Çanakkale Kara Savaşları’nın 110. yıl dönümü etkinlikleri Şehitler Abidesi’nde törenle başladı

Çanakkale Kara Savaşları’nın 110. yıl dönümü aktiflikleri Şehitler Abidesi’nde merasimle başladı

ÇANAKKALE – Çanakkale Kara Savaşları’nın 110’uncu yıl dönümü anma aktiflikleri, Şehitler Abidesi’nde düzenlenen merasimle başladı.

Törene katılan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı Çanakkale Ruhunun, sırf geçmişe ilişkin bir hatıra değil; bugünün ve yarının en güçlü motivasyonu olduğunu lisana getirirken merasime konuk olarak katılan Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne ise “Türk dostlarımızla birlikte eski İtilaf Güçlerini temsil etmek üzere bugün huzurunuzda bulunmak büyük ve manalı bir onurdur.?Hep birlikte savaşanları onurlandırmalı ve gelecekte savaşmaya daha az muhtaçlık duyulacak daha âlâ bir dünya için birlikte gayret göstermeliyiz. Karşı taraflarda savaşmış olsak da bugün burada sağlam dostlar ve NATO müttefikleri olarak bulunuyoruz” dedi.

Çanakkale Kara Savaşları’nın 110. yıl dönümü merasimlerine Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı, Çanakkale Valisi Ömer Toraman, Çanakkale Boğaz ve Garnizon Kumandanı Tuğamiral Mustafa Biçen, Gelibolu 2’nci Kolordu Kumandanı Tümgeneral Rasim Yaldız, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, Avustralya Genel Valisi Sam Mostyn, Birleşik Krallık Türkiye Büyükelçisi Jill Morris, Birleşik Krallık Savunma Ataşesi Col Jim Torbet, Fransa Türkiye Büyükelçisi Isabelle Dumont, Fransa İstanbul Başkonsolosu Nadia Fanton, Fransa Savunma Ataşesi Deniz Yüzbaşı Nora Zelazlı, Yeni Zelanda Başbakanı Christopher Luxon, Yeni Zelanda Türkiye Büyükelçisi Greg Lewis, Avustralya Büyükelçisi Miles Armıtage, Hindistan Türkiye Büyükelçisi Muktesh Pardeshi, Avusturya Türkiye Büyükelçisi Gabriele Juen, Senegal Savunma Ataşesi Albay Boucar Sene, Güney Afrika Askeri Ataşesi Albay Ivan John Afrikander, Macaristan Büyükelçi Temsilcisi Valéria Kıcsı, Macaristan Savunma Ataşesi Albay János Hess, Pakistan Büyükelçiliği Müsteşarı Saleem Qazi, Pakistan Savunma Ataşesi Brig General Imran Noor, Kanada Türkiye Büyükelçisi Kevin Hamilton, Kanada Savunma Ataşesi· Capt Robert Taylor ve çok sayıda davetli katıldı.

Tören

“Çanakkale Ruhu, sadece geçmişe ilişkin bir hatıra değil; bugünün ve yarının en güçlü motivasyonudur”

Törende konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı; “Bugün burada, Türk milletinin kahramanlık ve fedakarlıkla yazdığı büyük bir destanı, Çanakkale Zaferi’nin 110’uncu yıldönümünü anmak üzere bir ortaya gelmiş bulunuyoruz. Tarihin en kuvvetli imtihanlarından biri olan Çanakkale’de 110 yıl evvel karşı karşıya gelen milletlerin, ‘dünün hasımları, bugünün dostları’ anlayışıyla burada bir ortaya gelmesi, barışın ve ortak insanlık kıymetlerinin en manalı tabiridir. Bu manalı buluşmada bizlerle birlikte olan değerli konuklarımıza ‘hoş geldiniz’ diyorum. Çanakkale, yalnızca askeri bir muvaffakiyet değil; bir milletin bağımsızlık tutkusunun, vatan sevgisinin ve hür yaşama iradesinin abideleştiği bir yerdir. Bu topraklarda toprağa düşen her bir Mehmetçik, bugün sahip olduğumuz özgürlük ve onurun temelini atmıştır. Bu vesileyle, bizleri bu ulu zafere ulaştıran tüm şehitlerimizi ve gazilerimizi rahmetle, minnetle ve hürmetle yad ediyorum. Ruhları şad olsun. Çanakkale, sırf bir cephe çizgisi değil, bir dirilişin, bir direnişin ve bir varoluş gayretinin ismidir. Seddülbahir’de, Arıburnu’nda, Conkbayırı’nda Mehmetçik yalnızca düşmana değil, emperyalizme, sömürüye ve tahakküme karşı da savaştı. Matematiksel üstünlüğün, teknik donanımın zaferi garantilemediği bu savaşta, hesaba katılmayan fakat alanda belirleyici olan bir güç vardı: Türk milletinin toprağına, bayrağına ve özgürlüğüne duyduğu sarsılmaz bağlılığı. O bağlılık sayesinde, Mehmetçik sadece vatanını değil, tıpkı vakitte insanlığın onurunu da savundu. Sayıca, silahça üstün olanlara karşı; inanç, vatan sevgisi ve sarsılmaz bir iradeyle karşı durdu. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum’ kelamı, işte bu çabayı tarihin en ulu sayfalarına mühürlemiştir. O gün, kurşunla değil, imanla yazılan bir destandı Çanakkale. Türk ordusunun kahramanlığı, milletimizin iradesi ve fedakarlığı, dünya tarihine unutulmaz bir iz bıraktı. Savaş meydanlarında sayılarla ölçülemeyen pahalar vardı: Mehmetçiğin sarsılmaz imanı ve milletin duası. Bugün hala birebir ruhu taşıyoruz. Çanakkale, Türk milletinin tarih boyunca kaç badireler atlattığını lakin asla boyun eğmediğini gösteren bir dönüm noktasıdır. Malazgirt’ten Çanakkale’ye, Sakarya’dan 15 Temmuz’a kadar kaç cephelerde yazılan bu tarih, milletimizin bağımsız yaşama kararlılığının kesintisiz sözüdür. Dün Çanakkale’de toprağını canıyla savunan bu millet, bugün de yerli ve ulusal savunma sanayii atılımlarıyla tıpkı ruhu yaşatmaktadır. Kendi tankını, uçağını, gemisini, silahını üreten bir Türkiye; yalnızca bölgesel değil, global ölçekte barışın teminatı olma yolunda ilerlemektedir. Geçmişte cephede vatanı savunan Mehmetçik’in mirasını bugün, yerli ve ulusal teknolojilerle geleceğini inşa eden gençlerimiz onurla taşımaktadır. Bu manada Çanakkale Ruhu, sadece geçmişe ilişkin bir hatıra değil; bugünün ve yarının en güçlü motivasyonudur. Zira biz biliriz ki, bağımsızlığını diğerlerine emanet eden bir milletin geleceği yoktur. Bugün de dünyanın birçok yerinde, mazlumlar birebir zulme direnmekte; kendi Çanakkalelerini yaşamaktadır. Filistin’de geneli çocuk binlerce insan şehit olurken, insanlık sessiz; kadim kentler yakılırken, vicdanlar sessiz kalmaktadır. Bilinmelidir ki, bu millet geçmişte nasıl mazlumun yanında durmuşsa, bugün de tıpkı duruşu sergilemekten vazgeçmeyecektir. Tarih bizi, sırf savaşları kazanan değil; adaletin, merhametin ve insanlığın da sesi olan bir millet olarak yazmıştır, yazacaktır. Bugün burada yalnızca bir zaferi değil; bir ahlakı, bir duruşu, bir medeniyet anlayışını anıyoruz. Çanakkale, Türk milletinin tarih boyunca taşıdığı adalet hissinin, barış dileğinin ve insanlık onuruna duyduğu hürmetin da simgesidir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, ‘Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.’ sözleri, geçmişin düşmanlıklarını aşan derin bir insanlık anlayışının sözüdür. Bu vesileyle, düşmanlıkların kardeşliğe, acıların anlayışa dönüştüğü bu topraklardan, tüm dünyaya sevgi, hürmet ve barış dolu bir gelecek için el ele verme daveti yapıyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının önderliğinde kazanılan zafer, geçmişimizin anısı ve geleceğimizi aydınlatan bir ışıktır. Bu mirasa sahip çıkmaya, yerli ve ulusal kıymetlerimizi büyütmeye, barış dolu bir gelecek için çalışmaya devam edeceğimizi bir defa daha kararlılıkla tabir ediyorum. ‘Çanakkale geçilmez’ diyen o irade, bugün hala ayaktadır. ve biz, o iradeye layık olmak için var gücümüzle çalışacağız. Bu vesileyle başta Anafartalar Kahramanı, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere; bu toprakları bize emanet eden tüm şehit ve gazilerimizi rahmetle, minnetle anıyor; barışın, adaletin ve insanlık onurunun hükümran olduğu bir dünya dileğiyle sözlerime son verirken, hepinizi hürmetle selamlıyorum” biçiminde konuştu.

“Hep birlikte savaşanları onurlandırmalı ve gelecekte savaşmaya daha az gereksinim duyulacak daha yeterli bir dünya için birlikte efor göstermeliyiz”

Törende konuşan Birleşik Krallık Kraliyet Prensesi Anne, “Bu sabah gösterdikleri son derece nazik ve sıcak karşılama için Türkiye halkına teşekkür ederim. Yüz on yıl evvelki bu acımasız seferde her tarafta şahit olunan hizmet ve fedakarlıkları anarken, Türk dostlarımızla birlikte eski İtilaf Güçlerini temsil etmek üzere bugün huzurunuzda bulunmak büyük ve manalı bir onurdur.? Bugün, Türkiye ve eski Osmanlı Devleti’nden, Birleşik Krallık ve İrlanda’dan, Avustralya, Yeni Zelanda, bölünmemiş Hindistan ve başka İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinden, Fransa ve denizaşırı topraklarından, seferin uzun süren acıları sırasında ölen ya da yaralanan tüm yiğit ruhları selamlıyoruz. Bu büyük çatışmanın gazileri yıllar geçtikçe hayatlarını kaybederken, onların anılarının asla solmamasını sağlamak hepimizin ortak sorumluluğudur.? İngiliz Milletler Topluluğu Savaş Mezarları Komisyonu Başkanı olarak, bu tarihi alanların korunması için Türk dostlarımızla el ele vererek bu süper yarımadada yürütülen çalışmaları görmekten memnuniyet duyuyorum. Şehitlerin anısını yaşatmak için yapılan çalışmaları takdirle karşılıyorum. Geçmişten aldığımız derslerle birlikte bu anma bayrağını gelecek kuşaklara aktarma vazifemiz var. Daima birlikte savaşanları onurlandırmalı ve gelecekte savaşmaya daha az gereksinim duyulacak daha uygun bir dünya için birlikte uğraş göstermeliyiz. Gelibolu harekatı sırasında tüm tarafların yaşadığı acı, kayıp ve ıstırap hayal bile edilemezdi. Bununla birlikte, yüz on yıl evvel kum ve çamurda yaşanan çaresizlikten kayda kıymet olumlu sonuçlar çıktığını gördük.? Karşı taraflarda savaşmış olsak da bugün burada emniyetli dostlar ve NATO müttefikleri olarak bulunuyoruz. Hakikaten de bu dikkate paha ve memnuniyet verici uzlaşma, Türkiye’nin 1952 yılında bağımsız ve hükümran bir cumhuriyet olarak NATO’ya katılmasıyla, nispeten kısa bir jenerasyon içinde gerçekleşmiştir.? Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan bir cumhuriyet. Genç Mustafa Bey’in hem seçkin bir cephe kumandanı olarak referanslarını parlattığı hem de kahramanlık konusunda ün kazandığı yer Gelibolu cephesiydi. Buradaki tecrübesi onu hem askeri bir önder hem de bir devlet adamı olarak şekillendirmiştir. 1934 yılında söylediği ölümsüz kelamlar bu kavramı harika bir biçimde somutlaştırmaktadır: ? ‘Sizler, Mehmetçiklerle yan yana koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.’ Bu topraklarda yaşanan çetin savaşların yerini kalıcı dostluklara ve güçlü ittifaklara bırakmasını sağlayan bu gibi sözleri geleceğe taşımalıyız.? Bugün burada temsil edilen tüm uluslara en içten hürmetlerimi sunuyorum. Eski İtilaf Devletleri ismine Gelibolu’nun anısını ve birlikte geleceğimizi selamlıyorum” diye konuştu.

“110 yıl evvel büyük savaşlara, kan ve gözyaşlarına sahne olan bu topraklar, artık huzurun ve barışın diyarıdır”

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ise “Çanakkale’de büyük ve parlak bir zafer kazanarak Çanakkale’yi geçilmez yapan kahraman Mehmetçiklerimizi rahmetle ve hayırla yad ediyorum. Kutsal ruhları şad olsun. Ayrıyeten, 110 yıl evvel bu topraklarda ülkeleri için savaşan askerleri, hayatlarını burada kaybedip bu toprakların ebedi sakinleri olan ve Mehmetçikle koyun koyuna ve huzur içinde yatan itilaf devletleri askerlerini de hürmet ile hatırlıyor ve hürmet ile anıyorum. Türk milleti için çok müstesna ve çok değerli bir alanda merasim yapıyoruz. 110 yıl evvel, kıyametin koptuğu bu topraklarda, Mehmetçik sıradağlar üzere durmuş, kendisinden fiziki olarak kat kat üstün güçlere karşı vatanını aslanlar üzere savunmuş, milletinin varlığı, vatanının bağımsızlığı ve kutsal kıymetlerine olan bağlılığı için canını hiçe saymış, denizden de karadan da havadan da Çanakkale’yi geçilmez yapmıştır. Yok oluş sürecinde olduğu düşünülen Türk Milleti, Çanakkale’de ayağa kalkmış, tabiri caizse küllerinden yine doğmuştur. Memleketimizin kararan ufuklarında şafak sökmüş, ulusal uğraşımızın işaret fişekleri havaya atılmış, Cumhuriyetimizin temelleri atılmıştır. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bu topraklarda bir güneş üzere doğmuş ve milletimizin kalbindeki yerini almıştır. Binlerce Mehmetçik, sessiz ve mütevazi ömürlerini, en sevdiklerini bırakarak Çanakkale’ye gelmiş, burada vatan savunmasında aslan kesilmiş, Çanakkale’yi geçilmez yapıp büyük bir zafer kazandıktan sonra sessiz ve mütevazı ömürlerine geri dönmüştür. Bu topraklar için toprağa düşüp, şehit olanların ise son cümleleri “Vatan Sağolsun” olmuştur. O civanmert neferler, vatan ve millet vazifelerini ziyadesiyle yerine getirip kalbimizdeki ve tarihteki en müstesna yerlerini almışlardır. Bugün vatanın sağ olan evlatları, Onları o büyük kahramanları hayırla ve şükranla yad etmektedir. Çanakkale’nin bütün kumandanları da kahramanca harp etmiş, Mehmetçiği çok düzgün sevk ve yönetim etmiş, askerlerinin daima önünde olmuşlar ve askerlerine moral ve cüret vermişlerdir. Çanakkale’yi geçilmez yapan Komutanlarımızı; Enver Paşamızı, Cevat Paşamızı, Kazım Karabekir Paşamızı, Mareşal Fevzi Çakmak Paşamızı, Esat Paşamızı, Vehip Paşamızı, Şehit Hüseyin Avni Bey’i, Şefik Aker’i, Şehit Yüzbaşı Yusuf Kenan’ı, Şehit Teğmen İbrahim Naci’yi ve bütün Komutanlarımızı hürmet ve rahmetle anıyorum. Çanakkale’de cephe önünde savaşanlar da cephe gerisinde misyon yapanlar da vazifelerini çok düzgün yapmışlar ve en sonunda Allah’ın yardımı da yetişerek, tarihin altın sayfalarına yazılacak büyük bir zafer kazanılmıştır. Binlerce yıllık tarihi geçmişe sahip olan Türk Milleti, ulu ve onurlu sayfalarına birini daha eklemiştir. Savaş meydanlarının muzaffer kumandanı, Anafartalar Kahramanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk bu topraklarda tarih sahnesine çıkmış, milletimizin itimadını ve sevgisini kazanmış, Ulusal Çabamıza ve Cumhuriyetimize giden yol burada yani Çanakkale’de başlamıştır. Mustafa Kemal’in parlak zekası, hamaseti, azmi ve liderliği burada ortaya çıkmış ve Türk Milleti aradığı önderini Çanakkale’de bulmuş ve bu topraklarda başlayan seyahat, şiddetli savaşlardan sonra Cumhuriyetimizle taçlanmıştır. Çanakkale’yi geçilmez yapanları, bu toprakları bize vatan yapanları, Cumhuriyetimizi kuranları hürmet ve şükran hislerimizle anıyoruz. O büyük insanları unutmadık ve asla unutmayacağız. Uzak diyarlardan törenlerimize teşrif eden Sevgili Konuklarımız, 110 yıl evvel büyük savaşlara, kan ve gözyaşlarına sahne olan bu topraklar, artık huzurun ve barışın diyarıdır. Bu hoş toprakların üstünde artık barış rüzgarları esmekte, Çanakkale Boğazı özgürce akıp gitmektedir. Bu topraklar için toprağa düşen şehitlerimiz, bu toprakların bağrında yattığı üzere, yabancı ülkelerin hayatlarını kaybeden askerleri de bu toprakların sevgi ve huzur dolu bağrında yatmaktadırlar. Mehmetçikle koyun koyunadırlar. Onlar da bu toprakların ebedi sakinleridirler. Bugün törenlerimizi huzur ve barış içinde beraberce yapıyoruz. Sizleri burada görmekten büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Buraya daha sık ve daha kalabalık gelmenizi dilek ediyoruz. Onbinlerce, yüzbinlerce yabancı konuğumuzu Çanakkale Tarih Alan’da görmek ve konuk etmek istiyoruz. Sizin evlatlarınız artık bizim evlatlarımız olmuşlardır. Onlarca ülkenin anısı olan bu müstesna toprakları gözümüz üzere koruyoruz. Burası, dünyanın en yeterli korunmuş savaş alanı ve dünyanın en büyük açık hava müzesidir. Buradaki tek bir kesim taşa bile kültürel miras olarak bakıyor, koruyup kolluyoruz. Bizim için, canımızdan aziz bildiğimiz bir vatan kesimi olan bu toprakların, sizler için de kıymetli ve anılarının yüksek olduğunun farkındayız. Saygıdeğer konuklarımız, Çanakkale Kara Savaşlarının başlangıcının 110. yıl dönümü merasimlerine teşrif etmenizden ötürü farklı başka şükranlarımızı arz ediyoruz. Çanakkale Ruhu’nun doğduğu bu müstesna toprakların manevi atmosferini en derin formda hissetmenizi dilek ediyoruz. Bu toprakların altında kefensiz yatan şehitlerimizi ve kahraman gazilerimizi rahmetle ve minnetle anıyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü ve silah arkadaşlarını hürmet ile anıyor, hayırla yad ediyoruz. Bu toprakları bize vatan yapanları, Çanakkale’yi geçilmez yapanları unutmadığımızı ve ebediyen unutmayacağımızı bir kere daha söz ediyoruz. Bu topraklarda ülkeleri için savaşan ve Mehmetçikle koyun koyuna yatan yabancı askerleri de hürmetle hatırlıyoruz” dedi.

Konuşmaların akabinde Kur’an-ı Kerim tilaveti yapıldı ve şehitler için dua edildi. Daha sonra askeri bando eşliğinde askeri birlik, konuk askerler, gaziler ve izciler resmi geçit merasimi ve SOLOTÜRK şov uçuşu gerçekleştirdi. SOLOTÜRK gösterisi nefesleri kesti.