Ekrem İmamoğlu, SÖZCÜ için yazdı: Dünya yenilenirken yeni bir Türkiye için

Herkes mutabık: Dünya bir defa daha büyük bir dönüşümden geçiyor. Dünya değişirken Türkiye’de de çok büyük bir değişimin habercisi iki büyük olay yaşıyoruz. Bir yandan son yarım yüzyıla damgasını vurmuş, vicdanlarımızda, toplumsal barışımızda, demokrasimizde, ekonomimizde ve kalkınmamızda ağır hasarlar bırakmış terör sorunu geride kalıyor. Öteki yandan milletimiz adalet, refah, demokrasi ve özgürlük talepleriyle ayağa kalkıyor. Bu iki büyük olayın eş vakitli gerçekleşiyor olması ülkemiz ve milletimiz açısından gelecek için umut veriyor.
Yarım yüzyıldır Kürt sıkıntısını terör bağlamında konuşmak ve yalnızca güvenlik siyasetleriyle ele almak bize çok şey kaybettirdi. Biliyoruz ki, Kürt sorunu güvenlik konusu olmanın ötesinde, haklar ve özgürlükler bağlamında demokrasi, millet olarak zenginleşme ve zenginliği adil paylaşma bağlamında refah ve kalkınma sıkıntısıdır. Lakin bu sıkıntıyı terör parantezine aldığımızda hem haklar ve özgürlükleri kısıtlayarak demokrasimizden hem de kaynaklarımızı terörle gayrette harcayarak kalkınmamızdan feda ettik. Hasebiyle, bir yandan vatandaşlarımızın güvenlik tasaları yükselirken öteki yandan, haklar ve özgürlükler kısıtlandı ve milletçe fakirleştik.
“ÇOK DEĞERLİ BİR FIRSATTIR”
Terör örgütünün feshi ve silah bırakması bize yeni fırsatlar sunuyor. Artık ülkemizin tüm kısımlarının, tüm yurttaşların fikirlerini özgürce tabir edebileceği, siyasi rekabeti çoğulcu, adil ve uygar kılabileceğimiz, müzakereci bir demokrasi için kaideler çok daha uygun. Bu, adil ve demokratik bir ülke olma yolunda çok değerli bir fırsattır. Fakat, siyasi iktidarını terör istismarına, terörle gayret mazeretiyle toplumu sindirerek, muhaliflerini baskı altına alarak kurduğu otoriter tertibe borçlu olanlar bu fırsatı kullanamazlar.
Önümüzde yeni bir periyot var. Toplumun adalet ve demokrasi talep ettiği, refah ve refahtan adil hisse talep ettiği bir devir açılmıştır. Yeni devri fakat demokratikleşme iradesini gösterenler, milleti refaha kavuşturabilecek olanlar, milleti ortak mukadderat, ortak gelecek fikrinde ve vizyonunda buluşturanlar inşa edebilirler.
Ülkemizin birliği ve bütünlüğünün tapu senedi olan Lozan ve Cumhuriyet milletimizi ortak bir mukadderat ve ortak bir gelecek etrafında birleştiren kıymetlerimizin başında geliyor. Diplomatik bir zaferin sonrasında imzalanan Lozan Antlaşmasıyla ve Cumhuriyet’in ilanıyla ülkemizin bağımsızlığını ve devletimizin her bir yurttaşının özgür ve onurlu bir hayat sürdüreceğini bütün dünyaya ilan ettik. Cumhuriyet’e ve Lozan’a kuvvetle sahip çıkmaya devam edeceğiz.
“BU BİZİM ÜLKEMİZ, OTURUP SEYREDEMEYİZ”
Sevgili Vatandaşlarım, Dünya ve ülkemiz büyük bir dönüşümden geçerken meydanı demokrasi, iktisat ve adalet konusunda sicili bozuk olanlara bırakamayız. Bu bizim ülkemiz, bizim geleceğimiz. Oturup seyredemeyiz. Seyretmiyoruz da….
Bir yandan önümüzdeki birinci seçimlerde iktidara gelmeye hazırlanıyor, öbür yandan da ülkemizi güçlü ve inançlı kılacak bir ıslahat programını hazırlıyoruz.
Cumhurbaşkanlığı Aday Ofisimizi açtıktan sonra 2025 sonbaharında kamuoyuyla paylaşacağımız bu büyük ıslahat programını üç başlık altında özetleyebilirim: Demokratik, Güçlü ve Aktif Devlet, Huzurlu ve Güçlü Toplum, Eşit ve Özgür Vatandaşlar.
Dünya yenilenirken Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına yakışır bir ülke ve dünyayla rekabet edebilen bir millet olmamızın yolu devletimizin demokratik ve güçlü, toplumumuzun güçlü ve huzurlu, vatandaşlarımızın eşit ve özgür olmasından geçiyor.
Bunları gerçekleştirebilmek ise Meclisimizin güçlü bir parlamenter demokrasiye kavuşması, çoğulcu bir siyaset ve adil ve uygar rekabetle mümkün.
Demokratik, güçlü ve faal devlet
Ülkemizin yakın tarihi, yakın devirde bölgemizde yaşananlar ve dünyanın içinden geçtiği büyük dönüşüm güçlü bir devlete sahip olmaya mecbur olduğumuzu gösteriyor. Dünyanın süratli dönüşümünün yarattığı akışta sürüklenmemek için devletimizi dışarıya karşı güçlü, topluma karşı kapsayıcı ve demokratik, vatandaşların muhtaçlıkları karşısında faal kılmak zorundayız.
Devleti dışarıya karşı kudretli kılmak için teknik kapasitesi yüksek, güçlü bir orduya, ideolojik saplantılardan ve ferdî ihtiraslardan uzak, donanımlı ve akılcı bir diplomasiye, liyakat ehli bir bürokrasiye, büyük, üreten ve çeşitlenmiş bir iktisada, eğitimli bir işgücüne muhtaçlığımız var.
Devletimiz güçlü olduğu kadar aktif de olmak zorunda. Ülkemizin sarsıntı, yangınlar ve seller üzere afetler, iklim ve besin krizi ve göç üzere beklenmedik gelişmeler karşısında hazır ve sağlam olması için güçlü ve faal bir devlete gereksinimimiz var.
Devletimizi, Meclisi yine siyasetin merkezine taşıyarak, bürokrasiyi ehline teslim ederek, idarenin merkezine ferdî ihtirası, takıntıları ve sadakati değil aklı, bilimi ve müzakereyi koyarak ve hukukun üstünlüğüne yaslanarak demokratik, güçlü ve aktif kılacağız.
Dünyanın içinden geçtiği bu büyük dönüşüm sürecinde milletimizin ve devletimizin rekabet kapasitesini artırmak zorundayız. Bunu yapabilmenin şartı siyasi rekabeti çoğulcu, uygar ve adil kılmaktır. Böylelikle tüm yurttaşlarımız için tabir özgürlüğü en geniş ve en yaratıcı biçimde kullanılabilir. Ülkemizin rekabet kapasitesini arttırmak için siyasi rekabeti medenileştirmeliyiz. Biz siyasi rakiplerimizi ötekileştiren, hakir gören lisan ve telaffuzlardan uzak duracağız. Rakiplerimizi ve öteki siyasi partileri düşmanlarımız değil legal muarızlarımız olarak kabul ediyoruz. Kesinlikle, siyasete barışı, nezaketi ve huzuru getireceğiz.
Zengin ve Huzurlu Toplum
Güçlü bir devlet lakin güçlü bir milletle, güçlü bir milletse lakin varlıklı ve huzurlu bir toplumla mümkün olur. İktidarın 2017’den beri takip ettiği siyasetler ise toplumumuzu bir yandan yoksullaştırıyor öbür yandan da kutuplaştırıyor, huzurumuzu tahrip ediyor.
Ekonomimiz çok uzun bir vakittir giderek küçülüyor, kırılganlaşıyor. Yakın tarihimizin en büyük ve en uzun süren ekonomik krizini yaşıyoruz. Üstelik, krizden çıkış ihtimali de ufukta görünmüyor. İktisadımızı düşürülen bu durumdan bilime, istişareye ve hukuka dönerek çıkaracağız. Bir yandan krizi sonlandıracak makroekonomik önlemleri alırken, öteki yandan da devlet işlerinde ve kamu yönetiminde şatafat ve israfı bitireceğiz. Devlet daireleri, kamu makamları gösterişin değil, sadeliğin ve tevazunun yerleri olacak. Kamu idaresini sade, kolay, süratli ve aktif kılacak, israfın önüne geçeceğiz.
Bununla birlikte, süratle iktisadımızı büyütüp, sağlamlaştıracak adımları atacağız. Türkiye’nin kalkınma öyküsünü tekrar yazacağız. Türkiye iktisadının son 25 yılına hakim olan “erken sanayisizleşme” sürecini bilakis çevireceğiz. Ekonomik büyümenin temelini borçlanmaya dayalı iç tüketimden uzaklaştırıp, verimlilik ve rekabet gücüne dayanan üretim siyasetlerine kaydırarak enflasyonda kalıcı düşüşü sağlayacağız. Yapay zekâ çağında Türkiye’nin güvenilen, hukukun hâkim olduğu, dijitalleşmesini tamamlamış, kelam sahibi ve aranan bir ticaret ortağı olmasını sağlayacağız. Yeni çağın rekabet ölçütlerine uyan üretken yatırımlara öncelik vereceğiz.
Bu siyasetlerle hem ülkenin genel refahını hem de tek tek vatandaşların refahını artıracağız. Toplumu, vatandaşların geleceklerinden kaygı etmedikleri, geleceğe itimat ve ümitle baktıkları, yaşamayı külfet değil nimet olarak gördükleri bir refaha kavuşturacağız. Bizim yöneteceğimiz Türkiye’de mesken ve iş sahibi olmak herkes için olağan ve mümkün olacak, kimse çocuklarının beslenmesinden, eğitiminden ve yarınlarından tasa etmeyecek.
Ekonomimizi büyütüp, sağlamlaştırırken zengini daha güçlü, fakiri daha fakir kılan adaletsiz gelir dağılımı tertibine son vereceğiz. Dar gelirliler için geçinmenin her gün daha zorlaştığı, yoksulluğun bir miras üzere gelecek jenerasyonlara devredildiği bu bozuk sistemi çok kısa müddette geride bırakacak, fırsatlarda eşit, imkanlarda adil bir toplum olacağız.
Toplumsal refahın adilane biçimde paylaşılabilmesi için Anayasamızın emrettiği toplumsal devlet unsuruna bihakkın sahip çıkacak, kuvvetli toplumsal siyasetleri hayata geçireceğiz. Her bir vatandaşın haysiyetli bir hayat sürdürebilecek taban bir vatandaşlık gelirine ve güçlü toplumsal haklara sahip olmasını sağlayacağız. Bütüncül, vatandaş odaklı, şeffaf, ölçülebilir, sürdürülebilir, hesap verebilir, iştirakçi, lokal bir toplumsal siyaset uygulayacağız. Türkiye 2017’den beri yalnızca fakirleştirilmiyor, kutuplaştırılıyor da. Türkiye tarihinde diğer hiçbir iktidar toplumu bu kadar gerip, bu kadar kutuplaştırmamıştı.
Kutuplaşmaya ve kültür savaşlarına son vereceğiz. Milletimizin ortak bir gelecek fikri etrafında buluşup, gerçek bir toplum haline gelmesini engelleyen, farklı kimliklerden vatandaşlarımızın bir başkasına kuşkuyla bakmasına yol veren bir siyasete asla gönül indirmeyeceğiz; buna hizmet eden uygulama ve mevzuata çabucak son vereceğiz. Vatandaşların bir başkasına inanç duymasına öncülük edeceğiz.
Ortak bir tarihi, ortak bir vatanı ve ay yıldızlı bayrağımızı paylaşmaktan kaynaklanan müştereklerimize güveneceğiz. Bu müşterekler üzerine ortak bir gelecek inşa edecek, vatandaşları ortak bir gelecek fikri etrafında buluşturacağız. Kimse hakkından, hukukundan telaş etmeyecek, bize oy verenin de vermeyenin de hakkına sahip çıkacağız.
Özgür ve eşit vatandaşlar
Vatandaşlarının gücüne, gücüne ve şevkine yaslanmayan bir devletin güçlü olması kabil değil. Ülkemizin yenilenen dünyada hak ettiği yeri alabilmesi, devletimizin güçlü, ülkemizin müreffeh olabilmesi için bizim de vatandaşlarımızın gücünü harekete geçirmemiz, gücünü gerçek yönlendirmemiz, şevkini artırmamız gerekiyor. Bütün bunları yapabilmek için de vatandaşlarımızın özgür, eşit ve inançta hissetmeleri elzem.
Vatandaşlarımızın hak ve özgürlüklerini, haysiyet ve eşitliğini tanıyan, kendilerini inançta hissetmelerini sağlayacak siyasi ve toplumsal iklim yaratmak ıslahat programımızın 3. ayağını oluşturuyor.
Vatandaşlarımızın kendilerini eşit hissedebilmeleri için kimseye iltimas geçmeyecek, kimseyi mağdur etmeyeceğiz. Vatandaş olmanın herkesi eşit kıldığı bir ülke olacağız. Kimsenin kimliğinden, inancından ya da ideolojisinden ötürü kendisini üstün ya da aşağı görmesine imkan vermeyecek, kimseye kimliğinden, inancından ya da ideolojisinden ötürü öbürleri üzerinde tahakküm kurma fırsatı vermeyeceğiz. Herkesin farklı, herkesin eşit olduğu bir hukuksal ve toplumsal sistem oluşturacağız. Herkes kimliğini ve inancını gururla, itimatla ve korkusuzca yaşayacak. Farklılıklarına gözümüzü kapamadan, farklılıklarına hürmetsizlik etmeden her bir vatandaşımızı eşit göreceğiz. Herkesin farklılığını hürmete kıymet bileceğiz.
Bütün vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini teminat altına alıp, tabir ve örgütlenme özgürlüğü önündeki kısıtları kaldıracağız. Vatandaşlarımızın farklılık ve yaratıcılıklarını özgürce ortaya koyabilmeleri için bütün mevzuatımızı yenileyeceğiz. Vatandaşlarımızı fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür kılacağız. Vatandaşlarımıza güvenecek, kendilerini inançta hissetmelerini sağlayacağız.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayı en temel ortak hissede bileceğiz. Kimseyi yerli ve ulusal olan ve olmayan diye ayırmayacağız. Herkesi ulusal, herkesi yerli göreceğiz. İndimizde makbul olan olmayan, muteber olan olmayan ayrımı olmayacak. Bütün vatandaşları makbul, bütün vatandaşları muteber sayacağız. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak makbul ve muteber olmak için kâfi olacak.
Aziz milletim, birinci seçimde iktidara gelecek ve az vakitte ülkeyi düzlüğe çıkarıp, değişen dünyada hak ettiği yere gelmesini sağlayacağız. Ben ülkeme ve vatandaşlarıma güveniyorum. Siz de bize güvenin!