Fesih kararı sonrası TBMM’de komisyon tartışmaları: 3 seçenek masada

PKK’nın 12 Mayıs’ta duyurduğu fesih kararından sonra, sürecin bundan sonra nasıl ilerleyeceği konusunda MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin komisyon kurulması daveti üzerine, politikler hem TBMM kulislerinde hem de basına yaptıkları açıklamalarla görüşlerini söz etmeye başladı.

Meclis İçtüzüğü’ne nazaran, komitenin hangi prosedürle kurulacağı; çalışma kapsamını, iştirakçileri, çalışma mühletini ve yasal istikametten bağlayıcılığı direkt belirleyeceği için en uygun prosedürün, araştırma yahut ihtisas komitesi oluşturulması yerine TBMM Başkanlığının kararıyla kurulması olduğu görüşü yük kazanıyor.

Bu görüşünü savunan politikler, İhtisas Komisyonu’nun 21 üyeden oluştuğuna işaret ederek, bu türlü toplumsal kıymet taşıyan bir hususta geniş kesitlerin temsil edilemeyeceğine işaret ediyor. Araştırma komitesinin ise hem çalışma müddetinin üç yahut altı aylık olması hem de yaptırım gücü bulunmadığı teziyle uygun olmayacağı görüşü lisana getiriliyor.

“ÖZEL BİR KURUL OLUŞTURULMASI EN UYGUN SEÇENEK”

Bunun yerine, Cemil Çiçek’in Meclis Başkanlığı devrinde 2011 yılında kurulan Anayasa Uzlaşma Komitesi ile İsmail Kahraman’ın Meclis Başkanlığı yaptığı periyotta oluşturulan İçtüzük Kurulu’nu hatırlatılarak, TBMM Başkanlığı kararıyla özel bir kurul oluşturulmasının en uygun seçenek olduğu vurgulanıyor.

100 KİŞİLİK KOMİSYON

Bahçeli’nin kurul oluşturulması daveti özünde kabul görse de kurulun kimlerden ve nasıl oluşacağı konusuna kimi partiler temkinli yaklaşıyor.

100 kişilik bir komitede çoğunluğun iktidar partilerinden oluşması halinde, bunun bir baskı oluşturacağı lisana getiriliyor. TBMM’de AKP-MHP ittifakına DSP ve HÜDA PAR’ın dayanak verdiği, TBMM’de kümesi bulunan 6 siyasi partiden 4’ünün, 16 siyasi partiden ise 12’sinin muhalefet blokunda yer aldığı, fakat temsil oranı dikkate alınırsa, komitede çoğunluğun AKP ve MHP’de olacağına işaret ediliyor.

100 üyeli bir komitenin nasıl çalışacağı, kelam hakkı, konuşma mühletleri üzere teknik mevzuların nasıl düzenleneceği, sağlıklı tartışma ortamı oluşturulup oluşturulmayacağı mevzularında da soru işaretleri bulunduğu kulislerde lisana getiriliyor.

Soru işaretlerine rağmen, kurul oluşturulma istikametinde bir karar alınacaksa Meclis’in yaz devri için tatile girmeden evvel alınması gerektiği kulislerde konuşuluyor.

KİM NE SÖYLEDİ?

Devlet Bahçeli, 18 Mayıs’ta yaptığı yazılı açıklamada, “Önümüzdeki devrin yol haritasını belirlemek üzere anayasal misyon, yetki ve sorumlulukla birlikte ulusal iradenin tecelligahı olan TBMM’de bütün toplumsal bölümlerin temsilcileri olan siyasi partilerin iştiraki ile bir kurul kurulması akla en yatkın seçenektir. Teamüllere uygun olarak TBMM Başkanı’nın daveti ile “Yeni Yüzyılın Terörsüz Türkiye Stratejisi; Ulusal Birlik ve Dayanışma Komisyonu” kurulması samimi teklif ve temennimizdir. Kurul çalışmalarının geniş iştirakli ve şeffaf yürütülmesi maksadıyla, Gazi Meclis’te temsil edilen 16 siyasi parti temsilcilerinin bulunacağı komite 100 üyeden oluşmalı, çalışma kurallarına nazaran komiteler kurulmalıdır. İkinci olarak, TBMM’de temsil edilen her siyasi parti en az bir üye ile temsil edilmeli, başka üyeler kümesi bulunan partilerin temsil oranına nazaran belirlenmelidir. Üçüncü olarak, TBMM’de temsil edilen her siyasi parti kurulda çalışmak üzere alanlarında uzman iki kişi görevlendirebilmelidir. Dördüncü olarak, komite çalışma yöntem ve temellerini kendi belirlemelidir. Beşinci olarak, TBMM Başkanı komisyona başkanlık etmelidir. Altıncı olarak, kurulda kararlar salt çoğunlukla alınmalıdır” açıklamasında bulunmuştu.

“BİR İSTİKAMET ÇİZECEĞİZ”

Bahçeli’nin komite kurulmasıyla ilgili yaptığı açıklamanın ardından dün TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, “Terör örgütünün silah bıraktığı, kamuoyu tarafından da bütünüyle görüldükten sonra bunun siyaseten müzakeresi süreci başlayacak. İşte tam da TBMM’nin devreye gireceği yer burasıdır. Bahsin ne olduğu, nasıl gelişeceği, nereye gerçek evrileceği de siyasi olarak tartışılması gereken bir süreç olacak. Alışılmış ki burada siyasetin merkezi olan TBMM adrestir. Burada bir modalite ile komitenin nasıl olacağı, konuşarak, partilerle tartışarak bir yol buluruz. Şu anda TBMM’de kurul nasıl kuruluyorsa bunun için özel bir yasa çıkarmaya gerek olmayabilir. Ancak bir modalitesini çalışacağız. Burada siyasi partilerin görüşlerini de farklı kanaatleri de alarak bir istikamet çizeceğiz” açıklamasını yapmıştı.

“NİTELİKLİ ÇOĞUNLUKLARIN ARANMASI LAZIM”

CHP Genel Başkanı Özgür Özel de kurulacak komisyona yönelik “salt çoğunluk” teklifine karşı çıkarak, “CHP’nin yıllardır söylediği Meclis’te bir komite kurulması fikrine Devlet Bey’in dün yaptığı olumlu yaklaşım değerli fakat ne ben ne Devlet Bey, ne diğer siyasi başkanın ‘Komisyon şu kadar şahıstan oluşsun, şöyle kurulsun, bu kadar danışman olsun’ dayatılacak konular değil. Ben Devlet Bey’in söylediği sayıya ya da formüllere MHP’nin bir fikri olarak hürmet duyuyorum ancak Meclis’e bu türlü bir şey dayatılmaz. ‘Toplumsal mutabakat’ deniliyorsa o salt çoğunlukla olmaz. Salt çoğunluk dediği ‘Gelin konuşun biz AKP ile anlaştık ne dersek o olur’. Bu olmaz. Mutabakat aranıyorsa nitelikli çoğunlukların aranması lazım” sözünü kullanmıştı.

Yeniden Refah Partisi Genel Lider Yardımcısı Suat Kılıç da “Bu ahval ve şerait içerisinde Yine Refah Partisi’nin Meclis’te kurulması olası 100 kişilik bir kurulda yer alması kelam konusu olmayacaktır. Biz bilgilendirme istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı tarafından bir başkanlar tepesi toplanırsa, telaşlar giderilirse, başkanlar birinci elden, devlet tarafından bilgilendirilirse, Yeniden Refah Partisi de elbette ki bu bahisteki pozisyonunu gözden geçirecektir” dedi.

“HERKES BİLMEDEN BU SUÇA ORTAK MI OLSUN?”

İYİ Parti Genel Lideri Müsavat Dervişoğlu da bir televizyon kanalında “Herkes bilmeden bu suça ortak mı olsun? Yeni bir komite modeli neyi çözebilir? 100 kişilik bir komite ne konuşacak, neye karar verecek?” yansısını göstermişti.