Hindistan-Pakistan geriliminde Türkiye nasıl bir politika izliyor?

Hindistan’ın 7 Mayıs’ta Pakistan’ı bombalamasının akabinde iki ülke ortasında son haftalarda artan tansiyon tepeye çıktı.

Türkiye de bölgenin iki değerli nükleer gücü ortasındaki uyuşmazlığı yakından izleyen ve itidal daveti yapan ülkeler ortasında.

Dışişleri Bakanlığı’ndan 7 Mayıs’ta yapılan yazılı açıklamada, “Hindistan tarafından düzenlenen taarruz topyekûn bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu cins kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı maksat alan akınları kınıyoruz” tabirlerine yer verildi.

Açıklamada ayrıyeten “Pakistan’ın, 22 Nisan’da gerçekleştirilen terör saldırısının araştırılması tarafındaki davetini destekliyoruz” tabirleri kullanıldı.

Böylece bakanlık, Hindistan’ı kınarken Pakistan’ın olayın araştırılması tezine dayanak vermiş oldu.

Hindistan, Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.

Pakistan ise bu iddiayı reddederek Hindistan’ın saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.

Hem Hindistan hem de Pakistan Keşmir bölgesinde hak sav ediyor.

Ankara İslamabad ile temas halinde

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 22 Nisan’daki taarruzun ardından Pakistan Dışişleri Bakanı Muhammad Ishaq Dar ile iki kez telefonda görüştü.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, 26 Nisan ve 7 Mayıs’ta yapılan görüşmelerde Pakistan ile Hindistan ortasındaki son gelişmelerin ele alındığı dışında bir bilgi paylaşmadı.

Türkiye ile Hindistan ortasında bu süreçte bir diplomatik temas olup olmadığı bilinmiyor.

Hint basınından son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye’den Pakistan’a silah gönderildiğine ait savlar yer aldı.

İletişim Başkanlığı, 28 Nisan’da yaptığı açıklamada bu savları yalanladı.

Başkanlık, yalnızca bir askeri uçağın yakıt ikmali nedeniyle Pakistan’a indiğini kaydetti.

Pakistan ile askeri işbirliği yüksek

Ankara’nın Hint yarımadasındaki Müslümanlarla münasebetleri Kurtuluş Savaşı sürecine kadar dayanıyor.

Pakistan’ın bağımsızlığını kazandığı 1947 sonrası ise Ankara-İslamabad ilgileri her açıdan gelişti.

Keşmir meselesinde Pakistan’ı destekleyen Türkiye, çabucak hemen her BM Genel Kurulu toplantısında mevzuyu gündeme getirmeye itina gösterdi.

Pakistan da benzeri biçimde Kıbrıs sorunu kapsamında Türkiye’ye en çok takviye veren ülkeler ortasında yer aldı.

Ankara-İslamabad bağlantılarının en görünür ilerleme gösterdiği alan askeri ve savunma sanayi.

İki ülke ortasında askeri çerçeve işbirliği mutabakatı 2001’de imzalandı.

O tarihten bu yana çerçeve muahede kapsamında belirlenen eğitim, ortak tatbikatlar üzere birçok alanda yapılan mutabakatlar, askeri işbirliğinin kurumsal altyapısını oluşturdu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 12-13 Şubat’ta gerçekleştirdiği Pakistan ziyaretinde de ele alınan mevzuların başında askeri ve savunma sanayi işbirliği geldi.

Erdoğan ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif 22 Nisan’da Ankara’da yaptıkları görüşmede de savunma sanayi konusunda işbirliğinin derinleştirilmesine karar verdi.

Türkiye son devirde Pakistan’ın hava, deniz ve kara kuvvetlerindeki envanterinin genişletilmesi için kıymetli projeler gerçekleştiriyor.

Pakistan için korvetler inşa eden Türkiye, denizaltıların güncellenmesi sürecine de dayanak sağlıyor.

Pakistan’ın F-16 savaş uçaklarının modernizasyonuna takviye veren Türkiye, ayrıyeten ülkeye ATAK helikopterleri de tedarik ediyor.

Stockholm Memleketler arası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) datalarına nazaran 2020-24 ortasında Türkiye’nin silah ihracatının yüzde 10’u bu ülkeye gerçekleşti.

Hindistan’la bağlantılar ne seviyede?

Türkiye, global ekonomik tartının Batı’dan Doğu’ya kaydığı görüşünden hareketle son periyotta “Yeniden Asya” ismini verdiği bir açılımla Hindistan’ın da yüklü olarak yer aldığı bu coğrafyaya ilgisini artırdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017’de Hindistan’a yaptığı ziyaret değerli bir gelişme olarak görüldü.

Türkiye ayrıyeten BRICS’e iştirak niyetlerini daha güçlü verdiği devirlerde de Hindistan ile bağlara dönük sıcak bildiriler vermeye dikkat etti.

Erdoğan’ın 2024 yılındaki BM Genel Kurulu toplantısında Keşmir konusunu bu nedenle gündeme getirmediği de sav edildi.

Ancak Keşmir başta olmak üzere jeopolitik tansiyonlarda Ankara’nın İslamabad yanlısı siyasetlerinin Hindistan ile bağlantıların hedeflenen seviyeye çıkmasını zorlaştırdığı yorumları yapılıyor.