Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, savaş mağduru çocukların ağıtlarını dünya sahnesine taşıyacak
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası (CSO), duayen şef Rengim Gökmen idaresinde dünyadaki savaşlara, şiddete, çocuk vefatlarına ağıt niteliğinde yazılan ve bestelenen sahne kantatının dünya prömiyerini sanatseverlerle buluşturmaya hazırlanıyor.
Ankara Bilim Üniversitesi Prof. Dr. Yavuz Demir’in librettosunu yazdığı, genç ve üretken orkestra şefi ve bestekar Hasan Niyazi Tura’nın bestelediği “Sesler ve Küller: Karanlığın Orta Yerinde Küçücük Bir Kalpten Yükselen Ağıt” isimli sahne kantatı, 18 Nisan’da CSO Ada Ankara Ziraat Bankası Ana Salon’da dünya prömiyeri yapacak.
Konserde, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrasına, Devlet Çoksesli Korosu eşlik edecek ve yapıtı çocuk solist Ada Reyhan Günay, sopranolar Hülya Kazan, Ceren Aydın, bariton Kamil Kaplan seslendirecek.
“Dinleyenlerin sıkılmadan dinleyebilecekleri ve sinema üzere izleyebilecekleri bir eser”
Şef Rengim Gökmen, prova öncesi AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir sahne kantatı olan yapıtın operatif karakteri yüksek olduğundan opera olarak sahnelenebileceğini belirtti.
Prof. Dr. Yavuz Demir ve Hasan Niyazi Tura’nın yapıtını, solistler, koro ve orkestra olarak tasarladıklarını belirten Gökmen, “Eserin anlatılışının temelinde çocuk var. Çocukların savaşlarda uğradıkları zulme ve onların kayıplarına işaret ediyor.” dedi.
Her savaşta sivillerin öldüğünü, bunlar ortasında en saf olanların ve hiçbir şeyden haberleri olmayan çocukların kaybının ise herkesi derinden üzdüğüne işaret eden Gökmen, bu durumun geçmişten beri değişmediğini kaydetti.
Gökmen, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Eser, Filistin’de, Gazze’de yaşanan dram, daha evvelce Bosna’da yaşanan dram, İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan çocuk vefatları ve bunların hepsine bir gönderme. Çocuklara yapılan zulmü toplumların beynine kazımayı ve önleyici yaklaşımlarımızı olabildiğince geliştirmemizi ortaya çıkaran bir eser. Yapıtın ekseninde solist olarak bir çocuk var, solistimiz Ada seslendirecek. Ada, konservatuvar öğrencisi olmasına rağmen birinci sefer bu işin altına giriyor ve çok başarılı. Öteki üç solistimiz Hülya Kazan, Kamil Kaplan, Ceren Aydın, çok başarılı ve profesyonel sanatkarlar.”
CSO ve Devlet Çoksesli Korosunun ülkenin başarılı sanat kurumlarından olduğunu, yapıtta bu türlü bir birleşimden büyük başarılı sonuç çıkacağını belirten Gökmen, kendisi için de 18 Nisan akşamının tarihi bir akşam olacağını söyledi.
“Müzik literatürü, bir saatin nasıl geçtiğini anlayamayacakları sahne kantatı kazandı”
Eserin müziğinin dramatik tesirinin yüksekliğine dikkati çeken Gökmen, “Hem çalanların hem dinleyenlerin sıkılmadan dinleyebilecekleri ve sinema üzere izleyebilecekleri bir eser. Bir saat sürüyor fakat bir saatin nasıl geçtiğini anlayamayacakları bir sahne kantatı kazandı müzik literatürü.” sözünü kullandı.
Dünya prömiyerinin 23 Nisan kutlamalarına yakın olmasının da manalı olduğunu belirten Gökmen, “Günümüzde savaşların olduğu bir dünyada ağıt niteliğinde bir yapıtın çıkması ve 18 Nisan’da yapılması daha da değerli oldu.” diye konuştu.
“Hüzünlü bir eser olacak”
Besteci Hasan Niyazi Tipe da librettonun çok dokunaklı olduğunu, her hecesinin notalarını beraberinde getirdiğini belirterek, Prof. Dr. Yavuz Demir’i tebrik ettiğini söyledi.
Tura, “Böyle bir librettoya beste yaptığım ve opera tipindeki birinci bestemi bu biçimde meydana getirdiğim için çok memnunum. Bütün dünyanın gözü önünde cereyan eden, medeniyetlerin üç maymunu oynadığı savaşlara sanatsal açıdan dokunaklı duruş sergileyen bir eser ortaya çıktı. Yapıtın beste kademesi çok çılgınca oldu ve 1,5 ayda besteledim. Evvel vokal çatıyı, bütün müzikleri meydana getirdim ki, müzikçiler ve koro çalışmaya başlayabilsin. Ardından orkestrasyonu yapıp prömiyere yetiştirebildim.” halinde konuştu.
Her bestekarın meydana getirmeye çalıştığı özgün müzik lisanı ve anlatımı olduğunu anlatan Çeşide, şunları kaydetti:
Besteci ve şef Çeşide, Sesler ve Küller’in bir perdelik opera yapıtı olduğunu ancak yapıtı birinci evvel dekor, kostüm ve dramaturji olmadan yapacakları için “sahne kantatı” olarak nitelendirdiklerini lisana getirdi.
Tura, “Esere müzik odaklı çalıştım. Çocuk solistimiz sevgili Ada, çok cüret isteyen bir işe girişti. Repertuvara baktığınız vakit çocuk solist odaklı eser sayısı çok az. Orkestra, solistler, koro ile izleyicinin bir şeyler bulabileceği müzikler sunmaya çalıştım. Hüzünlü bir eser olacak. Bedelli müzikseverleri bu çalışmayı kendilerine sunmaya davet ediyorum.” tabirlerini kullandı.
“Eserler, uzun yılların ve çok fazla olayın birikimi sonucunda hayata geçer”
Eserin librettosunu yazan Ankara Bilim Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yavuz Demir de sanat yapıtlarının bir anda ortaya çıkan eserler olmadığını, uzun vakit üzerinde düşünülerek heyecan duyulduğunu ve kimi vakit tedirginlik de duyulabildiğini söyledi.
Demir, yapıtın merkezinde çocuğun yer almasının nedenini ise şu sözlerle anlattı:
“Biz büyükler, küçüklere oynayabilecekleri, yaşayabilecekleri alan bırakmıyoruz. Herhalde hatası olan biziz. Sait Faik, ‘Son Kuşlar’ öyküsünün son paragrafında şöyle söyler: ‘Çocuklar sizin için üzülüyorum zira biz çok çiçek gördük, çok çimen çiğnedik, çok kuş gördük lakin ne yazık siz göremeyeceksiniz.’ Tahminen de Sesler ve Küller, Sait Faik’in bıraktığı yerden bir devam olabilir, bilmiyorum, dinleyenler, okuyanlar bu kararı versinler.”
Milli Caba’nın 100. yılına ithafen yazdığı “Yankılı Tepeler” yapıtının birinci librettosu olduğunu, bu yapıtın Yankılı Tepeler’deki birçok imgeyi diğer halde ortaya çıkardığını söyledi.
“Sanat olmadan hiçbir şeyi tabir ve icra edemeyeceğiz”
Sesler ve Küller’in ilerleyen vakitte opera olarak da seyircinin karşısına geleceğini belirten Demir, şunları kaydetti:
“Sanat yapıtları, aslında insanlığı güzelleştirmenin tek kaynaklarından birisidir. Bütün savaşlara ve acılara karşın estetiğin galip geleceğine inanıyorum. Daha keyifli ülkeyi yaratabilmek, insanlığın barış içerisinde yaşayabilmesi için insanların kesinlikle sanata muhtaçlık duyduklarına inanıyorum. Sanat olmadan hiçbir şeyi tabir ve icra edemeyeceğiz. ‘Mesuliyet’ dediğiniz şey aslında meşrutiyeti doğurabilecek temeldir, mesuliyetin de tek tezahürü yer sanattır. Yüksek sanatı olmayan milletler fakat sokakta bağırıp çağırabilirler.
Sanatla tezahür eden her türlü legal hareket, mutlak suretle herkes tarafından kabul görecektir. Sesler ve Küller’in final sahnesinde çok enteresan kapanış yapıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) uzun yıllardır ‘Dünya beşten büyüktür.’ diyerek siyasal çözümsüzlüğün geldiği noktayı tabir etmesini, tam da bunu destekleyen estetik finalle yapıtın sonunda bildirimizi veriyoruz. Kıymetli seyircilerimizin geldiklerinde bu bildirisi göreceklerini ben de heyecanla bekliyorum.”
Reklamdır
