Erciyes Üniversitesi, Nörodejeneratif Hastalıklar Projesinde Yer Aldı
Erciyes Üniversitesinin (ERÜ) de yer aldığı Avrupa Birliği (AB) projesiyle Alzheimer ve Parkinson üzere nörodejeneratif hastalıkların (beyin hücrelerinin kaybına ve fonksiyon bozukluğuna yol açan ilerleyici rahatsızlıklar) erken evresindeki hücresel değişiklikler belirlenerek, hastalıkların ilerleyişini öngörmeye yönelik kapsamlı veriler elde edilecek.
ERÜ Tıp Fakültesi Biyoistatistik Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökmen Zararsız, AA muhabirine, dünyada Alzheimer, Parkinson ve öbür nörodejeneratif hastalıkların tedavisine yönelik çok sayıda klinik araştırma yürütüldüğünü söyledi.
Parkinson için halihazırda kullanılan birtakım tedaviler olsa da Alzheimer için ilaç çalışmalarının şu anda temel araştırma boyutunda olduğunu anlatan Zararsız, bu istikametteki çalışmaların sürdüğünü lisana getirdi.
Avrupa’nın bu hastalıklara ait JPND (Joint Programme on Neurodegenerative Disease Research) isimli ortak bir araştırma inisiyatifi olduğunu belirten Zararsız, şu bilgileri verdi:
“Bu araştırma inisiyatifi Horizon 2020 (teknoloji geliştirme ve araştırma projelerinin desteklendiği ve projeler için fon ayrılmış bir program) kapsamında oluşturuldu ve her bir Avrupa ülkesinin kurumları tarafından da desteklendi. Nörodejeneratif hastalıklarla ilgili sorunlara yönelik bu araştırma inisiyatifi her yıl belli temalarla davete çıkıyor. Bu temalar dahilinde de çeşitli fonlar sağlıyor. Geçen yıl da Alzheimer ve Parkinson üzere hastalıkların erken evresindeki sistemin daha güzel anlaşılması ve ilerleyişini teşhis etmeye yönelik bir temada davete çıkıldı. Bu davet kapsamında 18 milyon avro bütçe ayrıldı. Avrupa çapında birçok müracaat oldu ve yalnızca 10 konsorsiyum dayanak almaya hak kazandı. Bizim de yer aldığımız konsorsiyum 10 projeden biri oldu. Bu bizim için büyük bir gurur.”
“Belirlenen sorunlara tahlil bulmaya çalışacağız”
Zararsız, 3 yıl sürecek projenin Almanya’daki Nörodejeneratif Araştırma Merkezi’nin koordinatörlüğünde yürütüldüğünü belirterek, ERÜ’nün yanı sıra Fransa’dan Pasteur Enstitüsü ve Imagine Enstitüsü ile Hollanda’dan Amsterdam Üniversitesi Tıp Merkezi’nin de projede yer aldığını bildirdi.
Projenin emeline değinen Zararsız, “Alzheimer ve Parkinson üzere hastalıkların erken evresindeki hücresel değişiklikleri belirlemek ve ilerleyişini öngörmeye yönelik kapsamlı datalar elde etmeyi amaçlıyoruz. Bu sayede hastalıkların ilerleyişine ve yeni tedavi sistemlerine yönelik bulgular elde etmek için çok kapsamlı genetik bilgiler elde edilmiş olacak. Bu elde edilen büyük genetik dataların hepsi üniversitemize gelecek. Biz de bu bilgilerin tahlilini gerçekleştirerek belirlenen sorunlara tahlil bulmaya çalışacağız.” diye konuştu.
Çeşitli ülkelerden gelecek bilgiler ERÜ’deki sunucuda işlenecek
Zararsız, şu an yeni kuşak teknolojilerle elde edilen genetik bilgilerin hayli büyük boyutta olduğunu tabir ederek, bunları standart bilgisayarlarda tahlil etmenin mümkün olmadığını anlattı.
Bu konsorsiyumdaki öteki ortaklarından tüm hasta dokuları ve hücresel modellerden elde edilecek dataların üniversitelerine getirileceğini vurgulayan Zararsız, “ERÜ İlaç Uygulama Araştırma Merkezi’nde yüksek kapasiteli bir sunucu sistemimiz var. Araştırma kümemiz bu tahlillerin tümünü kümemiz bünyesindeki yüksek kapasiteli sunucu sisteminde gerçekleştirecek. Bu kapsamda da araştırma imkanlarımızı daha da güzelleştirmiş olacağız. Sunucumuzun kapasitesini artırarak hem bu projede hem de sonraki projelerde tahlilleri daha aktif gerçekleştireceğiz.” sözlerini kullandı.
Zararsız, yaklaşık 1 milyon 262 bin avro bütçeye sahip projede, ERÜ Tıp Fakültesinden Doç. Dr. Gözde Ertürk Zararsız, öğretim vazifelisi Ahu Cephe ve doktora sonrası araştırmacı ve lisansüstü öğrencilerinin de yer aldığını kelamlarına ekledi.
