Enflasyon Alacak-Borç İlişkilerini Değiştiriyor

Son yıllarda artan enflasyonun akabinde gözler alacak-borç bağlantılarına çevrildi. Avukat Buket Nurşah Tekışık, enflasyon sebebiyle paranın alım gücündeki önemli düşüşün, alacaklıların ziyanlarını artırdığını ve bu kapsamda munzam ziyan talebinde bulunulabileceğini vurguladı.
Artan enflasyon alacak-borç bağlantılarında de yeni bir sayfa açtı. Avukat Buket Nurşah Tekışık, yüksek enflasyon nedeniyle paranın alım gücündeki önemli düşüşün, alacaklıların ziyanlarını artırdığını ve bu kapsamda munzam ziyan talebinde bulunulabileceğini vurguladı. Avukat Buket Nurşah Tekışık, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2024/3534 E., 2025/15 K. sayılı kararını hatırlatarak, “Alacaklı, borcun vaktinde ödenmemesi nedeniyle, enflasyon sebebiyle uğradığı ve temerrüt faizini aşan ziyanı yani munzam ziyanı, borçludan talep edebilir” dedi.
“Zamanında alınmayan para ekonomik ziyana yol açıyor”
Alacaklının, parasını vaktinde alamaması; gelir elde etme ya da ekonomik durumunu muhafaza bahtını kaybetmesi manasına geldiğini söyleyen Tekışık, “Üstelik birtakım borçlular, yıllarca borcunu ödemeyip, sonunda faiz ve mahkeme masraflarıyla birlikte ödeseler dahi bu durumdan yarar elde edebiliyor” tabirlerini kullandı.
“Borçlu ziyandan sorumlu”
Borçlar Kanunu’nun 122/1 hususunu hatırlatan Tekışık, “Eğer alacaklının, temerrüt faiziyle giderilemeyen bir ziyanı varsa ve borçlu da kusursuz olduğunu ispat edemezse, bu ziyandan da sorumlu olur. Bu ziyan, hukuken munzam ziyan olarak tanımlanır” diye konuştu.
Tekışık, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de benzeri durumlarda borçlunun düşük temerrüt faizi ile kar sağladığına işaret ettiğini ve alacaklının uğradığı munzam zararın talep edilebileceğine yönelik kararlar verdiğini de hatırlattı.
6. Hukuk Dairesi 2024/3534 E., 2025/15 K. sayılı kararı
Öte yandan bir konut kooperatifi üyesi tarafından açılan aşkın ziyan davası, Yargıtay’dan döndü. Davacı, kendisine tahsis edilen konutun kooperatifin borçları nedeniyle icra yoluyla satıldığını, bunun karşılığında verilen senedin yıllar sonra tahsil edildiğini, lakin konut alamadığı için uğradığı zararın karşılanmasını talep etti. Lakin, hem birinci derece mahkemesi hem de istinaf mahkemesi, davacının somut ziyanını kanıtlayamadığını belirterek davayı reddetti. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi bu kararı bozdu. Davacı, kooperatifin bir üyesi olarak kendisine konut tahsis edildiğini, fakat kooperatifin borçları sebebiyle dairenin icra yoluyla satıldığını tez etti. Bu durum karşısında kooperatif tarafından 28 Ağustos 2007 tanzim, 29 Ekim 2017 vade tarihli 135 bin TL bedelli senet verildiğini belirten davacı, senet karşılığındaki alacağını fakat yıllar sonra 219 bin 264,86 TL olarak tahsil edebildiğini aktardı. Lakin bu meblağ ile konut alamadığını, artan konut fiyatları nedeniyle mağdur olduğunu belirten davacı, “aşkın zarar” olarak nitelendirilen bu kaybının ticari avans faiziyle birlikte tazminini istedi. Davacı, Yargıtay tarafından haklı bulundu. – KOCAELİ