Fahrettin Altun: Kemal Tahir, Türkiye’nin Gerçek Fikir İnsanıydı

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “Hem Türkiye hem Kemal Tahir, hayatı boyunca Batıcılıktan, Batı’nın kültür ajanlığını yapan kurumlardan, aktörlerden çok çekmiştir. Dayatmacı, topluma doruktan bakan, kompleksli, kifayetsiz muhterislerin hallerden bu ülke ve bu ülkenin gerçek fikir insanları çok yoruldu.” dedi.

Altun, Prof. Dr. Mete Cengiz Kültür Merkezi’nde, Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) ve İstanbul Üniversitesi (İÜ) Sosyoloji Araştırma Merkezi işbirliğiyle düzenlenen “Ölümünün 52. Yılında Kemal Tahir Sempozyumu”nda yaptığı konuşmada, Kemal Tahir’in fikirleri, yazıları, romanlarının Türkiye’nin tarih içindeki yerini, toplumsal yapısını, kültürünü ve insanını manaya uğraşında yol gösterici olduğunu söyledi.

Tahir’in bazen çözümlemeleri, bazen sorularıyla fikir ve yazın dünyasında güçlü bir iz bıraktığını belirten Altun, “Hep bir toplumsal ödevi varmışçasına, bir borcu ifa ediyormuşçasına yazdı. Bu duyguyu ziyadesiyle ‘Ben Anadolu halkının yazarıyım.’ diye ortaya koydu.” sözünü kullandı.

Altun, Kemal Tahir’in, kendi üzerine düşünen, muhasebe yapan, yanlışlarını gören ve bunları da söz etmekten çekinmeyen bir muharrir olduğunu vurgulayarak, Tahir’in 2021 yılında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödüllerinde “Vefa” mükafatına layık görüldüğünü hatırlattı.

Kemal Tahir’in Türkiye’nin Batılılaşma tarihi ile yüzleştiğine dikkati çeken Altun, şöyle konuştu:

“Osmanlı tarihini ötekileştiren aktörler, birebir vakitte son 150 yılda siyasal, toplumsal ve kültürel alanlarda, kopuşların, kırılmaların, çelişkilerin, acıların, travmaların ve ikilemlerin ağır olarak yaşandığı bir tarihi deneyim ortaya koymuştur. Kemal Tahir, bu tarihi deneyimle de yüzleşme cüretini göstermiştir. Kemal Tahir, toplum alanında, sosyopolitik, sosyokültürel gerçeklik alanlarında tekrar yiğit bir yüzleşme performansı ortaya koydu. Adeta kendi mahallesine karşın o mahalleye karşı bu yüzleşme muvaffakiyetini gösterdi. Hayatı boyunca kendisini içinde saydığı sol fikrin ezberci dogmalarına meydan okudu.”

Altun, Kemal Tahir’in hayatı boyunca solcu çevrelerin tekelci mahalle baskısından kurtulamadığını lisana getirerek “İktidar münasebetlerini, Türkiye’nin pozisyonunu, Doğu-Batı çatışmasını, devletin rolünü, aydın sıkıntısını özgün sorgulamalar eşliğinde ele aldı. Toplumların gelişmişliğini, devlet kurma yeteneklerine nazaran ele aldı. Periyodun az gelişmişlik paradigmasına karşı çıktı ve Batı’nın sömürüsünü, yağmacılık tertibini legalleştirme aracı olarak telakki etti.” diye konuştu.

“Batıcı kültür casuslarının züppece hallerine şahitlik etmeye devam ediyoruz”

Kemal Tahir’in hazır kalıp açıklamalara ve aldatmacalara itiraz ettiğini vurgulayan Altun, “Bu tavrı, onun yerlici fikrinden beslendi. Türkiye’nin tarihî deneyiminin ve kendine güvenen, güçlü bir Türkiye muhayyilesinin merkezinde olduğu bir fikir. Tarihe bakarken Türkiye’nin mukadderatı sorununu ele aldı.” dedi.

Altun, Türkiye’nin bugün elinden gelen bütün uğraşı ortaya koyarak, global, istikrarlaştırıcı ve etkili bir güç olarak varlık göstermek için çalıştığını belirterek şunları kaydetti:

“Hem Türkiye hem Kemal Tahir, hayatı boyunca Batıcılıktan, Batı’nın kültür ajanlığını yapan kurumlardan, aktörlerden çok çekmiştir. Dayatmacı, topluma zirveden bakan, kompleksli, kifayetsiz muhterislerin hallerden bu ülke ve bu ülkenin gerçek fikir insanları çok yoruldu. Bugün de geçmişteki o konforlu saltanatlarını koruyamıyor olsalar da ne yazık ki Batıcı kültür casuslarının züppece hallerine şahitlik etmeye devam ediyoruz. Kendisinden olmayanı yaftalayan, tarafsızlığa tahammülü dahi olmayan, amorf bir linç kültürünü ısrarla ve inatla yaşatmaya çalışan bir güruhtan bahsediyoruz. Ne yazık ki Türkiye’de muhalefet de buna taban hazırlıyor. Lakin artık Türkiye’de, gerçekliğinden uzak, ucuz stereotiplerle, önyargılarla yoğrulan telaffuzların tesir yaratma ve mahalle baskısıyla yol yürüme devri artık geride kalmıştır. Dünü, bugünü ve yarını kavrayışımız için bize sunduğu imkanlar münasebetiyle kültür kıymetlerimizi maharetli anlatımı hasebiyle ve hegemonya teşebbüslerine karşı ortaya koyduğu direnç nedeniyle Kemal Tahir’in yapıtlarını önemsiyoruz. Tahir’in yapıtları bugün de bu nedenlerle bizim için bedel üretmeye devam ediyor, etmelidir.”

Başkan Altun, Kemal Tahir’in çalışmalarını onun bıraktığı yerden ileriye götürme imkanı olduğunu, sempozyumu bu bağlamda değerlendirdiğini de kelamlarına ekledi.

Konuşmanın akabinde BUÜ Rektörü Prof. Dr. Ferudun Yılmaz, Altun’a armağan takdim etti.

Sempozyuma, Bursa Valisi Erol Ayyıldız, İÜ Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. İsmail Coşkun, müellif Murat Menteş, milletvekilleri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.