CHP’li Gürer: Zirai don bahçeleri vurdu, geçti

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Niğde’nin Çamardı ilçesinde don felaketinden etkilenen üreticileri ziyaret etti. Fethi Gürer, “Zirai don bahçeleri vurdu, geçti” dedi.

“Don afeti can kaybı olmamış, çok şiddetli bir sarsıntı üzere iz bıraktı. Gelecek yıla da yansıyacak meseleler oluştu” diyen Gürer, “Niğde’nin Çamardı ilçesi, misket elmasının en ağır olduğu bölge. Bu bölgenin elması, tadıyla ve özelliğiyle tercih edilen bir eser. Fakat bu yıl don, eseri adeta yok etti” tabirini kullandı.

Fethi Gürer, Niğde Ziraat Odası Başkanı Bilal Çınar’la görüştü. Dondan felaketinden bölgede bahçe eserlerinin büyük ziyan gördüğünü, ceviz ağaçlarının yeşermediğine dikkati çeken Çınar, sorunun 2 yıl boyunca eser elde edemeyecekleri bir noktaya evrildiğini belirtti.

”Bu sene de elma alamayacağız”

Çamardı ilçesindeki üreticilerden, 22 dönüm elma bahçesi sahibi Bilal Deveci de yaşadıkları don felaketine ait kayıplarını şöyle anlattı:

”Bu sene bu dondan ötürü hiçbir tane misket elmasında kısımda eser yok. Tamamını soğuk vurdu. Kayısılarımızı, cevizlerimizi büsbütün yok etti. Bizim bahçede ziyan tespiti yapılmadı. Artık tespit yapmaya geldiklerinde, bu gözlerin bu biçimde öldükleri görüldüğünde, bu yıl eser artık yok. Seneye tekrar olmaz. Eser… Çiçek bu, bir yıl verir bir yıl vermez. Bakın şuradaki bu çiçekler, bir yıl verir bir yıl vermez. Bu, bu yılki çiçekleri vurduğu için seneye de vermez.

Çamardı’da dondan etkilenen çiftçimiz aşağı üst 2000-2500 ortası. Zirai kredilerimiz dolu, ilaç alamıyoruz zira meyve olduğu vakit ilacı veresiye alıyorduk. Artık meyve olmadığı için vermiyorlar. Lakin alırsak tefeciden alacağız, parayı o denli alacağız.

Bunların gübresini atmak mecburiyetimiz var. Lakin biz bu sene bakım yapamazsak daha çok etkileyecek. Yani şu anda bakım yapabilecek halimiz yok. Artık ben ilacı gübreye versem, adamın mahsulü yok, diyor. ‘Nereden alacağım parayı?’ diyor. Adam, ‘Nasıl ödeyecek parayı?’ diyor. Gelir genelde hasat devrinde…Tek elma değil ki, kayısı, kiraz da var mesela. Onlar da hepsini vurdu. Cevizin ağacını da vurmuş, büsbütün don.”

”Don felaketi farklı kesitleri etkiliyor”

Zirai donun farklı kısımları de etkilediğini belirten Fethi Gürer, “Donun tesiri, süreç içinde tarım çalışanları için de çiftçimiz için de buradaki esnafımız için de mağduriyet yaratacak. Zira bu yıl bakım yaparken, meyve olmadığı için daha az ilaç, daha az gübre kullanılacak. Bu durumda bayilerin stokları şişecek. Fiyat istikrarsızlığı oluşacak” sözünü kullandı.

Don felaketinin tarım personelleri ve esnafı da etkilediğini vurgulayan Gürer, “Bu yıl meyve olmadığı için çiftçi bakım yapamıyor. İlacını, gübresini alamıyor. Bu, yalnızca çiftçiyi değil, bölgedeki tarım emekçilerini de esnafı da etkiliyor. Eser olmayınca emekçi gelmiyor, esnaf eser satamıyor. Bu sorun zincirleme bir tesir yaratıyor” diye konuştu.

Niğde Tarım Vilayet Müdürlükleri’nin Çamardı’da tespit çalışmaları yapmadığını belirten Gürer, “Çamardı ilçesindeki elma bahçeleri, kiraz bahçeleri, ceviz bahçeleri don nedeniyle çok etkilenmiş. Buralarda bir an evvel tespitler gerçekleştirilsin. Niğde’nin birtakım bölgelerinde bu tespitler yapılmıştı. Bugün bunun burada yapılmadığını öğrenmiş olduk” dedi.

“Bu ağaçlarda ne eser var ne de umut”

Don felaketinin armut ağaçlarına tesirine ait de konuşan Gürer, şunları kaydetti:

“Bulunduğumuz yer, Niğde’nin Demirkazık ve Aladağlar’ın da yer aldığı bir bölge. Hâlâ dağda kar var. Donun misket elmasına verdiği büyük zararın çok sayıda fide ve çiçeği de kuruttuğu burada somut olarak görülüyor. Bunlar artık gelecek sene de eser vermeyecek. Hem eser kaybı, hem de bahçecilik yapanların bu yıl geçimlerini neyle yapacakları sorun. Biz kanun teklifini verdik: Borçlar en az 3 yıl ertelensin, don nedeniyle etkilenen çiftçinin faizleri kesinlikle silinsin. Yoksa burada da görüldüğü üzere, bu ağaçlarda ne eser var ne de umut. Gelecek yıl da bu ağaçların büyük kısmı eser vermeyeceği için sadece bu yıl değil, gelecek yıl da… Şu anda bölge bahçelerimizde tarımla uğraşanlar kaybetmiş durumdalar. Armutta da görüldüğü üzere bir tane kurtulan eser yok. Bu armut… Bölgedeki tüm armut ağaçları bu türlü mi? Benim köydeki armut ağacı daha kötü. Uzaktan gözle daha kötü. Bizim köydeki armut ağacında da bu yıl eser yok. İşte bunlar armut olacaktı, çiçek… Bunlar çiçekte kaldı, hepsi. Ve armut ağacı da don nedeniyle çok önemli biçimde etkilenmiş. Şu ağaçta bir tek meyve olmayacak.”

Çamardı’da ceviz ağaçlarının da don felaketinden kıymetli ölçüde etkilendiğini vurgulayan CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Artık birçok kısımlar da kurudu ve çabucak hemen hiç ceviz yok. Ceviz yaprak dahi yok. Vazgeçtik. Cevizle ilgili en çok etkilenenlerden biri de bölgedeki ceviz ağaçları. Don, ceviz ağaçlarından bu yıl eser alınmasını ortadan kaldırmış durumda. Seneye dahi olmaz. Aslında göz yapması, gövermesi gerektiği bir süreçteyiz fakat ne göz var, ne yaprak var, ne göverme var. Ceviz ağaçları tam manasıyla bölgede donun tesiriyle eser vermeyi bıraktı. Kıymetli kısmı gelecek yıl ağaç olarak da yaşayıp yaşamayacağı meçhul durumda. Demirkazık tepesinin çabucak altında bağlar, bahçeler… Ondan büyük ölçüde etkilendi. Ne elma var, ne kiraz var, ne kayısı var, ne nektarin var. Bir de cevizde esasen Türkiye’nin ? ceviz yeterliliği vardı. Ceviz ağaçları don nedeniyle etkilendi. Bu yıl Türkiye’de ceviz de daha çok ithal edilecek, ithalata mecbur kalacağız. Ağaçlarda hepsi büyük ölçüde ziyan görmüş durumda.”

Bir üretici, kirazdan 2, kayısıdan 4-5, elmadan 25-30, cevizden ise 7-8 ton kaybı olduğunu söz ederken, bu yıl bahçesinde hiç eser olmadığını belirtti.