Gözler İstanbul’da! İşte Ukrayna-Rusya müzakerelerinin tüm detayları
Dünya, İstanbul’da Ukrayna ve Rusya ortasında yapılacak barış müzakerelerine odaklandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin İstanbul’a heyet gönderirken, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise Ankara’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştükten sonra Türkiye’den ayrıldı.
BAKAN FİDAN, RUS HEYET BAŞKANIYLA DOLMABAHÇE’DE GÖRÜŞTÜ
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlığındaki Rus heyeti ile Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’ndeki görüşmesi sona erdi.
BARIŞ MÜZAKERELERİNDE ÜÇLÜ GÖRÜŞMELER YAPILACAK
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran, Fidan’ın Medinskiy başkanlığındaki heyet ile görüşmesi bitti. Yarın farklı formatlarda bir dizi görüşme yapılacağını belirten kaynaklar, ABD-Ukrayna-Türkiye ve Rusya-Ukrayna-Türkiye biçiminde üçlü görüşmeler yapılmasının gündemde olduğunu bildirdi. ABD, Rusya, Ukrayna ve Türkiye ortasında dörtlü formatta görüşme yapılıp yapılmayacağı konusunun şimdi katılaşmadığı bilgisi paylaşıldı.
Rus heyetine başkanlık eden Vladimir Medinskiy, yarın saat 10.00’da Ukrayna tarafını bekliyor olacaklarını belirtti.
ZELENSKİ TÜRKİYE’DEN AYRILDI
Zelenski daha sonra Türkiye’den ayrıldı. Ukraynalı diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye nazaran, Türkiye’den ayrılan Zelenski, yarın Avrupa Siyasi Topluluğu Altıncı Tepesi’nin yapılacağı Arnavutluk’un başşehri Tiran’a gidecek.
UKRAYNA VE RUSYA YARIN GÖRÜŞECEK
İstanbul’da Ukrayna ve Rusya heyetleri ortasındaki görüşmelerin yarın yapılacağı açıklandı. Görüşmelerde ABD heyeti de yer alacak.
ZELENSKİ: MÜZAKERELER İÇİN HEYETİMİZİ İSTANBUL’A YOLLADIK
Öte yandan Erdoğan’la görüşmesinin akabinde Zelenski açıklama yaptı. Zelenski, İstanbul’a heyet göndereceklerini belirterek şunları söyledi: “Ateşkes için heyetimizi İstanbul’a yolladık. Müzakerelerde yapan olacağız. Heyetimiz yarın İstanbul’a gidecek. Rus heyetinde karar alıcılar yok. Türk temsilcilerle de görüşeceğiz. Putin’e ‘geliyoruz’ dedim ve geldim. Direkt görüşmeler için hazırım.
“RUSYA ATEŞKESTEN YANA DEĞİL”
ABD Başkanı Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a saygımızdan dolayı, İstanbul’daki barış müzakerelerine heyet yollamaya karar verdik. Rusya tarafı ciddiyetsiz tutumunu sürdürüyor. Ateşkesten yana değiller.
“KOŞULSUZ ATEŞKES OLMALI”
Bu müzakereler kolay şeyler değil, hangi formatın olacağını görüşmek için Rusya ile görüşmek güç. Rusya medya üzerinden Putin’in direkt görüşmeye hazır olduğunu tabir ettiler. Ben de çabucak buna karşılık verdim. Kendisi 15 Mayıs dedim, ben de çabucak geldim lakin kendisi gelmedi. Rus heyetinde karar alıcılar yok. Bütün taraflar müzakere kurallarını yenilemeliler. Şartsız ve ön şartsız ateşkes olmalı.”
“RUSYA’YA DAHA KAPSAMLI YAPTIRIMLAR BEKLİYORUZ”
“İstanbul’daki müzakereler boşa çıkarsa Ukrayna ne yapacak?” sorusunu da cevap veren Zelenski, “Hepimiz anlıyoruz ki adil bir barış olmalıdır, Ukrayna’nın güvenliği BM’ye uygun olmalı, toprak bütünlüğümüz desteklenmeli. Heyet düzeyinin ehemmiyeti şu etapta olmaz, hepimiz sonuca ulaşmak istiyorsak. Rusya bir şey yapmalıydı, lakin bu adımlar atılmıyorsa savaşı bitirmek istemiyor. Bu da demek oluyor ki Rusya üzerindeki siyasi, ekonomik ve başka düzeylerdeki baskının artması gerekiyor. Daha kapsamlı yaptırımlar bekliyoruz. Son haftalarda ABD tarafından dahi çok çalışıldı, yaptırım paketi görüşüldü. Rusya şu anda bu savaşı bitirmek istemediğini gösteriyor” tabirlerini kullandı.
“İSTANBUL’DA GÖRÜŞMELERİN NASIL GEÇECEĞİNİ BİLMİYORUZ”
Öte yandan Kremlin’den gelen birinci açıklamalar barış görüşmelerinde kriz yaşandığını gözler önüne serdi. Yapılan açıklamada “Rus heyeti şu anda İstanbul’da Ukrayna heyetini bekliyor, Ukraynalılar ortada yok. İstanbul’da görüşmelerin nasıl geçeceğini bilmiyoruz, Putin’in ziyaretine ait hazırlık yok” tabirleri yer aldı.
BAKAN FİDAN: ANKARA, ANTALYA VE İSTANBUL’DA AĞIR DİPLOMASİ TRAFİĞİ VAR
Öte yandan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da Antalya’daki NATO tepesinde yöneltilen “İstanbul’daki barış görüşmelerine dair son durum nedir?” sorusuna “Her iki tarafta prensipte ateşkese hazır olduklarını açıklamış durumda, lakin istekleri farklı. Biz de tam bu nedenle müzakerenin muhtaçlık duyulan bir alan olduğunu düşünüyoruz. Bunun için ABD Özel Temsilcisi arabuluculuğunda başlayan Ukrayna-Rusya müzakereleri muhakkak bir evreye gelmiş durumda. Gayemiz barışa ulaşmak olduğunda her iki tarafında belirli ödünler vererek ortak noktada buluşulmalı. Ankara, Antalya ve İstanbul’da yürütülen ağır bir diplomasi trafiği var” karşılığını verdi.
RUSYA’DAN ZELENSKI’YE HAKARET: SOYTARI, EZİK
Rusya ile Ukrayna ortasındaki barış görüşmelerini sekteye uğratabilecek açıklamalar ise Kremlin’den geldi. Rusya, Türkiye’de gerçekleştirilmesi beklenen görüşmeler öncesinde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’ye “soytarı” ve “ezik” dedi.
Zelenski’nin Rus heyetini “adeta bir aldatmaca” kelamlarıyla tanım etmesinin akabinde konuşan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Aldatmaca sözünü kim söylüyor? Bir soytarı mı? Bir ezik mi? Hiçbir biçimde hiçbir eğitimi olmayan biri…” sözlerini kullandı. Öte yandan Lavrov da barış görüşmelerine katılan Rus heyetini eleştiren Zelenski’ye “Zavallı adam” dedi.
“PUTİN İSTANBUL’DAKİ GÖRÜŞMELERE KATILMAYACAK”
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İstanbul’daki müzakerelere katılma ihtimalinin bulunmadığını söyledi. Peskov, CNN’e açıklamada bulundu. Putin’in İstanbul’da Ukrayna ile gerçekleşmesi beklenen müzakerelere katılma ihtimalinin bulunup bulunmadığına yönelik soruyu Peskov, “Hayır” diye yanıtladı.
RUS HEYETİNE MEDINSKIY BAŞKANLIK EDECEK
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da müzakerelerin, Türk tarafının teşebbüsüyle günün ikinci yarısına ertelendiğini söyledi. Rus heyetinin, İstanbul’a ulaştığı ve müzakerelerin öğlenden sonra yapılmasının beklendiği açıklanmıştı. Putin, dün, Türkiye’nin konut sahipliğinde İstanbul’da Ukrayna ile yapılacak müzakerelerde Rusya’yı temsil edecek isimleri onaylamıştı. Buna nazaran, Rus heyetine Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlık edecek.
2022’DEKİ GÖRÜŞMELERDE DE BAŞKANLIK YAPMIŞTI
Heyette, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Genelkurmay Başkanlığı Ana Müdürlüğü Lideri İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin yer alacak. Heyetteki uzmanlar listesinde ise Rusya Genelkurmay Başkanlığı Bilgi Dairesi Lider Yardımcısı Aleksandr Zorin ve Devlet Başkanlığı İnsani Devlet Siyaseti Dairesi Lider Yardımcısı Yevgeniya Podobreyevskaya’nın yanı sıra Dışişleri Bakanlığı Bağımsız Devletler Topluluğu İkinci Dairesi Müdürü Aleksandr Polişçyuk ile Savunma Bakanlığı Milletlerarası Askeri İşbirliği Ana Müdürlüğü Lider Yardımcısı Vladimir Şevtsov bulunuyor. Medinskiy, 2022’deki görüşmelerde de Rus heyetine başkanlık yapmıştı.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI VE MÜZAKERELER
Rusya’nın Ukrayna’ya 24 Şubat 2022’de başlayan hücumuyla patlak veren savaşta Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgeleri büyük ölçüde ilhak edildi. Kırım’ın 2014’te Rusya tarafından ilhakıyla Ukrayna, topraklarının yaklaşık beşte birinde denetimi kaybetti. ABD ve Avrupa ülkeleri, Ukrayna’ya geniş ekonomik ve askeri yardımlarda bulunurken geniş bir alanı ilhak eden Rusya’ya ağır yaptırımlar uyguladı.
Belarus’taki görüşmelerin akabinde Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları, 10 Mart 2022’de Antalya Diplomasi Forumu’nda bir ortaya geldi. Türkiye, tarafları 29 Mart 2022’de de İstanbul’da buluşturdu. İstanbul müzakerelerinde tarafların sağladığı uzlaşma, Buça kentinde sivillerin öldürüldüğü istikametindeki suçlamalarla bozulurken İngiltere ve ABD’nin mutabakata karşı çıktığı argümanları ortaya atıldı.
Savaşın şiddetlenmesine rağmen barış için eforlarını sürdüren Türkiye, Birleşmiş Milletlerin (BM) de dayanağıyla tarafları tıpkı yıl yine bir ortaya getirerek dünyada geniş yankı uyandıran Karadeniz Tahıl Teşebbüsü Muahedesi’nin imzalanmasını sağladı. Her iki tarafla da görüşebilen seçkin önderlerden olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, barış görüşmeleri için konut sahipliği ve arabuluculuk teklifini sürdürürken ABD’de Donald Trump’ın lider seçilmesiyle de diplomasi tekrar hareketlilik kazandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, 3 yıl evvel kesilen direkt müzakerelerin ön şartsız olarak 15 Mayıs’ta İstanbul’da yine başlatılması teklifini gündeme getirerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan konut sahipliği yapmasını talep etti. Ukrayna idaresi buna olumlu cevap verirken, memleketler arası toplum da İstanbul barış görüşmeleri gündemini memnuniyetle karşıladı.
