Bilim insanları şaşkın: 2 bin yıllık makinenin gerçek amacı ne?

1901 yılında bir gemi enkazında bulunan Antikythera Düzeneği, ortadan geçen yüzyıllara karşın gizemini koruyor. Daha evvel yapılan CT taramaları aygıtın Güneş, Ay ve gezegenlerin pozisyonlarını gösterdiği, tutulmaları iddia edebildiği ve farklı takvim sistemlerini gösterebildiğini ortaya koymuştu. Lakin yeni bir araştırma, bu fonksiyonların ne kadar işe yaradığına dair kuşku uyandırıyor.

Arjantinli bilim insanları tarafından hazırlanan yeni simülasyonda, aygıtın dişli sistemleri üçgen biçimli diş yapılarına nazaran modellendi. Bu ayrıntı, evvelki yine üretimlerde göz arkası edilmişti. Simülasyon, üretim yanılgıları ve dişliler ortasındaki boşlukların tesirini de hesaba katarak düzeneğin çalışma formunu tahlil etti.

Sonuçlar şaşırtıcıydı. Düzenek sırf dört ay ileriye döndürülebildikten sonra ya takılıyor ya da dişliler birbirinden ayrılıyordu. Kullanıcının sistemi sıfırlaması ve yine başlatması gerekiyordu — tıpkı sorun çıkaran çağdaş bir yazıcıyı düzeltmeye çalışmak üzere.

Bu bulgular, Antikythera Düzeneği’nin hiçbir vakit tam manasıyla hassas çalışması için tasarlanmadığı, tahminen de gösterişli lakin fonksiyonel olmayan bir oyuncak olduğu fikrini gündeme getirdi. Yeniden de araştırmacılar, bu kadar karmaşık bir aygıtın sadece bir süs eşyası ya da eğlencelik olması için ziyadesiyle ustalıkla üretildiğini vurguluyor.

Araştırmanın öne çıkardığı bir öteki ihtimal ise, bugün elimizdeki bilgilerin kusurlu olduğu. CT taramaları sonlu çözünürlüğe sahip ve aygıtın deniz tabanında geçirdiği binlerce yıl, özgün yapısında bozulmalara neden olmuş olabilir. Yepyeni dişliler, günümüzde ölçülemeyen bir hassasiyete sahipti ve aslında uzun müddetli, gerçek kestirimler yapabiliyordu.

Her halükarda, Antikythera Sistemi antik mühendisliğin doruğu olarak bedellendiriliyor. Çağdaş teknolojinin sunduğu tüm imkanlara karşın, bu büyüleyici aygıtın gerçek maksadı hala çözülmüş değil.