatlarındaki düşüş en kritik husus o. Petrol fiyatlarındaki düşüş cari açığı büyük oranda aşağı çekecek. Bakın burada arkadaşlara sordum yani tesiri ne olacak diye. Artık birincisi cari açık Şubat ayı itibariyle 12,8 milyar dolar. Yani yaklaşık ulusal gelirin yüzde 1’i kadar” sözlerini kullandı.

“Mücevher ismi altında altın ithalatı yapıldığını da biliyoruz”

Şimşek, Şubat ayından itibaren altın hariç, cari açığın olmadığını tersine cari fazlanın olduğunu söyleyerek, “Bu resmi altın. Mücevher ismi altında altın ithalatı yapıldığını da biliyoruz. Bütçe açığını yüzde 3’lere çekmeyi hedefliyoruz. Program olmasa, neden bizim kredi notumuzu arttırsınlar? Geçen yıl dünyada kredi notu iki defa artan tek ülke Türkiye’ydi. Aldığımız önlemler sayesinde, olağan koşullar altında bir ülke bu tipten şoklar yaşasa kredi notu olumsuz gelişirdi. Şu anda bu olasılığın düşük olduğu kanısındayım. Merkez Bankası’nın gerçek adımları ve kurduğumuz irtibat, bu programın en üst seviyede Cumhurbaşkanımız tarafından sahiplenilmesi çok değerli. Türkiye, gri listede değil, bu program sayesinde. KKM’de 20 milyar doların altına düştü. Bu yılın ortalarında bu kaideli yükümlülüğü bitireceğiz” diye konuştu.

“Çiftçilerin kredi faizlerinin yüzde 70’ini, esnafın kredi faizlerinin ise yüzde 50’sini hazine ödüyor”

Önceliklendirilen kısımlar olduğunu kelamlarına ekleyen Şimşek, bu çerçevede çiftçiler için 2025 bütçesinden dayanak için 706 milyar liralık ulusal gelirin yüzde 1,15’i kadar tarım dayanağı verildiğini lisana getirdi. Şimşek, hazinenin, çiftçiler için kredi faizlerinin yüzde 70’ini ödediğinin de altını çizerek, geçen yılın Mart ayından itibaren kredilerden yararlanan çiftçi sayısını da 1,2 milyon olarak açıkladı.

Şimşek, misal dayanakları esnaflar için de gerçekleştirdiklerini söyleyerek, “Esnafımızın kullandığı kredilerin faizinin yüzde 50’sini hazine ödüyor. Bundan yararlanan esnaf sayısı ise 2024’te 800 bin esnaftı. Bu krediler hazine dayanaklı. Kullanılan faizin yarısı ne olursa olsun, yarısını hazine ödüyor. Bu sene bu, 60 milyarın üzerine çıkmış olacak. Çiftçiye çok daha yüksek olmakla birlikte, esnafa da dayanağımız var” bilgisini paylaştı.

“İhracatçı için kullandırdığımız krediler birinci kez rekor kırıp 49 milyon dolara ulaştı”

Programın en değerli birleşenlerinden bir adedinin ihracat dayanakları olduğunu vurgulayan Şimşek, kelamlarına şu biçimde devam etti:

“Şimdi burada ihracatı desteklemek bizim için en kıymetli önceliklerden geliyor. Mayıs 2023’te Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı ve üyeleri beni ziyarete geldiler. Dediler ki biz hani faiz değerli değil. Dediler kredi yok. Krediye erişemiyoruz. ve kıymetli olan siz kredi imkanlarını arttırın. Fiyatı değerli değil dediler. Biz de günlük ihracatı desteklemek için Reeskont Kredisi günlük ölçüsünü 300 milyon liradan 4 milyara çıkarttık. Yani 13 kat arttırdık. Kısa bir mühlet içerisinde bunu yaptık. Hasebiyle biz ihracat için kredi imkanlarını caizse seferber ettik. ve Resskont Kredi faizi şu anda yüzde 29 civarı. İhracatçıya sübvansiyonlu kredi imkanı sunuyoruz. Faizin neredeyse yüzde 40-50’sini devlet ödüyor. 2024 yılında kullandırılan ihracatçı için kullandırdığımız bu bağlamdaki krediler birinci sefer rekor kırıp 49 milyon dolara ulaştı. Yani rekor. Yalnızca büyük firmalar değil, 18 bin ihracatçı bu krediden yararlandı; bunların yüzde 83’ü KOBİ.”

“Bütçede bizim kesintiyi öngörmediğimiz tek alan zelzele konutlarıdır”

Deprem harcamalarına ait sorulan soruları da yanıtlayan Şimşek, “Bütçede bizim kesintiyi öngörmediğimiz üzerinde çalışmadığımız yani kesinti manasında tek alan zelzele konutlarıdır. Zira vatandaşımızın bir an evvel yani insan onuruna yaraşır hoş konutlara geçmesi bizim en büyük önceliğimiz. Cumhurbaşkanımızın bu bahisteki duruşu, talimatı çok net. Zelzele konutlarını en kısa müddette tamamlamak için aslında ilgili bakanlığımız çalışıyor lakin bununla da yetinmeyeceğiz. Sarsıntı genel bir risk. Türkiye açısından. Bilhassa yarısı bizden manalı bir proje var biliyorsunuz. Onu da bütçe üzerinden destekliyoruz” dedi.

“Asyalı üreticilerin yerinde olsam, üretimi Türkiye’ye kaydırırdım”

Şimşek, ABD’nin uyguladığı gümrük vergisi siyasetini Türkiye açısından kıymetlendirerek, şu tabirlere yer verdi:

“Eğer bir sorun varsa, bir fırsat da vardır. ABD’nin yeni bir siyaset seti var. Bizi etkileyen kısımları da var. Fakat daima olumsuz kısımlara odaklanılıyor. ‘Türkiye’den sermaye çıkışı oldu, rezervler düştü’ deniyor. Fırsat tarafına bakılırsa; ABD’nin bize getirdiği ek, gümrük vergisi yüzde 10. En düşük oran. Pekala bu ne manaya geliyor sizce? Bir, Asyalı üreticilerin yerinde olsam, Amerikan piyasasına bizim 3 katımız, 5 katımız üzere vergilerle karşı karşıya kaldıkları için rekabet avantajları yok. Ben Asya’da bir üretici olsam ve Amerika benim en kıymetli pazarım olsa, ben bakardım hangi ülkede sanayi birikimi var. Bakın, birçok ülke var natürel dünyada. Yüzde 10’a tabi kimi ülkeler de var. Lakin ortalarında endüstride, sofistike, altyapı manasında en kıymetli ülke Türkiye. Çünkü Avrupa Birliği daha yüksek vergiye alışılmış ve Asya aslında yüksek vergiye alışılmış. Geriye Türkiye kalıyor. Yani yüzde 10’luk vergiye ek, gümrük vergisine doğal olup da sanayi üstü olan Türkiye var. o vakit üretiminizin bir kısmını buraya kaydırırsınız. Bu Avrupa Birliği için de geçerli, Asya için de geçerli.”

Şimşek, Türkiye’de yatırım manasında tekrar olumlu bir havanın var olduğunu belirterek, gelecek periyotta Londra ve Doha’da yatırımcılarla bir ortaya geleceklerini ve çeşitli ziyaretlerde bulunacağını da paylaştı.

“Kayıt dışı ile çabanın dozu çok daha artacak”

Kayıt dışılıkla çabanın devam edeceği bildirisini da veren Şimşek, “Kayıt dışı ile çaba ettiğimiz için gelen şikayetlere hürmet duymuyorum. Hakkaniyetle hareket edeceğiz. Mükellefler bizim için çok kıymetli. Kayıt dışı ile gayretin dozu çok daha artacak. Kontroller sayesinde vergi tahsilatında yüzde 111 artış oldu. Kazanıp da vergi vermeyenleri tespit ediyoruz. En büyük adaletsizlikle uğraşıyoruz. İşini hakikat yapanların hakkını savunuyoruz” değerlendirmesinde bulundu. – ANKARA