İran ve ABD Arasındaki Nükleer Müzakereler Maskat’ta Devam Ediyor
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İran ile ABD ortasında Umman’ın başşehri Maskat’ta gerçekleştirilen dördüncü tıp nükleer bahisli dolaylı müzakerelerinin akabinde yaptığı açıklamada, “Görüşmeler her ne kadar güç geçse de hayli verimliydi. Artık iki taraf da birbirinin tavrını daha düzgün anlıyor” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, İran ile ABD ortasında Umman’ın başşehri Maskat’ta gerçekleştirilen dördüncü cins nükleer bahisli dolaylı müzakerelerinin akabinde açıklamalarda bulundu. Arakçi, “Bugünkü müzakereler, evvelki üç çeşit müzakereden daha önemli ve daha net geçti. Genel hususlardan büyük ölçüde uzaklaştık ve daha detaylı hususlara girdik. Bu kaidelerde müzakereler daha da zorlaşıyor” dedi.
Arakçi, “Görüşmeler her ne kadar sıkıntı geçse de hayli verimliydi. Artık iki taraf da birbirinin tavrını daha düzgün anlıyor. Temel uyuşmazlık bahislerinin birden fazla daha detaylı biçimde ele alındı, bu bahislerin boyutları netleşti ve karşılıklı anlayış arttı. Tarafların tavırları da birbirine biraz daha yaklaştı” tabirlerini kullandı.
“Bir sonraki cins haftaya yapılacak”
Görüşmelerin olumlu bir formda ilerlediğini tabir eden Arakçi, “Müzakerelerin devam etmesine karar verildi ve her iki taraf da kararlı. Bir sonraki toplantı için mutabakata varıldı. Lakin tarafların programları nedeniyle tarih ve yerin belirlenmesi biraz sıkıntı olduğu için bu bahiste karar verme vazifesi Umman Dışişleri Bakanı’na bırakıldı. Lakin büyük ihtimalle bir sonraki çeşit haftaya yapılacak” dedi.
ABD’nin çelişkili tavırlarına tepki
ABD’nin çelişkili tavır ve açıklamalarına değinen Arakçi, “Maalesef, bilhassa medya ve kamuoyunda ABD’lilerden çelişkili açıklamalar duyuyoruz ve bu durum müzakerelere hiçbir yarar sağlamıyor. Bugün tartıştığımız bahislerden biri de bu oldu. Bu yaklaşım müzakerelere ziyan veriyor ve kesinlikle düzeltilmesi gerekiyor. Tıpkı İran’ın kendi tavırlarında kararlı olduğu ve bu tavırları söz ederken gereken hassasiyeti gösterdiği üzere, ABD’lilerden de birebir tavrı bekliyoruz. Farklı ve çelişkili tavırlar sergilenmemeli” dedi.
Arakçi, “Bugünkü görüşmeler hayli yararlıydı ve umarız bu çeşit davranışlarla daha az karşılaşırız. Lakin, görüşmelerde bilhassa vurgulanan nokta, çelişkili medya yorumlarının bizim için kabul edilemez olduğu ve müzakerelere ziyan verdiğiydi. Şayet bu durum tekrar ederse, biz de tıpkı formda karşılık vermek zorunda kalırız. Bence şu an bu tavır ve problemleri çözme konusunda birbirimize biraz daha yakınlaştık” tabirlerini kullandı.
“Uranyum zenginleştirme konusu asla müzakere edilemez”
İran’a yönelik yaptırımların kaldırılması ve uranyum zenginleştirme konusuna da değinen Arakçi, “Bu iki husus müzakerelerin ana başlıklarından. Bizim açımızdan, uranyum zenginleştirme kesinlikle devam etmesi gereken bir mevzu ve bu bahiste hiçbir taviz kelam konusu olamaz. İnanç inşa etmek gayesiyle, örneğin geçmişte olduğu üzere bir müddetliğine kimi sınırlamalar getirebiliriz fakat zenginleştirme konusu asla müzakere edilemez” dedi.
Arakçi, “Müzakereden kastımız yaptırımların kaldırılmasıdır ve bu, her durumda müzakerelerimizin temel bir ögesi olmuştur. Şu anda her iki taraf da bu bahiste hemfikir. Çelişkili bahislerde birbirimize daha yakınlaştık. En azından birbirimizi daha düzgün anlıyoruz. Bizim tavrımız büsbütün net ve karşı taraf da boyutlarını biliyor. Umarım ilerleyen süreçte daha düzgün bir ilerleme kaydederiz” dedi.
Tarafların beklentileri
ABD ile İran ortasındaki müzakereler, evvel karşılıklı inanç inşa etmeyi, daha sonra İran’ın nükleer programı konusunda bir muahedeye yanlışsız çerçeve oluşturulmasını hedefleyen süreçler olarak görülüyor. ABD, İran’ın atom bombası üretiminde kullanıldığına inandığı yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum üretimini durdurmasını istiyor. Nükleer programının her vakit barışçıl olduğunu savunan İran ise yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer programını “kısıtlamaya” hazır olduğunu belirtirken, ABD’nin geri adım atmayacağına dair garantiler istiyor.
İran’ın uranyum zenginleştirme santrifüjlerini sökmeyi, uranyum zenginleştirmeyi büsbütün durdurmayı yahut zenginleştirilmiş uranyum stokunu 2015’teki muahedede kararlaştırılan düzeylerin altına düşürmeyi kabul etmeyeceği belirtiliyor. – TAHRAN
