Danıştay Başkanı Yiğit: “Dosyaların karara bağlanmasındaki süre 2020 yılında 668 gün iken, 2024 yılı itibarıyla 413 güne inmiştir”
Danıştay‘ın 157’nci Kuruluş Yıl Dönümü Töreni’nde konuşan Lider Zeki Yiğit, “Dosyaların karara bağlanmasındaki ortalama mühlet 2020 yılında 668 gün iken, beş yıllık müddet sonunda 2024 yılı prestijiyle belgelerin ortalama görülme müddeti 413 güne inmiştir. Gayemiz ve uğraşımız bu süreyi daha da aşağılara çekmektir” dedi.
Danıştay Başkanı Zeki Yiğit, Danıştay’ın 157. Kuruluş Yıl Dönümü hasebiyle düzenlenen merasimde konuştu. Hiç kimsenin yargının üstünde yer almaması gerektiğini, hiç kimsenin de hukukun altında bırakılmaması gerektiğini söyleyen Lider Yiğit, “Yargı hep hukukun uygulanmasının ve adaletin tesisinin garantisi olmalıdır. Hukuk devleti anlayışının en kıymetli ögesi yönetimin yargı yoluyla denetlenmesidir. Yönetimin yargısal kontrolü, yürütme organının bütün iş ve süreçlerinin ve başka organların idari iş ve süreçlerinin, kararlarının ve hareketlerinin hukuka uygunluğunun bağımsız yargı organları tarafından incelenmesi sürecidir. Bu kontrol düzeneği, bireylerin yönetimin uygulamalarına karşı korunmasını sağlayarak, kimi keyfi yahut hukuka karşıt iş ve süreçler karşısında devletin vatandaşlarıyla olan bağlantısını adil bir yere oturtur. Yönetimin yargısal kontrolü, yürütme organının bütün iş ve süreçlerinin ve öteki organların idari iş ve süreçlerinin, kararlarının ve hareketlerinin hukuka uygunluğunun bağımsız yargı organları tarafından incelenmesi sürecidir. Bu kontrol sistemi, bireylerin yönetimin uygulamalarına karşı korunmasını sağlayarak, birtakım keyfi yahut hukuka karşıt iş ve süreçler karşısında devletin vatandaşlarıyla olan münasebetini adil bir yere oturtur” sözlerine yer verdi.
“Yargının bağımsız ve tarafsız bir halde işleyebilmesi, hukuk devletinin vazgeçilmez ögelerinden biridir”
Hukukun üstünlüğü unsurunun odunsuz uygulanmasının ve korunmasının teminatının, bağımsız ve tarafsız bir yargı sisteminin varlığı olduğuna dikkat çeken Yiğit, “Yargı bağımsızlığı, yargı organlarının rastgele bir baskı, tesir yahut yönlendirme olmaksızın sadece anayasa, yasalar ve hukukun üniversal prensipleri çerçevesinde karar alabilmesini tabir ederken, yargının tarafsızlığı, hakim ve savcıların hiçbir kişi, kurum yahut kümenin çıkarlarını gözetmeksizin, büsbütün objektif ve adil bir yaklaşımla hareket etmelerini tabir eder. Yargının bağımsız ve tarafsız bir biçimde işleyebilmesi, hukuk devletinin vazgeçilmez ögelerinden biri olup, bireylerin hukuksal güvenliğini teminat altına alır. Anayasal bir mecburilik olan yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının, başta yargı mensupları olmak üzere tüm devlet organları ve toplum tarafından titizlikle korunması gereken bir etik paha olarak da benimsenmesi gerekmektedir. Yargının bağımsızlığı devletin; tarafsızlığı ise yargıçların misyon ve sorumluluğu altındadır” dedi.
Adaletin, sadece yargı nizamında fonksiyon gören bir kavram olmadığına, çok boyutlu bir mana söz ettiğine değinen Yiğit şunları lisana getirdi:
“Günümüzün adalet anlayışı, ferdî hakların korunmasının yanında, gelir dağılımının dengelenmesi üzere ekonomik, toplumsal ve siyasal hakların tesisinde de adil olunması gerektiğini vurgulayan bütüncül bir yaklaşımı içermektedir. Tıpkı yaklaşımı benimseyen Anayasamızda da, adalet ve toplumsal hukuk devleti prensibi ile bağdaşmayacak surette bireylerin doğuştan var olan temel hak ve özgürlüklerini sınırlayan siyasal, ekonomik ve toplumsal manileri kaldırmak devletin temel hedef ve vazifeleri ortasında sayılmıştır.”
“Dosyaların karara bağlanmasındaki müddet 2020 yılında 668 gün iken, 2024 yılı prestijiyle 413 güne inmiştir”
Danıştay’ın yılların birikimi olan iş yükünü eritme ve yargılamayı makul müddette sonuçlandırma konusunda ağır bir uğraş gösterdiğini belirten Yiğit, “Danıştay’ın iş yükünün azaltılmasına dönük yapısal değişiklik gereksinimi, idari yargıda istinaf kanun yolunun 2016 yılında yürürlüğe girmesiyle büyük ölçüde giderilmiş, iş yükü birinci dört yıl önemli oranda azalma göstermiştir. Lakin 2021 yılından itibaren tedricen artış eğilimine girmiştir. 2021 yılı içinde Danıştay’a gelen evrak 88 bin 64, 2022 yılında 90 bin 58, 2023 yılında ise 91 bin 555 adet olmuştur. 2024 yılında 89 bin 872 adet yeni dava evrakı intikal etmiş ve evvelki yıldan devreden 112 bin 928 belge ile birlikte toplam 202 bin 796 evraktan 103 bin 245’i karara bağlanmıştır. Bu suretle yeni yıla aktarılan belge sayısı birinci kere yüz bin bandının altına indirilerek 2025 yılına 99 bin 551 adet evrak devredilmiştir. Böylelikle, 2024 yılında gelen evrakların çıkan evraklara, yani karara bağlanma oranı yüzde 115 olarak gerçekleşmiş ve gelenden daha fazla belge çıkartılabilmiştir. Evrakların karara bağlanmasındaki ortalama müddet 2020 yılında 668 gün iken, beş yıllık mühlet sonunda 2024 yılı prestijiyle belgelerin ortalama görülme mühleti 413 güne inmiştir. Gayemiz ve çabamız bu süreyi daha da aşağılara çekmektir” diye konuştu. – ANKARA
