Dünyayı sarsacak bir kriz Doğu’dan yükseliyor
Japonya’da devlet tahvillerine yönelik yatırımcı ilgisinin zayıflaması, ülkenin borçlanma maliyetlerini rekor düzeylere taşıdı. Bilhassa 20 yıl vadeli tahvillerin ihalesinde talebin yetersiz kalması, harika uzun vadeli Japon devlet tahvillerinin getirilerinde tarihi bir yükselişe neden oldu. Ekonomistler ise Japonya’nın maliyesinde yaşanan bu krizin global bir krize kapı aralayacağını düşünüyor. İşte ayrıntılar…
20 YILLIK TAHVİL YÜZDE 2 BİNE ULAŞTI
Maliye Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği 20 yıllık tahvil ihalesinde, yatırımcıların sonlu iştirak göstermesi tahvil piyasasında satış baskısını artırdı. İhaleye gelen zayıf talebin akabinde, 20 yıllık Japon tahvilinin getirisi 15 baz puanlık artışla yüzde 2,555’e ulaştı. Bu düzey, Ekim 2000’den bu yana kaydedilen en yüksek oran olarak kayıtlara geçti.
Yalnızca 20 yıllık tahviller değil; 30 ve 40 yıllık vadeli Japon tahvillerinin getirileri de yükseliş eğilimini sürdürdü. 30 yıllık tahvilin getirisi yüzde 3,14’e, 40 yıllık tahvilin getirisi ise yüzde 3,6’ya çıkarak tüm vakitlerin en yüksek seviyelerine ulaştı. 10 yıllık tahvil getirisi de yüzde 1,525 düzeyine çıkarak son üç ayın doruğunu gördü.
JAPONYA MERKEZ BANKASI BASKI ALTINDA
Tahvil piyasasındaki bu hareketlilik, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) uyguladığı para siyaseti açısından da yeni bir baskı ögesi oluşturuyor. BoJ, uzun müddettir sürdürdüğü tahvil alım programlarını kademeli formda azaltıyor; lakin yükselen tahvil getirileri, bu sıkılaştırma sürecinin tekrar gözden geçirilmesine yol açabilir.
Küresel cephede ABD Hazine tahvillerindeki faiz artışları ve iç siyasette yaklaşan üst meclis seçimleri öncesi iktisat siyasetlerinde kesintiye gidileceği istikametindeki beklentiler, Japon tahvillerine olan inancı zedeleyen esas faktörler ortasında yer alıyor.
JAPONYA’NIN MALİ TABLOSU KRİZDEKİ YUNANİSTAN’DAN DAHA KÖTÜ
Öte yandan, kimi siyasi partiler hükümete tüketim vergisinin düşürülmesi davetinde bulunurken, Başbakan Shigeru İshiba bu taleplere şu ana kadar karşı çıktı. İshiba, parlamentodaki açıklamasında Japonya’nın mali tablosunun, Avrupa borç krizinin tepeye ulaştığı devirdeki Yunanistan’dan daha berbat durumda olduğunu vurguladı.
Yatırımcılar, önümüzdeki devirde Japon hükümetinin ve BoJ’un atacağı adımları yakından izlerken, artan borçlanma maliyetlerinin kamu maliyesine nasıl yansıyacağı merak konusu.
JAPONYA İÇİN NEDEN BERBAT HABER?
Japonya Maliye Bakanlığı’nın 20 yıllık devlet tahvili ihalesine kâfi yatırımcı ilgisi olmaması, piyasanın Japon devletine uzun vadeli borç verme konusunda çekinceleri olduğunu gösteriyor.
Bu da kamu borcunu finanse etmede zorluk manasına gelir. Talep düşükse, faizleri (getirileri) artırmak zorunda kalır.
GETİRİLERDE TARİHİ ZİRVELER
20, 30 ve 40 yıllık Japon devlet tahvili getirilerinin tüm vakitlerin en yüksek düzeylerine çıkması, devletin borçlanma maliyetinin önemli formda arttığını gösterir.
Daha yüksek faiz, devletin gelecekteki bütçesi üzerinde daha fazla faiz yükü oluşturur.
BOJ VE HÜKÜMET ORTASINDA BASKI ARTIYOR
Japonya Merkez Bankası (BoJ), uzun müddettir tahvil alımları yaparak piyasaları destekliyordu. Fakat bu alımları azaltıyor.
Şimdi ise yükselen tahvil getirileri ve zayıf talep nedeniyle, BoJ’un tekrar piyasaya müdahale etme baskısı artabilir.
Bu da para siyaseti ile maliye siyaseti ortasında bir tansiyon yaratır.
