YeniHaber Aktar yeni arayüzüyle okurların karşısında!Gündem
13°C
12 May 2025
Ekonomi

Emtia piyasaları tarife haftasında karışık seyretti

  • Mayıs 11, 2025
  • 6 min read

Emtia piyasalarında tamamlanan haftada yatırımcıların odağı ABD’nin ticaret müzakerelerine çevrilirken, ABD Merkez Bankası ( Fed ) Başkanı Jerome Powell’ın faiz indirimi konusunda “aceleci davranılmayacağı” tarafındaki bildirisi, varlık fiyatları üzerinde tesirli oldu.

Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısının akabinde Fed, siyaset faizini beklentilere paralel olarak yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit bıraktı.

Bankadan yapılan açıklamada, ekonomik görünüme ait belirsizliklerin arttığı vurgulanarak, daha yüksek işsizlik ve enflasyon risklerinin güç kazandığı ifade edildi.

Fed Başkanı Jerome Powell, faiz kararının akabinde düzenlediği basın toplantısında, büyük tarife artışlarının sürdürülmesi halinde enflasyon ve işsizliğin artabileceği, ekonomik büyümenin yavaşlayabileceği ikazında bulundu.

ABD’nin İngiltere ile imzaladığı birinci ticaret muahedesi, teknoloji ve ilaç üzere stratejik dallara ait belirsizlikleri gidermedi. Bu durum, global piyasalarda risk iştahının sonlu kalmasına neden oldu.

Analistler, ABD idaresinin uzlaşmacı yaklaşımının öbür ülkelerle mutabakat ihtimalini artırdığını ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın öngörülemeyen kararlarının yatırımcıları temkinli hareket etmeye ittiğini söz etti.

Trump’ın, İsviçre’deki ABD-Çin görüşmeleri öncesinde Çin’e uygulanan tarifeleri yüzde 145’ten yüzde 80’e düşürmeyi teklif etmesi ve “Scott Bessent’e kalmış” biçimindeki paylaşımı da piyasalarda siyaset belirsizliğini artıran ögeler ortasında yer aldı.

Öte yandan, gelecek hafta açıklanacak enflasyon datalarının, ABD iktisadının gidişatına ait daha fazla ipucu sunması bekleniyor. Datanın alt kalemlerinde tarifelerin enflasyon üzerindeki tesirlerine yönelik sinyaller aranacak.

Değerli metaller artan belirsizliklerle yükseldi

Değerli metaller, ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya üzerinden yaptığı tarife açıklamalarının yarattığı belirsizlik, Fed’in açıklamaları ve jeopolitik gelişmelerin tesiriyle ABD ile Çin ortasındaki ticaret görüşmelerine yönelik iyimserliğe karşın inançlı liman talebinin artmasıyla bedel kazandı.

Jeopolitik tarafta ise Rusya-Ukrayna çatışmaları sürerken, Pakistan-Hindistan tansiyonunun de artması ve sıcak çatışmaların yaşanması piyasalar üzerinde hudutlu bir tesir yarattı.

Bu gelişmelerin tesiriyle kıymetli metallerin tümü kıymet kazanırken, ons bazında fiyatlar, altında yüzde 2,6, platinde yüzde 3,6, gümüşte yüzde 2,3 ve paladyumda yüzde 2,7 arttı.

Baz metaller Çin’i bekliyor

Baz metaller, ABD’nin tarife görüşmelerine ait gelişmelerin yatırımcıların odağında yer almasıyla haftayı karışık bir seyirle tamamladı.

Analistler, görüşmelerin olumlu sonuçlanması halinde baz metallerde talep görünümünün iyileşebileceğine işaret ederek, bilhassa Çin ile yürütülen müzakerelerden çıkacak sonuçların fiyatlar üzerinde belirleyici olabileceğinin altını çizdi.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında kurşunda yüzde 2,4, çinkoda yüzde 1,7 ve nikelde yüzde 2,6 artarken, bakırda ve alüminyumda yüzde 0,8 azaldı.

Brent petrol yıl sonunda 61 dolar olabilir

Petrol fiyatları, ABD’nin tarife görüşmelerine ait gelişmelerin tesiriyle yükselişe geçti. Petrol arzında daralma beklentileri de fiyatları destekleyen bir öteki öge oldu.

Hafta başında, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesi üyesi 8 ülkenin üretim artışını hızlandırma kararı almasının akabinde Şubat 2021’den bu yana en düşük düzeyine gerileyen petrol fiyatları, ABD’nin tarife adımlarının global piyasaları rahatlatacağı beklentisiyle tekrar yükselişe geçti.

Öte yandan, ABD Güç Enformasyon Yönetimi (EIA), 2025 için Brent petrolün ortalama varil fiyatı iddiasını yaklaşık 8 dolar düşürerek 65,85 dolara indirdi. Batı Teksas çeşidi (WTI) içinse bu sayı 61,81 dolar olarak güncellendi.

EIA’nın “Mayıs 2025 Kısa Periyot Güç Görünümü Raporu”na nazaran, OPEC+’ın üretim artışı kararı ve OPEC dışı ülkelerdeki üretim artışı, global stokların yükselmesine neden oldu. Bu durumun yılın geri kalanında petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturması bekleniyor.

Petrol arzında badire beklenmemesi ve stok artışı nedeniyle Brent petrolün fiyatının yıl sonunda 61 dolara, 2026 boyunca ise ortalama 59 dolara düşeceği iddia ediliyor.

Bu gelişmelerle bu hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 4 artarken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 4,4 bedel kazandı.

Arz artışı fiyatları baskıladı

Tarım emtia, tamamlanan haftada arz fazlası beklentileri ve hava şartlarının tesiriyle karışık seyir izledi.

Buğday, Avrupa ile Karadeniz bölgesinde ekin şartlarının güzelleşmesiyle haftayı düşüşle tamamlarken, fiyatlamalarda ABD-Çin tarifelerine ait belirsizliklerin alıcıları beklemeye itmesi ve yüksek global stok kestirimlerinin fiyatlar üzerindeki baskıyı artırması tesirli oldu.

Soya fasulyesi, ABD’de ekim döneminin süratle ilerlemesi ve Brezilya’da ikinci eser kestirimlerinin üst taraflı revize edilmesiyle arz fazlası beklentisinin güçlenmesi sonucu gerilerken, etanol üretimindeki zayıf talep de fiyatlar üzerinde tesirli oldu.

Bu gelişmelerle kelam konusu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar, soya fasulyesinde yüzde 0,5, pirinçte yüzde 1,7, mısırda yüzde 4,1 ve buğdayda yüzde 4 azaldı.

Kuraklık riski, kahve arzında kaygıları artırıyor

Pamuk, global talep zayıflığı ve ABD’den gelen düşük ihracat datalarının tesiriyle paha kaybederken, Brezilya’nın kahve jenerasyonunda devam eden kuraklık riskinin 2025-2026 mahsulünü olumsuz etkileyeceği beklentisi, kahve fiyatlarının yükselmesine neden oldu.

Analistler, arz kaynaklı tasaların yılın geri kalanında da kahve fiyatlarını desteklemeye devam edebileceğini söz etti.

Kakao, Batı Afrika’da süregelen tedarik kahırları ve ikinci dönem mahsulünün zayıf olacağına yönelik raporların tesiriyle prim yaptı. Fildişi Kıyısı ve Gana’da kuraklık nedeniyle yaşanan rekolte düşüşleri ise uzun müddettir devam eden arz açığı beklentisini canlı tutuyor.

Bu gelişmelerle ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 3,6 ve kahvede yüzde 0,6 artarken, pamukta yüzde 2,5 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 3,6 artışla tamamladı.

Kaynak: AA / Tunahan Kükürt – İktisat
About Author

Haber Aktar

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir