Irak, Türk limonuna talepte Rusya’yı geride bıraktı

Ticaret Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan kıymetlendirme kapsamında Adana, Mersin ve Hatay’da yaşanan don olayları nedeniyle iç arz ve talep istikrarının korunması maksadıyla limon ihracatı süreksiz müddetliğine durdurulmuştu.

Bu gelişmenin akabinde limon bölümü temsilcilerinin talep ve beklentileri kıymetlendirilerek, kelam konusu eserdeki ihracat kısıtlaması kaldırıldı. Yurt içinde fiyat istikrarının takip edileceği de vurgulandı.

Bu gelişmelerle birlikte gözler son yıllardaki limon ihracatına çevrildi.

– Limon ve tatlı limonda geçen yıl 361 milyon dolarlık dış satım yapıldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarından yaptığı derlemeye nazaran, 2020’de 271,4 milyon dolar olan limon ve tatlı limon (taze yahut kurutulmuş) ihracatı, 2021’de 292,1 milyon dolara yükseldi, 2022’de ise 271 milyon dolara düştü.

2023’te 357,8 milyon dolar olan limon ihracatı, geçen yıl 361 milyon dolara çıktı. Böylelikle, ülkede 2020-2024 periyodunu kapsayan 5 yıllık devirde toplam 1,5 milyar dolarlık limon ihracatı gerçekleştirdi.

Türkiye’den bu yılın birinci iki ayında ise 95,1 milyon dolarlık dış satım yapıldı.

– Irak’a limon ihracatı bir yılda yüzde 25 yükseldi

Türkiye’nin kelam konusu eserde en fazla ihracat yaptığı ülkelerdeki değişim de dikkati çekti. 2020-2022 periyodunda en çok Rusya’ya limon satıldı. Bu devirden sonra limon ve tatlı limon ihracatında Irak birinci sıraya yükseldi.

Irak’a 2023’te 89,9 milyon dolarlık limon ihracatı gerçekleştirilirken geçen yıl bu fiyat 112,4 milyon dolara yükseldi. Irak, bu yılın iki ayında da en çok ihracat yapılan ülkelerden oldu. Türkiye, bu devirde kelam konusu komşu ülkeye 43,8 milyon dolarlık dış satım yaptı.

– 5 yılda toplam 9,2 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi

Limonda ithalat ise 2020’de 1,2 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2021’de 1,7 milyon dolar olan limon ithalatı, 2022’de fiyat 2,3 milyon dolar, 2023’te 2,5 milyon dolar, geçen yıl ise 1,5 milyon dolar oldu.

Böylelikle Türkiye kelam konusu eserde 2020-2024 devrini içeren 5 yılda toplam 9,2 milyon dolarlık dış alım yaptı.

Bu yılın iki ayında gerçekleştirilen limon ve tatlı limon ithalatı ise 154,5 bin dolar oldu.

– “Şu an depolarımızda 500 bin ton limon olduğunu iddia ediyoruz”

Akdeniz Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, bölgede yaklaşık bir ay evvel don olayı yaşandığını belirterek, “Don olayının geleceği aşikardı aslında. Tedbir alma açısından hem üreticilerimiz hem de tüccarlarımız limonların büyük bir kısmını kesip depolara koydu. Şu an depolarımızda 500 bin ton limon olduğunu iddia ediyoruz.” dedi.

Depolardaki limonların iç pazar ve ihracat için kullanılacağına işaret eden Yılmaz, şöyle konuştu:

“Yeni limon hasadımızın başlayacağı ağustos-eylüle kadar iç piyasada yaklaşık 150 bin ton limon tüketilir. Depolanan limonların geriye kalan 350 bin tonluk kısmı da ihracatımızı karşılar. Biz de bu durumu Ticaret Bakanlığı yetkililerine anlattık. Sonrasında limona getirilen ihracat kısıtlaması kaldırıldı. Şu an 15 Mayıs’a kadar ihracat yasağı yok, bu mühlet limon ihracatı için kâfi.”

Yılmaz, limon fiyatlarının son bir ayda arttığına dikkati çekerek, fiyatlara daha sıkı kontrol yapılması ve fırsatçılara yer verilmemesi gerektiğini kelamlarına ekledi.

2020-2024 ile Ocak-Şubat 2025 devirlerine ait limon ve tatlı limon (taze yahut kurutulmuş) ticareti şöyle:

Limon ve Tatlı Limon

Yıllar    İhracat (dolar)    İthalat (dolar)

2020    271.437.522    1.208.348

2021    292.086.113    1.704.440

2022    270.975.603    2.344.892

2023    357.761.952    2.481.749

2024    361.038.353    1.510.447

Ocak-Şubat 2025    95.130.531    154.474