Dünyada şoke eden bir değişim: 35 yeni ada ortaya çıktı, sebebi ise şaşırttı
Arktik buzullarındaki süratle devam eden erime, son yirmi yılda 35 yeni ada ve 2500 km’lik yeni kıyı şeridi oluşturdu. Yapılan bir araştırmaya nazaran Grönland, Alaska, Kanada Arktik Bölgesi, Rus Arktik Bölgesi, İzlanda ve Svalbard’daki 1700’den fazla buzul, uydu manzaralarıyla incelendi. Çalışma, 21. yüzyılda hızlanan iklim değişikliğinin tesiriyle, kuzey yarımküredeki okyanusa akan deniz sonlandırıcı buzulların birçoklarının değerli ölçüde geri çekildiğini gösterdi.
Araştırma, incelemeye alınan buzulların yüzde 85’inin geri çekildiğini ve 2000 ile 2020 yılları ortasında her yıl ortalama 123 km uzunluğunda yeni kıyı şeridinin ortaya çıktığını ortaya koydu. Yeni kıyı şeritlerinin büyük bir kısmı Grönland’daki Zachariae Isstrom buzulunun tesiriyle oluştu. Bu buzul, 81 km’lik yeni kıyı şeridiyle bu alandaki en büyük katkıyı sağladı.
Toplamda sırf 101 buzul, yeni kıyı şeridinin yarısından fazlasına neden olurken, bu buzulların birçok aslında çok küçük bir alanda yer alırken, bu yeni kıyı şeritlerinin heyelanlara daha yatkın olduğu uyarısı yapılıyor. Bu heyelanlar, tsunamiler üzere felakete yol açabilen zincirleme tepkilere neden olabiliyor. Örneğin, 2017 yılında Grönland’da meydana gelen ve büyük bir tsunamiye yol açan heyelan, yerleşim alanlarını tahrip etti ve can kaybına neden oldu.
DÜNYA GENELİNDE BİR TEHDİT
Arktik buzullarının süratle erimesi, dünya genelinde büyük bir tehdit oluşturuyor. 1975’ten bu yana Arktika, dünyadaki öteki bölgelerden dört kat daha süratli ısındı. Bu durum, deniz düzeylerinin yükselmesine, su kaynaklarının azalmasına ve global besin güvenliği sıkıntılarına neden oluyor. Bilhassa dağlık bölgelerde yaşayan 1 milyardan fazla insan, eriyen buzullara bağlı su kaynakları kaybı nedeniyle önemli tehditler altında. Birebir vakitte global besin üretiminin üçte ikisi, eriyen buzullardan elde edilen suya bağımlı durumda.
Birleşmiş Milletler ve UNESCO, buzulların süratle yok olduğu konusunda ihtarlar yapıyor. 9 bin gigaton buzul kaybı, Almanya büyüklüğünde devasa bir buz kütlesine denk geliyor. Bu süratle eriyen buzullar, bilhassa dağlık bölgelerdeki besin ve su güvenliğini tehdit etmeye devam edecek.
