Fransa ve Haiti Ortak Tarih Komisyonu Kurdu
Fransa‘nın, 17 Nisan 1825’te bağımsızlığını tanıdığı eski sömürgesi Haiti‘ye dayattığı “bağımsızlık tazminatının” tesirleri, kurulan ortak tarih kurulu tarafından araştırılacak.
Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Fransa Hükümdarı 10. Charles’ın 17 Nisan 1825’te aldığı bir kararnameyle Haiti‘nin bağımsızlığını resmen tanıdığı lakin bu tanımanın çok ağır bir mali yük karşılığında gerçekleştiği belirtildi.
Açıklamada, bu kararla genç bir milletin özgürlüğünü büyük bir bedelle elde ettiği ve bu bedelin “tarihin adaletsiz gücü” tarafından şekillendirildiği söz edilerek, bu olayın üstünden 200 yıl geçtiğini, artık tarihle yüzleşmenin vakti geldiği vurgulandı.
“Tarihi gerçekliği kabul etmek, unutmayı ve silmeyi reddetmek demektir. Bu birebir vakitte Fransa için Haiti açısından acı verici olan ve 1825’te başlayan bir hafızanın inşasında kendi hissesine düşen gerçeği üstlenmek manasına geliyor.” sözü kullanılan açıklamada, Fransa ve Haiti’nin ortak geçmişini araştıracak bir tarih kurulu kurulduğu belirtildi.
Söz konusu komitenin çalışmalarını tamamladıktan sonra, gerekli derslerin alınması ve sükunet içinde bir gelecek inşa edebilmek ismine her iki hükümete tavsiyelerde bulunacağı kaydedilen açıklamada, komitenin her iki ülkenin tarihçilerinden oluşacağı ve 1825’te Haiti’ye dayatılan “tazminatın” tesirlerini de araştıracağı aktarıldı.
Açıklamada, komitenin eş başkanlığının tarihçi Yves Saint-Geours ve tarihçi Gusti-Klara Gaillard Pourchet tarafından yürütüleceği belirtilirken, iki ülke ortasındaki diyaloğun samimi ve açık bir formda yürütülmesi beklentisine yer verildi.
Haiti’nin hürriyeti için Fransa’ya ödediği “tazminat”
Haiti, 1 Ocak 1804’te Fransız sömürgesinden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmişti.
Fransa Hükümdarı 10. Charles, Haiti’nin bağımsızlığını kabul etmenin karşılığında 17 Nisan 1825’te aldığı kararnameyle yeni kurulan ülkeye 150 milyon frank tazminat dayattı.
Daha sonra 90 milyon franka indirilen “tazminat” için Haiti, 20. yüzyılın başlarına kadar ödeme yapmak zorunda kalmıştı.
New York Times gazetesinin, 2022’de yayımladığı haberde, Eyfel Kulesi’nin imalini finanse eden Fransız bankası Credit Industriel et Commercial’ın (CIC), Haiti’den “bağımsızlık bedeli” ismi altında para aldığı tez edilmişti.
Haberde, Haiti’nin 64 yıl boyunca Fransa’ya yaptığı ödemelerin takip edildiği ve kelam konusu ödemelerin bugün yaklaşık 560 milyon dolar kıymetinde olduğu belirtilmişti.
Reklamdır
