Bosna Hersek Yüksek Temsilciliği’nden Bosnalı Sırp iktidar partilerine finansal yaptırım kararı
Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Sırp başkan Milorad Dodik liderliğindeki Bağımsız Toplumsal Demokratlar İttifakı (SNSD) ve bu partinin Sırp Cumhuriyeti (RS) entitesi hükümetindeki koalisyon ortağı Birleşik Srpska (US) partilerine bütçeden yapılan ödemeleri kesme kararı aldı.
Bosna Hersek’te 1992-95 yılları ortasındaki savaşa son veren Dayton Barış Antlaşması’nın uygulanmasını sağlamak maksadıyla milletlerarası toplum tarafından kurulan Bosna Hersek Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR), ülke dahilindeki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’ndeki (RS) iktidar partilerine yaptırım uyguladı. Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Schmidt, bugün düzenlediği harika basın toplantısında, ayrılıkçı açıklamalarıyla bilinen Bosnalı Sırp başkan Milorad Dodik liderliğindeki Bağımsız Toplumsal Demokratlar İttifakı (SNSD) ve bu partinin Sırp Cumhuriyeti (RS) entitesi hükümetindeki koalisyon ortağı Birleşik Srpska (US) partilerine bütçeden yapılan ödemeleri kesme ve partilerin kamusal gelirlerini Bosna Hersek Merkez Bankası’nın hesabına yönlendirme kararı aldı.
Basın toplantısında Schmidt, “Bu kararla, Sırp Cumhuriyeti’ndeki iktidar koalisyonunun Bosna Hersek’in temel unsurlarına ve anayasal tertibine yönelik ataklarına karşı koyan devlet kurumlarının gayretlerine dayanak sağlanmaktadır. SNSD ve US, kelam konusu taarruz hareketlerine öncülük etmektedirler. Bu hareketler, Dayton Barış Antlaşması’na bağlılıkla çelişmektedir” dedi.
“Dayton Barış Antlaşması’na hürmet göstermek bir tercih sorunu değildir”
Bosna Hersek’in egemenliği ve toprak bütünlüğünün tartışma konusu yapılamayacağını vurgulayan Schmidt, “Her iki entite ve Bosna Hersek’in kuzeydoğusunda Hırvatistan hududundaki Brçko bölgesinin Dayton Barış Antlaşması ile garanti altına alınan hakları vardır. Ama bu haklar, Dayton’a ve demokrasiye hürmet gösterilmesini gerektirir” diye konuştu.
Bosnalı Sırp iktidar partilerine yönelik yaptırım kararın derhal yürürlüğe gireceğini tabir eden Schmidt, “Bu partiler Dayton Antlaşmasına hürmet göstermeye başladıklarında bu kararı tekrar değerlendireceğim. Dayton aleyhinde hareket etmenin sonuçları var. Dayton Barış Antlaşması’na hürmet göstermek bir tercih sıkıntısı değildir. Bugün Butmir Kampı’na giderek, EUFOR Kumandanı ile toplantı yapacağım” dedi.
“Schmidt’in meşruiyeti, hakkı ve yetkisi yok”
Schmidt’in yaptırım kararına ait açıklama yapan RS entitesi Başkanı Dodik, “Ne kadar kibirli ahmaklar bunlar. Kendisi Saraybosna’ya boyun eğen bir ahmak. Öbür siyasi partilere ödeme yapılırken bize nasıl kesinti uygulanabilir? Demokrasi bu mu? Devlet bu mu? Biz parlamenter bir partiyiz, bunu neye dayanarak yapıyorsunuz? Sadece kendisini yasal kabul etmediğimiz için mi? Kendisi de kararları da umurumda değil” tabirlerini kullandı.
Schmidt’i “sahte sömürge valisi” ve “faşist” olarak nitelendiren Dodik, Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi’nin hukuken hiçbir meşruiyeti olmadığını savunarak kararların geçersiz olduğunu ileri sürdü. Dodik, “Christian Schmidt’in meşruiyeti, hakkı ve yetkisi yok. Partnerimiz olan Boşnaklar kendisini yetkili kabul ediyor, çünkü kendisi Sırp Cumhuriyeti’ne aleyhtar bir isim. Ama adımları, en çok şahsen Bosna Hersek’in sürdürülebilirliğine ziyan veriyor. Dünya üzerinde hiçbir devlet, böylesi müdahaleler sonrasında hayatta kalmış değildir” diye konuştu.
“Biz kendisiyle hesaplaşır, onu yargılar, kendi hapishanemize kapatır ve kendi kararımızı veririz”
Bosna Hersek’teki krizin tahlilinin Yüksek Temsilci Schmidt’in Bosnalı Sırp güçlerine teslim edilmesi olduğunu ileri süren Dodik, “Biz kendisiyle hesaplaşır, onu yargılar, kendi hapishanemize kapatır ve kendi kararımızı veririz. Şayet buraya (Sırp Cumhuriyeti entitesine) gelirse, kendisini tutuklayacağız. Tahlil, Schmidt ve aldığı kararların ihracıdır. O vakit biz de reaksiyon olarak aldığımız kararların uygulanmasını durdurur ve sürdürülebilir bir Bosna Hersek hakkında müzakereye başlarız” dedi.
Dodik, 6 yıl boyunca RS Başkanlığı misyonundan men cezası almıştı
RS entitesi Başkanı Dodik, ilk derece mahkeme kararıyla Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) kararlarına uymadığı gerekçesiyle bir yıl mahpus ve 6 yıl boyunca RS Başkanlığı misyonundan men cezası almıştı. Sırp önder, Bosna Hersek Mahkemesinin yetkisini tanımadığını açıklamasına ve RS entitesi meclisinde buna yönelik kararlar almasına öncülük etmesine karşın bir mühlet evvel avukatları aracılığıyla karara itiraz ederek yargı sürecini uzatmıştı. Tıpkı vakitte Bosna Hersek Savcılığı tarafından Bosna Hersek’in anayasal sistemine atak hatası işlediği kuşkusuyla soruşturma yürütülen Dodik, sözü alınması için mahkeme tarafından yapılan davetlere karşılık vermediği için kaçak durumuna düşmüş ve aleyhinde ülke genelinde tutuklama buyruğu çıkarılmıştı. Devlet seviyesindeki polis teşkilatı SIPA, dün akşam Doğu Saraybosna’da temaslarda bulunan Dodik’in tutuklanması için bir teşebbüste bulunmuş, ama bu girişime Sırp lideri ağır silahlarla koruyan RS entitesine ilişkin lokal polis üniteleri mani olmuştu. – SARAYBOSNA
