Bakan Yerlikaya: “Terörle nasıl mücadele ediyorsak, aynı kararlılığı siber suçlarla mücadelede de gösteriyoruz”
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Terörle, zehir tacirleriyle, halkımızın huzuruna kastedenlerle nasıl uğraş ediyorsak; birebir kararlılığı siber cürümlerle uğraşta de gösteriyoruz” dedi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Sentetik Medya ve Enformasyon Güvenliği Çalıştayı’nın açılışına katıldı. İrtibat Başkanlığında düzenlenen çalıştayda konuşan Yerlikaya, vakitle güvenlik kavramının değiştiğini ve yeni alanlarda güvenlik muhtaçlıkları doğduğunu söyledi. Bu alanlardan birinin de siber güvenlik olduğuna dikkati çeken Yerlikaya, terörle nasıl gayret ediliyorsa siber cürümlerle da o formda gayret edildiğini belirtti.
“Sentetik medya toplumsal huzurun sınandığı provokasyona açık bir alandır”
‘Sentetik medya’ kavramını “en yalın haliyle yapay zeka kullanılarak oluşturulan uydurma lakin gerçek üzere görünen görüntü, ses, imaj ya da metin içerikleri” olarak açıklayan Bakan Yerlikaya, “Sentetik medya içerikleri gerçekte yaşanmamış olayları olmuş üzere gösterebilir. Bir kişinin söylemediği sözleri söylemiş üzere yansıtabilir. ya da hiç var olmayan imgeler, hazırlanan içeriklerle var olmuş üzere aktarılabilir. İşte bu nedenle sentetik medya sadece bir teknoloji başlığı değil; tıpkı vakitte gerçeğin, güvenliğin ve toplumsal huzurun sınandığı provokasyona açık bir alandır” tabirlerini kullandı.
“Manipülasyon ve dezenformasyon riskini artırıyor”
Sentetik medyanın potansiyelinden faydalanırken karşılaşılabilecek risklerin de öngörülmesi gerektiğine dikkati çeken Yerlikaya, “Yapay zeka ve sentetik medyanın sunduğu imkanlar, makus niyetli ellerde toplumları manipüle eden, bireylerin haklarını ihlal eden ve kamu tertibini tehdit eden bir silaha da dönüşebiliyor. Manipülasyon ve dezenformasyon riskini artırıyor. Bilhassa deepfake teknolojileri, yani yapay zeka ile oluşturulan geçersiz görüntüler, ses kayıtları ve görseller, bugün artık sırf bir dijital kurgu değil; gerçek dünyada çok somut sonuçlar doğurabilecek bir tehdittir” dedi.
“Devlet yöneticilerinin, kurumların, hatta ulusların prestijine ziyan verebilir”
Yapılan birçok çalışmadan ve sonuçlarından bahseden Bakan Yerlikaya, “2023 yılında Science mecmuasında yayımlanan bir araştırma, geçersiz haberlerin toplumsal medyada gerçek haberlerden 6 kat daha süratli yayıldığını ortaya koydu. Tıpkı yıl Stanford Üniversitesi tarafından yürütülen bir öteki çalışma da gösteriyor ki iştirakçilerin yüzde 68’i deepfake görüntülerinin hangisi gerçek, hangisi değil hakikat formda ayırt edemiyor. Bu sonuçlar, sadece teknik bir sorunla değil; birebir vakitte bir algı ve güvenlik kriziyle de karşı karşıya olduğumuzu açıkça göstermektedir. Bu teknolojilerle oluşturulan içerikler, sırf bireylerin değil; devlet yöneticilerinin, kurumların, hatta ulusların prestijine ziyan verebilir” diye konuştu.
“Bu çabada yalnızca güvenlik güçlerinin gayreti kâfi değildir”
İçişleri Bakanlığı olarak Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı bünyesindeki siber hatalarla çaba üniteleriyle birlikte sentetik içeriklerin tespiti ve yayılımının önlenmesi için 7/24 çalışan güçlü bir yapıya sahip olduklarının altını çizen Yerlikaya, “Dijital platformlarda yapılan ihbarları titizlikle kıymetlendiriyor; bilhassa kamu tertibini bozmaya yahut halkımızı galeyana getirmeye yönelik içeriklere karşı süratle süreç yapıyoruz. Bunları da hem konvansiyonel hem de toplumsal medya üzerinden kamuoyuyla paylaşıyoruz. Fakat şunu da açıkça söz etmek isterim: Bu çabada yalnızca güvenlik güçlerinin eforu kâfi değildir. Tüzel altyapı güçlendirilmeli, toplumsal farkındalık artırılmalı ve uluslararası iş birliği sağlanmalıdır. Avrupa Kurulu’nun 2024 yılında yayımladığı ‘Yapay Zeka ve Dezenformasyon’ başlıklı rapor, devletlerin ‘sentetik medya konusunda ortak etik ilkeler’, ‘denetim mekanizmaları’ ve ‘teknolojik dengeleyiciler geliştirmesi’ gerektiğini vurgulamaktadır. Türkiye olarak biz de bu doğrultuda hem yasal düzenlemeleri hem de kurumsal kapasitemizi güçlendirmeye kararlıyız” dedi.
Gençlere davet yapan Yerlikaya, dijital dünyada maruz kaldıkları her içeriği yanlışsız kabul etmemelerini ve o içeriği sorgulamaları gerektiğini söyledi. İçeriğin kaynağının araştırılması gerektiğini vurgulayan Yerlikaya, dijital okuryazarlığın çağın en değerli vatandaşlık sorumluluklarından biri olduğunu belirtti. Sentetik medyanın dünyada yaşanan birçok bahiste sansür uyguladığını hatırlatan Yerlikaya, şöyle devam etti:
“İçerik üretiminde pek çok inovasyona ivme kazandırmaktadır. Lakin sentetik medyanın bunları yaparken ‘ifade özgürlüğü’ açısından nasıl bir tehdit oluşturduğunu Gazze’de yaşanan olaylar açık bir biçimde ortaya koymaktadır. Filistinli kardeşlerimizin sesi, dijital dünyanın karanlık dehlizlerinde susturulmaya çalışılmıştır. Gazze’nin öyküsü, Gazze’nin hakikati, insanlık onuruna ve vicdanına set çekilerek bastırılmaya çalışılmıştır. İrtibat Başkanlığımız tarafından yayımlanan raporlarda da görüleceği üzere Gazze’de yaşanan insanlık dramı sırasında Filistin yanlısı gönderilerin görünürlüğü kısmen ya da büsbütün kaldırılmıştır. Instagram, Youtube ve TikTok; Gazze’deki soykırımın imgelerini ve yardım davetlerini ‘içerik siyasetinin ihlal edildiğini’ ileri sürerek sıklıkla sansürlenmiştir. Filistin’in gözyaşlarını ve mazlumların feryadını haykıran paylaşımlar, algoritmanın prangalarına vurulmuş, dijital zindanlara hapsedilmiştir. Milletlerarası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü, yaptığı açıklamalarda ve paylaştığı raporlarda Filistinlilerin haklarını savunan toplumsal medya paylaşımlarına sansür getirildiğine ve Filistin’i destekleyen seslerin susturulduğuna dikkat çekmiştir. Gerçekten emsal durum 2017’de Myanmar ordusunun Rohingya Müslümanlarına yönelik soykırımı sırasında da yaşanmıştır. Birleşmiş Milletler nezdinde kurulan ‘Myanmar Bağımsız Soruşturma Mekanizması’, toplumsal medya platformu Facebook’un Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerini paylaşmadığını belirtmiştir. Birleşmiş Milletler, Facebook’un nefret telaffuzuna karşı yetersiz tedbir alarak, ‘soykırımı körüklemede’ değerli bir rol oynadığını söz etmiştir. Bu örnekler açıkça göstermektedir ki sentetik medya; global ölçekte hegemonya kurma gayreti içindeki toplumsal medya platformlarının enformasyon üzerindeki tahakkümünü pekiştiren yeni bir araç haline gelmiştir.”
“Terörle, zehir tacirleriyle, halkımızın huzuruna kastedenlerle nasıl uğraş ediyorsak; birebir kararlılığı siber cürümlerle uğraşta de gösteriyoruz”
Güvenlik muhtaçlığının vakitle değişerek günümüzde ‘siber güvenlik’ üzere bir kavramın da insan hayatına girdiğini söyleyen Yerlikaya, “Siber güvenlik, hem iç güvenliğin hem de dış güvenliğin vazgeçilmez ögelerinden biri oldu. Teknolojik ilerlemeler ve dijitalleşme, bizleri cam ekranların gerisine mahkum edip yalnızlaştırırken; sanal dolandırıcılık, yasa dışı bahis, çevrimiçi çocuk istismarı, siber zorbalık üzere yeni hata tiplerine kapı araladı. Dijital bağımlılığı körükledi. Organize hataların dijital biçimlerini üreterek, güvenlik tehditlerini ‘küresel’ bir boyuta taşıdı. Biraz evvel de değindim. İçişleri Bakanlığı olarak biz işte tam da bu noktada terörle, zehir tacirleriyle, halkımızın huzuruna kastedenlerle nasıl çaba ediyorsak; tıpkı kararlılığı siber kabahatlerle gayrette de gösteriyoruz. Çağdaş dünyanın en belirleyici güvenlik ögesi haline gelen siber alanda ülkemizin yüksek menfaatlerini koruyoruz” açıklamasında bulundu.
“112 bin 854 toplumsal medya hesabı erişime kapatıldı”
Siber alanda yapılan müdahalelere dair bilgileri paylaşan Yerlikaya, “Siber alandaki gayretimizin bir örneği olarak kabine devrimizde 237 bin 753 cürüm ögesi oluşturan hesap tespit ettik. 21 bin 214 URL hesabı engellendi, 112 bin 854 toplumsal medya hesabı erişime kapatıldı. Bu yılın birinci dört ayında ise 6 bin 765 URL hesabı ile 27 bin 304 toplumsal medya hesabının erişimi engellendi” dedi. – ANKARA
