Don afetinden zarar gören üreticilerin yaptıkları masraflar karşılanacak
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider :
“İlk tespitimize nazaran üzüm yüklü olmak üzere, kiraz, şeftali, kayısı, ayva, armut, badem, ceviz, erik, zeytin üzere eser kümelerinde, 812 bin 681 dekar alanda 36 bin 738 üreticimiz don ziyanına uğradı”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ebubekir Gizligider, 10-11 Nisan tarihlerinde meydana gelen zirai don afetinin ziyanını yerinde incelemek üzere Manisa’ya geldi. Bu çerçevede Manisa’nın Saruhanlı ilçesinde üzüm bağlarına giren Bakan Yardımcısı Gizligider, üreticilerden don afetiyle ilgili yaşadıkları kahırları dinledi. Afetle ilgili alınan kararları basın açıklaması ile duyuran Bakan Yardımcısı Gizligider, “Sayın Cumhurbaşkanımız ve Bakanımızın geçmiş olsun dileklerini sunmak istiyorum. Son yılların en büyük afetini yaşadık. Bu don olayının Manisa’mızda en ağır yaşandığı ilçemizdeyiz. 10 Nisan 2025 gece yarısı itibariyle Manisa ile birlikte 34 vilayetimizde bu afeti yaşadık. Manisa, tarım dalında bizim için lokomotif vilayetlerden biri. 877 bin 598 dekarı aşan bir bağ alanımız var. Yalnızca Türkiye’de değil Dünya’da da bağcılık konusunda marka vilayetlerden bir tanesi. Natürel yalnızca üzüm değil, meyvecilik yapan üreticilerimiz de Manisa’da dondan etkilenmiş durumda. 10 Nisan tarihinde gece 01 ile sabah 08 ortasında kimi bölgelerde eksi 3 dereceye kadar düşen bir hava sıcaklığı yaşadık. 17 ilçemiz de bundan etkilendi. Türkiye’de başka vilayetlerde eksi 17’ye kadar sıcaklıklar vardı. Saruhanlı ise en ağır zararın yaşandığı ilçemiz. Ekseriyetle taban topraklarda bu ezayı yaşadık. Gediz Irmağı’na yakın, çukur ve soğuk hava akımının biriktiği bölgelerde daha ağır bir raporlama mevcut. Olayın yaşandığı andan itibaren Manisa Valimiz, milletvekillerimiz ve tarım orman il müdürlüğü gruplarımız vatandaşın yanında oldular. Olayın yaşanmasından evvel de 8 Nisan tarihi itibariyle Meteorolojiden aldığımız bilgileri üreticilerimizle bildiri yoluyla paylaşmıştık. Bir yandan da toplumsal medya vasıtasıyla bu bilgilendirmeler devam etti. Manisa’da iddia ve erken ihtar sistemlerimiz var. Bunlar da devreye girdi. Olabilecek ziyanların en aza indirilmesi için topyekun bir çalışma yapıldı. En son sonucu önümüzdeki hafta itibariyle daha yakından göreceğiz. Zira donun çözülmesi gerekiyor. Don var dediğiniz yerde olmayabiliyor ‘don yok’ dediğiniz yerde de bir müddet sonra zararın tespiti kelam konusu olabiliyor. Manisa Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü’nde vazifeli 184 teknik işçimiz var. Hepsi alana indi ve sabahın birinci saatleri itibariyle hasar tespit çalışmalarına başladı. 140 TARSİM eksperimiz de çabucak sabahına alana indi. Biz de süreksiz de olsa Manisa ile ilgili bir bilgi elde ettik. Birinci tespitimize nazaran üzüm yüklü olmak üzere, kiraz, şeftali, kayısı, ayva, armut, badem, ceviz, erik, zeytin üzere eser kümelerinde, 812 bin 681 dekar alanda 36 bin 738 üreticimiz don ziyanına uğradı. Manisa’mızda 12 bin 820 çiftçimiz 276 bin 589 dekar alanda don sigortası yaptırdı. Bu en kıymetli tedbirimizdi tahminen. Bu manada Manisa’nın şuuru çok yüksek. Manisa’da bağlarda sigortalılık oranımız yüzde 54. Türkiye ortalamasının çok üzerinde. Saruhanlı da ise bu oran yüzde 75 olmuş, bir istikametiyle en ağır halde ziyanı yaşadığımız ilçedeyiz. Öteki taraftan da bu ziyana karşı en büyük önlemi almış vilayetimizde ve ilçemizdeyiz. 11 bin 946 üreticimizin 259 bin 181 dekarlık toprakta zirai dondan etkilenmesi kelam konusu. Bu kapsamda TARSİM’in hasar tespit süreci, süreksiz ekspertiz evresinde. Süreksiz ekspertiz, hasarın çabucak akabinde yapılan birinci kıymetlendirme demek. Kesin ekspertizle eserlerin gelişim süreci tamamlandıktan sonra Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleşecek ve inşallah bu ödemeler de geçmiş 2 ay evvel Çukurova’da nasıl ödemeler yaptıysak yeniden bu ödemeler gerçekleşecek. Yani bu yaşadığımız süreçle ilgili birinci ve kesin tazmin sorununda karşılığımız TARSİM. Buradan yeniden şu çağrıyı yapmak istiyorum. Artık iklimler değişti, hepimiz birlikte yaşıyoruz. Bir global ısınma kelam konusu. Yaz aylarının ortasında da donla müsabaka ya da kış aylarının ortasında fahiş sıcaklıklarla müsabaka ihtimalimiz var. Ne yazık ki bu türlü bir sürece başta Akdeniz çanağı olmak üzere tüm dünyada girildi. Buna karşı alabileceğimiz en büyük önlem sigorta. ‘Don kaç yılda bir oluyor?’ demeyin. Nasıl şu araçlara biniyorsak, zarurî trafik sigortası yaptırıyorsak milyonlarımızı bağladığımız, bu vasıtalarımıza gözümüz üzere bakıyorsak bu bağlar bizim çocuklarımızın ekmeği. Ne olacağını bilmediğimiz afetlerin kesin tahlili, önlem almakla başlar. Üzüm üreticilerine dolu sigortasının olduğu paketi, Devlet sigorta primlerinin yarısına ya da yaklaşık yüzde 70’ine kadar prim dayanağı sağlıyor esasen. Kâfi ki siz gelin. Gerisiyle ilgili Ziraat Bankasının faizsiz, iki yıl geri ödemesiz, 5 yıl kredilendirmesi kelam konusu. Hasebiyle devlet aslında her kapıyı açmış durumda. Bu çeşit afetlerin bundan sonra olmayacağının garantisi yok. Bir başka ek dayanak de şu: Sisleme, pervane ve gölgeleme ekipmanlarına da takviye sağlıyoruz, yüzde 25-35 oranında prim dayanağı veriyoruz. Kırsal kalkınma dayanakları yüzde 50’ye kadar devlet karşılıyor. Kâfi ki siz gelin, devletin bu imkanlarından faydalanmak isteyin” dedi.
Bakan Yardımcısı Gizlgider’e inceleme ziyaretinde, Manisa Valisi Vahdettin Özkan, AK Parti Manisa Milletvekilleri Murat Baybatur, Ahmet Mücahit Arınç, Tamer Akkal, Saruhanlı Belediye Başkanı Ekrem Cıllı, Demirci Belediye Lideri Erkan Kara, AK Parti Manisa Vilayet Lideri Süleyman Turgut, Manisa Ticaret Borsası Başkanı Sadık Özkasap, ziraat odası liderleri eşlik etti.
(ÖND-NSO-E)
Reklamdır
